پرسش :

یکى از شهدا به پدرش وصیّت کرده که اگر با حفظ خانه مسکونى او قادر به پرداخت بدهى‏هاى او نیست، آن را بفروشد و با پول آن دیون او را ادا کند و همچنین وصیّت کرده که مبلغى در کارهاى خیر مصرف شود و پول زمین هم به دایى او داده شود و مادرش را هم به حج بفرستد و قضاى چند سال نماز و روزه از طرف او بجا آورده شود. سپس برادر وى با همسرش ازدواج نمود و با آگاهى از خرید قسمتى از خانه توسط همسر شهید درخانه او ساکن شد و مبلغى را براى تعمیر خانه پرداخت کرد و یک سکّه طلا هم از فرزند شهید گرفت تا براى تعمیر خانه مصرف کند، تصرّفات او در خانه شهید و اموال فرزند او چه حکمى دارد؟ با توجه به اینکه اقدام به تربیت و پرداخت نفقه فرزند شهید نموده، استفاده او از حقوق ماهانه‏اى که مخصوص فرزند شهید است چه حکمى دارد؟


پاسخ :
واجب است همه اموال آن شهید عزیز محاسبه شود و بعد از پرداخت همه دیون مالى او از آن، ثلث باقى‌مانده آن براى اجراى وصیّت‏هاى او مانند قضاى نماز و روزه از طرف او و پرداخت هزینه سفر حج به مادر و امثال آنها، مصرف شود، سپس دو ثلث دیگر و باقى‌مانده ثلث قبلى بین ورثه شهید که عبارتند از پدر و مادر و فرزند و همسر او، طبق کتاب و سنت تقسیم شود و همه تصرّفات در خانه و وسایلى که مال آن شهید هستند باید با اذن ورثه و ولىّ شرعى صغیر صورت بگیرد و برادر شهید هم حق ندارد هزینه تعمیراتى را که بدون اذن و اجازه ولىّ شرعى صغیر در خانه انجام داده، از مال صغیر بردارد و همچنین جایز نیست سکّه طلا و حقوق ماهانه صغیر را براى تعمیر خانه و مخارج خودش مصرف نماید و حتّى نمى‏تواند آنها را براى انفاق بر خود صغیر هم استفاده کند مگر با اذن و اجازه ولىّ شرعى او و در غیر این صورت ضامن آن مال است و باید آن را به صغیر بپردازد و همچنین خرید خانه هم باید با اذن و اجازه ورثه و ولىّ شرعى صغیر صورت بگیرد.
منبع : رساله اجوبة الاستفتائات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی