پرسش :

متاسفانه همسرم اهل مشروبات الكلي مي باشد. هر چه او را نصيحت كرده و مخالفت نموده ام فايده اي نداشته است. نمي دانم چگونه بايد با او برخورد كنم؟

پاسخ :
نوشيدن مشروبات الكلي در اسلام حرام شده است تأثيرات منفي فراواني بر زندگي فردي و اجتماعي افراد مي گذارد و جسم و روح آنها را بيمار مي كند آثار سويي كه اين مواد براي انسان دارند شباهت زيادي به آثار باقي مانده از مصرف مواد مخدر مانند هروئين است.
به همين دليل با اين گونه افراد بايد مانند بيماران رفتار كرد و به مداواي آنها پرداخت.
براي اينكه در كار درمان اين افراد موفق باشيم ابتدا بايد به دنبال دلايل مصرف مشروبات بگرديم سپس با ريشه كن كردن آنها ، اين افراد را درمان كنيم . يكي از دلايل مصرف اين ماده حرام، تأثير آرام بخشي و سر خوشي موقتي آن بر مغز و اعصاب است.
كساني كه به دلايل مختلف تحت فشارهاي عصبي هستند با نوشيدن چند جرعه از اين ماده، يكباره از اين فشار راحت مي شوند و براي لحظاتي تمام غمها و استرسها را فراموش مي كنند همين باعث مي شود نسبت به نوشيدن آن تشويق شوند اما پس از سپري شدن زمان تأثير آن ، دوباره فشارهاي رواني قبل خود را نشان مي دهد و بلكه بيش از گذشته به آنها هجوم مي آورد از اين روي بيشتر به مصرف نوشابه هاي الكلي روي مي آورند.
دليل ديگر مصرف اين مواد، اشتهاي كاذب و رواني ايجاد شده از منع و حرمت شرعي و قانوني آن است و نيز وسوسه هاي شيطاني كه وقتي با ضعف ايمان عقيده ديني همراه شود.اين اشتهاي كاذب را افزايش مي دهد.
وقتي افراد از ايمان قوي و محكمي برخوردار نيستند، به محض اينكه متوجه مي شوند نوشيدن مشروب حرام است، مانند يك كودك نسبت به آن حريص تر مي شوند. با يك بار مصرف اين مواد وقتي آثار موقتي آن را لمس مي كنند ، به تدريج علاقه بيشتري براي مصرف آن پيدا مي كنند.
دليل سوم عدم آگاهي از ضررهاي جسمي و رواني و معنوي اين ماده خطرناك است. امروزه تحقيقات دانشمندان غربي نشان داده است. نوشابه هاي الكلي نه تنها بر خون، كبد ، دستگاه گوارش ، دستگاه تنفسي، دستگاه عصبي، دستگاه ترشحي و غدد ، قلب ، پوست ، استخوان و غريزه جنسي آثار بسيار مخربي دارد، بلكه سلولهاي مغز را نيز به تدريج از بين مي برد و در دراز مدت موجب جنون و اختلالات حاد رواني مي شود. اگر به جوامع متمدن غربي كه مصرف اين مواد در آنجا آزاد است نگاهي بيندازيم، متوجه مي شويم دولت هاي آنها سالانه بودجه هاي كلاني براي پيشگيري و درمان بيماران الكلي اختصاص مي دهند و كثرت بيمارستان هاي مخصوص الكلي ها گوياي اين حقيقت است.
حال با توجه به اين دلايل، راه كارهاي زير را جهت درمان افراد مبتلا به مصرف مشروبات الكلي پيشنهاد مي كنيم.
1. تا جايي كه ممكن است محيط خانه را آرام نگاه داريد و از بحث و جدل و وارد كردن فشار و استرس رواني به فرد مبتلا پرهيز كنيد.
2. بايد اين نكته را مدنظر گرفت كه هر فردي قابل تغيير است، خصوصا اگر جوان باشد، بنابراين بايد سعي كنيد با بيشتر كردن رابطه عاطفي بين خود و همسرتان و ارضا كردن نياز او به عشق و محبت، و نيز برقرار كردن روابط جنسي رضايت بخش ، به تدريج جانشين مناسبي براي مصرف اين مواد در روح و روان او ايجاد كنيد.
