پرسش :

یکی از موانع شکوفائی فطرت «غفلت» است این موضوع را چگونه تبیین می‏ کنید؟

پاسخ :
انسانی که از خود و خدا و آیات الهی غافل شود, از حرکت علمی برای شناخت و شهود حق و از حرکت عملی برای شکوفایی فضایل نفسانی محروم می گردد؛ زیرا غفلت که در فرهنگ دین, رجس و چرک است, نمی گذارد انسان به سوی کمال حرکت کند. چنان که در قرآن فرمود: «ولقد ذرأنا لِجَهنم کَثیرا مِن الجِن والإنس لَهُم قُلوب لا یفقهون بها وَلهم أَعْیُن لایُبصِرون بِها ولَهم اَذان لا یَسمَعون بِها أولئک کَالأنعام بل هَمُ أًَضل أولئک هم الغافلون» اعراف/179.
به یقین گروه بسیاری از جن و انس رابرای دوزخ آفریدیم, آنها دل ها و عقل هایی دارند که با آن اندیشه نمی کنند و نمی فهمند و چشمانی دارند که با آن نمی بینند و گوش هایی دارند که با آن نمی شنوند, آنها چون چارپایانند, بلکه گمراهتر, اینان همان غافلانند.
امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود: «الغفله ضلال النفوس» (شرح غرر الحکم 1/369.)
غفلت, گمراهی جان است. امام صادق (ع) فرمود: «إیاکم والغفله فإنه من غفل فإنما یغفل عن نفسه» (بحارالانوار 69/227)
[از غفلت بپرهیزید؛ زیرا به زیان جان شماست, غفلت از تزکیه و نزاهت روح, غفلت از جان خود شخص است و خسارات بزرگی را در پی دارد.]
غفلت از خود موجب اشتغال به فضول و بیرون از خود می شود و انسانی که به بیرون خویش مشغول شد, به خود نمی پردازد و موجبات شکوفایی خود را فراهم نمی کند.
راه حل زدودن این مانع، رعایت دو چیز است: یکی مراقبت از خود و دیگری «یاد خدا» است. اگر انسان از خود مراقبت کرده و پیوسته به یاد خدا باشد, می تواند غفلت را از خود بزداید. شخصی به نام «مجاشع» بر رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم وارد شد, عرض کرد: «یا رسول الله کیف الطریق إلی معرفه الحق؟ فقال صلی الله‌ علیه و آله و سلم: «معرفة النفس» - فقال: یا رسول الله‌ فکیف الطریق إلی موافقه الحق؟ قال صلی الله علیه و آله و سلم: «مخالفة النفس» فقال: فکیف الطریق إلی رضا الحق؟ قال صلی الله‌ علیه و آله و سلم: «سخط النفس» (بحارالانوار 67/72.) عصاره حدیث این است: معرفت نفس راه خداشناسی است, مخالفت نفس, راه موافقت خداست, ناراضی نگه داشتن نفس, راه راضی نمودن خداست.
eporsesh.com