پرسش :

موضع‏ گیرى کشورهاى اصلى اروپایى و ژاپن در آغاز جنگ ایران و عراق چگونه بود؟

پاسخ :
براى بررسى موضع این دسته از کشورها لازم است آنها را به دو گروه تقسیم کرد ؛ گروه اول کشورهایى هستند که به طور آشکار یا ضمنى به نفع دولت عراق موضع‏گیرى کردند و از کمک‏هاى نظامى، سیاسى و اقتصادى به این کشور دریغ نورزیدند. این کشورها عبارت بودند از فرانسه و انگلستان؛ این کشورها هر چند در آغاز جنگ اعلام بى‏طرفى کردند ولى آنچه که اعمال مى‏کردند در واقع در تأیید حمله عراب به ایران بوده است. علت این موضع‏گیرى هم برخوردارى این دو کشور از منافع بسیار در عراق بود و دیگر اینکه از انقلاب اسلامى ایران نیز به شدت ضربه خورده و نگران گسترش آن بودند و طبیعى بود که در آغاز جنگ، در عمل حمله‏ى عراق علیه ایران را تأیید نمایند؛ هر چند که اظهار نظر رسمى و صریحى مبنى بر حمایت از عراق نکرده باشند. گروه دوم کشورهایى بودند که چندان از وقوع انقلاب اسلامى ایران متضرر نشدند و حتى با خارج شدن رقباى سیاسى و تجارى آنها مثل فرانسه، انگلیس و آمریکا از صحنه‏ى ایران، احتمالا جایگاه بهترى به دست آورده و به شریک تجارى درجه‏ى اول ایران تبدیل شدند. این کشورها عبارت بودند از آلمان و ژاپن که از آغاز جنگ اعلام بى‏طرفى کرده، همچنان رابطه‏ى خودشان را با دو کشور ایران و عراق حفظ کردند.
منبع: جنگ ایران و عراق، پرسش‌ها و پاسخ‌ها، فرهاد درویشی، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