3. هرگز او را به خاطر مصرف اين مواد سرزنش يا تحقير نكنيد يا مثلا نگوييد تو نجس هستي، تو جهنمي هستي و هيچ چيز تو درست نيست و امثال اين سخنان و نيز هيچگاه از موضع برتربا او برخورد نكنيد، بلكه با مهرباني و ملاطفت سعي در بيدار كردن او از اين خواب غفلت باشيد.
4. براي تقويت ايمان و عقيده او به خدا و قيامت برنامه ريزي داشته باشيد.
به طور مثال با رفتن به سفرهاي مذهبي چون زيارت امام رضا (ع) يا حج عمره و مانند آن و نيز با شركت در مجالس مذهبي مانند عزاداري براي امام حسين(ع) و ساير ائمه(ع) و سپردن مسئوليت بعضي از كارهاي اين مجالس مذهبي به ايشان توجه او را به خدا و دين بيشتر كنيد.
5. با آگاه كردن او از مضرات دنيايي مصرف مشروبات الكلي مثل آنچه در دليل سوم گفتيم و نيز با توجه دادن او به آثار معنوي اين كار اعم از عذاب و غضب پروردگار و روسياهي روز قيامت و نيز با تشويق كردن او به بازگشت به سوي خدا، زمينه توبه و كنار گذاشتن اينكار را در او ايجاد كنيد.
6. از آنجايي كه يكي از دلايل مصرف اين مواد، جنبه تفريحي و سرگرمي آن است سعي كنيد براي اوقات فراغت او و خودتان ، تفريحات سالم داشته باشيد ، مثل رفن به پارك ، سينما و گردش در ايام تعطيل و ديد و بازديد از اقوام و مانند آن تا به اين طريق جانشين مناسبي براي مقابله با اين تفريح ناسالم براي او به وجود آوريد.
7. اگر در بين اقوام و خانواده او مثل پدر، برادر بزرگتر ، عمو ، دايي و مانند آن كسي كه بتوان به او اعتماد كرد و از او خواست كه با همسرتان صحبت كند، وجود داشت، مي توانيد از او بخواهيد تا با ايجاد رفاقت و دوستي، با همسرتان و آگاه كردن او به مضرات اين كار، به طور غير مستقيم او را از اين عمل حرام باز دارد. به شرطي كه اين كار تأثير مثبت داشته باشد و براي روابط شما و همسرتان هم مشكلي ايجاد نكند.
8. اگر بخواهيم از شر يك عادت بد در خود يا ديگران رهايي يابيم، چاره اي جز صبر و تحمل و حركت تدريجي نداريم. شما نيز نبايد از تلاش و كوشش براي باز داشتن همسرتان از اين كار دست برداريد و نااميد شويد، بلكه بايد بدانيد هر كاري براي نجات همسرتان از اين گناه و كار حرام انجام دهيد ، ثواب بزرگي نزد خداي مهربان داريد و مطمئن باشيد اگر نيت شما خالص باشد، خدا هم به شما كمك مي كند. به هر حال شما مي توانيد از اين طريق ، پاداش بزرگي نزد پروردگار بدست آوريد. علاوه بر اينكه به يكي از آيات قرآن عمل كرده ايد كه مي فرمايد: اي اهل ايمان خود و خانواده خود را از گرفتار شدن در آتش غضب الهي باز داريد. (سوره تحريم، آيه 6)
هرگز از درمان او مأيوس نشويد و سعي كنيد او را منطقا قانع كنيد كه كارش اشتباه است. اولين قدم براي توبه آن است كه انسان پي به اشتباه خود ببرد. وقتي فهميد كه كارش اشتباه است، آنگاه با قوي كردن اراده و ايمانش ، او را در ترك اين عمل ياري كنيد چنانچه قرآن نيز براي تحريم مشروبات الكلي يكباره آن را تحريم نكرد، بلكه به تدريج و در 4 مرحله اين كار را كرد. شما مي توانيد با مراجعه به ترجمه تفسير الميزان ج 2 تفسير سوره بقره آيه 219 اين مطلب را مطالعه نماييد.
در پايان مطالعه كتاب هاي زير را براي اين منظور مفيد مي دانيم:
1. دريچه اي به آسمان (راههاي پيشگيري از گناه) تأليف زين العابدين دست داده ، خصوصا از ص 165 تا 178
2. مباني جرم شناسي ، ج 3، تأليف دكتر مهدي كي نيا، انتشارات دانشگاه تهران.
3. تفسير نمونه ، ج 1، ص 165، تأليف آيت مكارم شيرازي
www.morsalat.com