پرسش :

چطوري مي شود خداوند را بهتر شناخت ؟

پاسخ :
حكما گفته‏اند؛ "الطرق الي اللَّه بعدد نفوس الخلايق ؛ راه‏هاي به سوي خدا به اندازه نفوس خلايق است" گرچه مجموعه راه‏هاي وصول به معرفت‏اللَّه را سه راه دانسته‏اند: 1- راه عقل و برهان‏هاي فلسفي، 2- راه دل و فطرت، 3- راه طبيعت.
اين راه‏ها با يكديگر متضاد نبوده و هر كس به فراخور خود راهي را طي مي‏كند. البته اين‏ها همه راه‏هاي معرفت خدا هستند، بدين معنا كه عقل و دل به وجود او گواهي دهند و ترديدي در مورد او روا ندارند. اما وصول به خداوند راهي بس دشوار و سنگين است، گرچه حاصل آن نيز به اندازه همه هستي ارزشمند است.
براي رسيدن به اين شهود حقيقت بايد منازل و مقاماتي را طي كرد كه گفته‏اند: "ان بين العبد والحق –الف)- مقام من نور و ظلمه ؛ بين بنده و حق هزار مقام از نور و ظلمت است".
او را به چشم پاك توان ديد چون هلال‏
هر ديده جاي جلوه آن ماه پاره نيست‏
عارفان براي سير سالكان در اين راه، صد منزل برآورد كرده‏اند كه برخي از آنها در كتابهايي مانند؛ منازل السايرين خواجه عبداللَّه انصاري آمده است. البته بدون همراهي خضر طي مسير دشوار و چه بسا ناممكن است، بنابراين مي‏بايستي از رهروان اين راه استمداد نمود.
در اين ورطه كشتي فرو شد هزار
كه پيدا نشد تخته‏اي بر كنار
كه خاصان در اين ره فَرس رانده‏اند
به "لا احصي" از تك فرو مانده‏اند
كوتاه سخن آن كه راه راهي مشكل اما به غايت ارزشمند است و نياز به طلب و همت دارد.
تهذيب نفس از هر گونه رذيلت اخلاقي و حيواني مقدمه ورود است. اخلاص عمل براي خدا و خالي شدن از هرگونه شرك سكويي ديگر براي اين حركت است. "من كان للَّه كان اللَّه له ؛ هر كس براي خدا باشد خدا براي او خواهد بود".
پيامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: "من اخلص للَّه اربعين يوماً فَجَّر اللَّه ينابيع الحكمه من قلبه علي لسانه ؛ كسي كه چهل روز عمل خويش را براي خدا خالص كند خداوند چشمه‏هاي حكمت را از قلب او بر زبانش جاري مي‏كند".
بلي قلب و دل اگر چون آيينه‏اي از زنگار شرك و ريا و گناه پاك گرديد، حقيقت در آن تجلي مي‏يابد.
گرچه سخن در اين زمينه بي‏پايان است ولي ناچاريم به همين قدر اكتفا كنيم كه :
گر در خانه كس است‏
يك حرف بس است‏
براي آگاهي بيشتر ر.ك:
1- خداي جهان،محمد رضا روحاني‏نژاد
2- به سوي آفريدگار،لطف اللَّه صافي‏
3- در جستجوي خدا، ناصر مكارم شيرازي‏
4- خداشناسي براي همه، جعفر سبحاني‏
5- راه‏هاي خداشناسي، حبيب اللَّه آموزگار
6- منطق خداشناسي، حسين نوري
www.morsalat.com