پرسش :

ما با دعا کردن چقدر می توانیم قضا و قدر خودمان را تغییر بدهیم ؟

پاسخ :
دعا از عوامل معنوی است. عواملی مثل دعا ، توکل ،صدقه ، عوامل معنوی هستند که قطعا جزو مقومات رسیدن من به مقصودم هستند . در مطب بعضی از پزشکان نوشته اند : الدواءعندنا و شفاء من عند الله . یعنی من پزشک فقط دارو می دهم اما اینکه این دارواثر بگذارد (شفا) از جانب خداوند است . یعنی خداوند است که در این داور اثر می گذارد یا اثر نمی گذارد . ما دکترمی رویم ولی دعا هم می کنیم. اگر کسی بگوید که من دعا می کنم و خوب می شوم قطعا خوب نمی شود. حالا اگر دکتر رفت و گفت که سلامتی من دست دکتر است و خوب می شوم و نعوذبالله خدا کاره ای نیست . این هم درست نیست زیرا خیلی ها پیش دکتر خوب هم رفتند ولی خوب نشدند . فقط دکترخوب انتخاب کردن کافی نیست ، باید در کنارش دعا و توکل باشد . بدانیم که دعا و توکل جایگزین عمل نیستند بلکه مکمل عمل هستند . ما سعی و تلاش و برنامه ریزی خودمان را می کنیم ، دعا و توکل هم می کنیم . دعا کار خوبی است. شهید مطهری می فرموند که دعا هم راه است و هم مقصد است . نفس دعا کردن من را به خدا نزدیک می کند. دعا چند تا کارکرد دارد . یکی این است که دعا مکمل تلاش من است ، عامل مادی است مکمل تلاش من برای رسیدن به مقدر الهی یعنی خداوند تقدیر کرده است که کسی که تلاش کند و دعا کند ، کنکور قبول بشود. امام باقر (ع) می فرماید : یک جاهایی دعا قضا را تغییر می دهد . این کارکرد دومی دعا است که با کارکرد اولی فرق می کند . یک وقت هست که من دعا می کنم تا به تقدیری که برای من است برسم و یک وقت دعا می کنم که تقدیر من عوض بشود . من برای اینکه به مقصد اولی برسم باید راه اولی را بروم اما اشتباه کردم ، غفلت کردم و راه دومی را رفتم که به مقصد دومی ختم می شد که مخاطره آمیز است و نباید می رفتم . من وقتی این را می فهم که راه برگشت برای من نمانده است . فرمایش امام بر این نکته است که در یک شرایط خاص یک دعاهای بسیار ویژه و مقبول می تواند روی آن تقدیر اثر بگذارد یعنی در شرایط خاص و انسانهای خاص و موقعیت خاص . یعنی یک اتفاقی می افتد که با اینکه من راه دومی را رفته ام خدا راه را برای من کج می کند تا به مقصد اول برسم . البته خیال نکنیم که مجوز بی دقتی در انتخاب است . دعا این قدرت را دارد اما نه هر دعایی ، نه دعای هر کسی و نه دعای در هرجایی . اینها همه خاص است و بهتر است که شما روی کارکرد دوم دعا خیلی حساب نکنید . کارکرد اصلی دعا این است که شما درکنار تلاش و عوامل مادی ، دعا هم بکنید و انتخاب درستی بکنید تا به آن هدفی که می خواهید برسید .