پرسش :

آیه سقایة الحاج در قرآن به چه آیه ای می گویند و به چه معنا است؟


پاسخ :
آیه «سِقایَة الحاج» اشاره به این آیۀ شریفه است: «آیا سیراب کردن حجاج، و آباد ساختن مسجد الحرام را، همانند (عمل) کسى قرار دادید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده، و در راه او جهاد کرده است؟! (این دو،) نزد خدا مساوى نیستند! و خداوند گروه ظالمان را هدایت نمى ‏کند!».[1]
پیش از اسلام منصب «سقایة الحاج»؛ یعنی سیراب کردن حُجاج خانۀ کعبه، در ردیف منصب کلید دارى خانه کعبه و از مهم ‏ترین مناصب محسوب مى ‏شد.[2]
ضرورت و نیاز شدید حُجاج در ایام حج به آب، آن هم در آن سرزمین خشک و سوزان و کم آب که غالب ایام سال هوا گرم است، به این موضوع (سقایت حاج) اهمیت خاصى مى ‏داد، و کسى که سرپرست این مقام بود، از موقعیت ویژه ‏اى برخوردار مى ‏شد؛ چرا که خدمت او به حجاج یک خدمت حیاتى به ‏شمار مى‏ رفت.
همچنین کلید دارى و عمران و آبادى مسجدالحرام که مقدّس ‏ترین و بزرگ ‏ترین کانون مذهبى حتى در زمان جاهلیت محسوب مى‏ شد، احترام فوق العاده ‏اى براى شخص یا اشخاصى که متصدّى آن بودند، بر مى ‏انگیخت.[3]
با این همه، خداوند متعال مى ‏فرماید ایمان به خدا و جهاد در راه او، از تمام این کارها برتر و بالاتر است![4] در آیۀ بعد به عنوان تأکید و توضیح مى ‏فرماید: «کسانى که ایمان آوردند، و هجرت نمودند، و در راه خدا با مال و جان خود جهاد کردند، اینها در پیشگاه خداوند مقامى برتر و بزرگ ‏تر دارند».[5]
پی نوشت:
[1]. «أَ جَعَلْتُمْ سِقایَةَ الْحاجِّ وَ عِمارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ کَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جاهَدَ فی‏ سَبیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ»؛ توبه، 19.
[2]. مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج 7، ص 323، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374ش.
[3]. همان.
[4]. همان.
[5]. توبه، 20.
منبع:islamquest.net