پرسش :

من چند دوست دارم كه فكر مي كنم آنها از نظر قلبي انسانهاي خوبي هستند ولي نماز نمي خوانند؟ شما مرا راهنمائي كنيد تا بتوانم آنها را به راه بياورم؟

پاسخ :
الف) سعى كنيد افرادى كه صحبت آنها بر روىدوستانتان نافذ است، پيدا كنيد و از آنان بخواهيد كه با مهارت و شگردشايسته‏اى، با دوستانتان درباره نماز صحبت كنند. اين كار را مى‏توان از طريق جلسه ميهمانى يا در طول مسافرت به انجامرساند.

ب) با عمل خويش انگيزش خواندن نماز را درايشان ايجاد كنيد. سعى كنيد شما، مادر، برادر و ديگر اعضاى خانواده، نمازتانرا هنگام حضوردوستان در مدرسه ودر جمعهاي دوستانه برگزار كنيد و شور اشتياق خود به نماز و راز و نياز با خدا را هر چه بهتر به منصه ظهوربرسانيد.

ج) فلسفه نماز را در فرصت‏هاى مناسب بيان كنيد؛ مثلاً سؤال و جواب‏هايى كه قبلاً تهيه ديده‏ايد، بين شما ويكي از دوستا نتان و ياهر كس ديگرى مطرح و جواب داده شود. البته لازمه‏اش مطالعه و پيش بينى قبلى است. به عنوان نمونه در اينجا به چند جمله اشاره مى‏شود: فطرت انسان خواهان تشكر از ولى نعمت است. جبلّت القلوب على حبِّ من احسناليها؛ قلب‏ها بر اساس دوستى و محبت كسى كه به انسان احسان كند، آفريده شده است و از آنجا كه در اصل خداى سبحان خالق و هستى بخش ماست و از سويى همه نعمت‏ها و بركاتى كه در زندگى ما وجود دارد از آن اوست. بنابر اين لازماست به اقتضاى تكليف فطرى خودمان از قادر منّان تشكر كنيم. حال اين تشكر بايد به چه شكل و كيفيتى باشد؟انبياى الهى روشنگر اين حقيقت بوده‏اند و نبىّ مكرّم اسلام نيز به نوبه خويش نماز را با اين شكل و هيئت خاص به مامعرفى فرموده‏اند. بنابر اين همان گونه كه پروردگار مهربان هر شب و روز، ما را رهين الطاف و بركات خويش گردانيدهاست، ما بندگان نيز موظّفيم هر چند ساعت يك بار در برابر محبوب قلب و عزيز دلمان بايستيم و از او نهايتسپاسگزارى و تشكر را بنماييم. نماز تشكر است، تواضع است، تجديد عهد با خداست، ابراز نياز در برابر بى‏نياز مطلقاست. نماز زنده نگاه داشتن ياد خدا در دل است. نماز انسان را به خدا نزديك و با او مأنوس مى‏كند و اصولاً اگر نماز باتوجه و خشوع و حضور قلب ادا شود، به يقين در روح و جان ما اثر گذاشته و انسان را از زشتى‏ها و گناهان مصونيّتمى‏بخشد. داراى آثار و فلسفه‏هاى متعدد ديگرى نيز هست كه به آن اشاره مى‏كنيم:

1ـ نماز، تقدير و سپاس‏گذارى از خداوند است.

2ـ موجب آرامش انسان است.

3ـ موجب ياد خداست.

4ـ نماز زمينه پرهيز از گناه را در انسان فراهم مى‏كند.

5ـ تأكيدى بر نظافت و سلامتى است.

6ـ موجب انضباط و وقت‏شناسى است.

7ـ داراى آثار وحدت بخش

د) پيشنهاد ديگر اينكه تلاش كنيد به هر كيفيت و طريقى شده، ايشان را به نماز جمعه و جماعت ببريد كه با ديدن عبادتو نماز ديگران تحت تأثير قرار گيرد.

و) تلاش كنيد از نماز بزرگان و شخصيت‏ها در نزد ايشان صحبت كنيد؛ مثلاً حضرت على(ع) با همه شخصيت وگرفتارى‏هايى كه داشتند، چگونه و با چه اشتياقى به اقامه نماز مى‏پرداختند. همچنين گرايش رجال بزرگ سياسى،علمى و... به نماز را، به ايشان گوشزد كنيد.

ه) سفرهاى زيارتى ـ همان گونه كه اشاره كرده‏ايد ـ نظير سفر مشهد، سوريه و حج مى‏تواند در ايشان نقش مؤثرى داشته باشد. بنابر اين سعى كنيد ايشان را به اين گونه مسافرت‏ها تشويق نموده و انگيزش دهيد. در خاتمه توصيه ما به شمااين است كه با توضيحى كه راجع به ايشان خود داده‏ايد، مشخص است كه زمينه اصلاح و ارشاد در ايشان زياد است وبدون اينكه نااميد باشيد با حوصله و به تدريج به تلاش خود ادامه دهيد. ان‏شاءاللّه‏ نتيجه جالبى در اين زمينه خواهيدگرفت.

در ضمن مطالعه كتاب‏هاى ذيل در اين زمينه مفيد است:

1- راز نماز محسن قرائتى

2- پاداش‏هاى نمازگزاران

3- داستانها و حكايت‏هاى نماز (1)

4- يكصد و چهارده نكته درباره نماز

5- حكمت عبادات تا ليف آيةالله جوادي آملي

6- اسرار الصلوة ملكى تبريزى

7- راز نماز بى‏آزار شيرازى

8- از ژرفاى نماز سيد على خامنه‏اى

9-اين است نقش عبادات محمد باقر صدر

www.morsalat.com