پرسش :

حوض كوثر كجاست؟ حقيقت حوض كوثر چيست؟

پاسخ :
در تفسير كوثر معاني فراواني گفته شده است از جمله 1 – نهري است در بهشت. 2 – كوثر عبارت است از حوض پيامبر (ص) كه در روز قيامت افراد فراواني اطراف آن گرد مي آيند. پيامبر فرمود: كوثر نهري است كه خداوند به من وعده فرمود و داراي خير كثير است. حوضي است كه امت من در روز قيامت بر آن وارد مي شوند. ظرف هاي آن (كه تشنگان را سيراب مي كند) به عدد ستارگان آسمان است. (نورالثقلين 5/680، ح 5)
3 – كوثر همان خير كثير است. 4 – كوثر همان نبوت و كتاب (قرآن) است. 5 – كوثر عبارت است از اصحاب و شيعيان فراوان. 6 – كوثر فراواني نسل و فرزندان است؛ چنان كه نسل پيامبر (ص) در ذريه او از فرزندان فاطمه (ع) بي شمار پديد آمده و تا روز قيامت ادامه دارد. 7 – كوثر همان شفاعت است؛ چنان كه از امام صادق (ع) روايت شده است. (نورالثقلين 5/681، ح 6)طبرسي رحمه لله‌ذيل آيه ياد شده پس از نقل اقوال مزبور مي نويسد‍: در كوثر احتمال همه مصاديق ياد شده مي رود؛ زيرا خداوند سبحان خير كثير در دنيا به پيامبر عطا فرمود و در آخرت نيز وعده داد. پس مي توان همه اقوال ياد شده را تفصيل اين جمله «خَيْر كَثير فِي الدارين» دانست. (مجمع البيان 9 ـ 10/837)
كوثر از ماده «كثرت» است كه بر اثر اضافه شدن «واو» معنى مبالغه پيدا كرده است. بنابراين كوثر يعنى بسيار زياد و فراوان و به همين دليل به مرد سخاوتمند و بسيار بخشنده نيز كوثر گفته مى‏شود.
در متون اسلامى چنين آمده است كه: وقتى سوره «كوثر» بر نبى اكرم (ص) نازل گرديد، اميرمؤمنان (ع) از نبى اكرم (ص) سؤال كرد كه «كوثر» را براى ما توضيح بفرماييد كه چيست؟ حضرت (ص) فرمودند: «نهرى است در بهشت برين كه آبش بسيار زلال و شيرين و گوارا است» و در برخى از متون روايى آمده است كه اين نهر اختصاص به پيامبر بزرگوار اسلام (ص) دارد و هم‏چنين در برخى از متون اسلامى آمده است كه نبى اكرم (ص) به اميرمؤمنان دست زدند و فرمودند: «اين نهر براى من و تو و دوستداران تو بعد از من است». در اين راستا به نگرش علامه مجلسى نيز عنايت بفرماييد. ايشان در بحارالانوار، ج 8، ص 27 مى‏فرمايد: اعتقاد ما درباره حوض كوثر چنين است:
الف) آن يك حقيقت است.
ب) اختصاص به پيامبر بزرگوار اسلام (ص) دارد.
ج) سرپرست آن اميرمؤمنان (ع) است و او است كه دوستداران خويش را از آن سيراب نموده و دشمنانش را از آن ممانعت خواهد كرد.
د) هر كس از آن بنوشد هرگز پس از آن تشنه نخواهد شد.
وآنچه در حديث ثقلين به عنوان حوض كوثر اشاره شده همين كوثر است كه هم در قرآن مجيد ذكر شده/ ح إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَرَ تپ‏ت ق 801: 1 و هم در متون روايى با وصف مزبور آمده است و همان گونه كه در بيان علامه مجلسى آمده ما شيعيان نسبت به حوض كوثر چنين اعتقادى داريم.
در حوض كوثر، آب گوارايى وجود دارد كه در روز قيامت مومنان را سيراب كرده و از عطش نجات خواهد داد. البته كسانى از اين حوض سيراب خواهند شد كه در دنيا نيز از ساقى آن يعنى وجود مقدس پيامبر (ص) و خاندان پاكش كسب نور و فيض كرده و در كنار اقيانوس تعاليم آنان، جرعه اى نوشيده باشند
مرحوم فيض مى گويد:
آنچه به ذهن خطور مى كند اين است كه مثال كوثر در دنيا همان علم و حكمت و مثال ظرف هاى آن دانشمندان امتند. از اين رو به خير فراوان تفسير شده است زيرا خداى عزوجل مىَ‏فرمايد: «وَمَن يُؤتَ الحِكْمَة فَقَد أوُتى خَيْرا كَثيرا».((4) بقره/ 962)
اين تفسير را، سخن پاره اى از دانشمندان عامه از امام صادق (ع) در تأويل اين آيه تأييد مى كند زيرا فرمود: ما به تو در دلت نورى عطا كرديم كه تو را به من (خدا) دلالت و از ماسواى من قطع كند: «إِنّا أَعْطيناكَ نُورا فى قَلْبِك دَلَّك عَلىَّ وَقَطَعك عَمّا سِواىَ»( حقايق التفسير، رسائل سلمى 1/ 36))
بنابراين، مثال كوثر اخروى همين نور علم است كه در دل ها مى تابد و انسان را از ماسواى خداوند قطع و تنها به او متصل مى سازد.
www.morsalat.com