پرسش :

در مورد شیطان توضیحاتی بدهید.

پاسخ :
ما در ابتدای خلقت آفرینش موجودات عالم ، عنصری بنام شیطان نداشتیم اما در ادامه ی زندگی و مسیر حیاط و در داستان مهم تعیین خلیفة الله در روی زمین ، موجودی خودش را بعنوان شیطان یا ابلیس به همه ی موجودات عالم معرفی کرد. موجودی که قبلا به این نام و نشان و ویژگی حتی برای ملائکه ی عالم بالا هم شناخته شده نبود اما کم کم همه ی موجودات با چنین موجود عجیب و نابغه ی عالم هستی و موجودی که همه ی نعمت های الهی را یکجا زیر پاگذاشت و از همه ی آنها سوء استفاده کرد و نام او شیطان بود آشنا شدند . آنچه که از متون ادیان دینی و آسمانی مقدس بخصوص قرآن و روایات بدست می آید این است که خداوند سه دسته موجودات در عالم خلقت داشته است که همه ی آنها موجودات حقیقی و واقعی هستند . بعد از عالم لاهوت که عالم فیض الهی است و در آنجا وجود حضرت حق قرار دارد ، عالم بعد عامل ملکوت است که در آنجا موجودات مجردی هستند که ویژگی های مادی و جسمی مانند خشم ، غضب و شهوت را ندارند که آنها بنام فرشتگان هستند . وقتی پایین تر می آییم به عالم ناسوت می رسیم و در این عامل سخن از مادیات، عالم زیستن یعنی از خورشید ، زمین ، مجموعه ی شمسی و کهکشان های راه شیری و از موجوداتی بنام جن و انس سخن به میان آمده است . خداوند از این دو دسته برای نظام آفرینشی که در آن تکلیف و حساب و کتاب و سلوک مطرح است سخن به میان می آورد . این دو شاخه ی جن و انس شاخه هایی هستند که بعدا با نام شیطان و ابلیس آشنا می شوند . شیطان نام عام است یعنی هر موجود خبیث اغواگر ویرانگر . یعنی یک نام عمومی است برای هر موجودی که می تواند از جن یا انس باشد یا حتی از حیواناتی باشد که باعث آزار و اذیت موجودات دیگر بشوند . این یک حقیقت واقعی است . شیطان بغیر از غرایز وجودی انسان مثل نفس اماره است . بعد از اینکه شیطان بعنوان اولین موجود در عالم هستی خودش را معرفی کرد ، بعنوان کسی که در عالم هستی در مقابل اوامر حضرت حق ایستاد و سینه سپر کرد ، بنام ابلیس معرفی شد . در عرب ابلیس از ماده ی بَلَسَ است یعنی کسی که از رحمت حق مایوس شد یعنی یک بار عصیانگری کرد و در مقابل خدا ایستاد و بدنبال عصیانگری ،راه تبهکاری و راهزنی همه ی موجودات را در پیش گرفت .