پرسش :

کدام آیه در قرآن به نام آیه امانت معروف است؟


پاسخ :
مقصود از آیه امانت در قرآن کریم، آیه 72 سوره احزاب است که خداوند می فرماید: «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ الْجِبالِ فَأَبَیْنَ أَنْ یَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ إِنَّهُ کانَ ظَلُوماً جَهُولاً»؛ ما امانت را بر آسمان‏ ها و زمین و کوه ‏ها عرضه کردیم، از برداشتن آن سر برتافتند و از آن هراسیدند و آدمى آن را برداشت بى ‏گمان او ستمکاره‏اى نادان است.
گفتنی است برخی از مفسران،[1] از آیه 58 سوره نساء نیز تعبیر به آیه امانت (امانات) کرده اند: « إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الْأَماناتِ إِلى‏ أَهْلِها وَ إِذا حَکَمْتُمْ بَیْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْکُمُوا بِالْعَدْلِ إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا یَعِظُکُمْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ کانَ سَمیعاً بَصیرا»؛ خداوند به شما فرمان مى‏دهد که امانت ‏ها را به صاحب آنها باز گردانید و چون میان مردم داورى مى‏کنید با دادگرى داورى کنید بى‏ گمان خداوند به کارى نیک اندرزتان مى ‏دهد به راستى خداوند شنوایى بینا است.
تفاوتی که این دو آیه از نظر مفهومی با هم دارند، امانت در سوره نساء مفهومش عام است و شامل هر نوع امانت اعم از مادی و معنوی می شود، اما در آیه 72 سوره احزاب، تنها امانت معنوی (امامت، قرآن، عقل...) مقصود است.
پی نوشت:
[1]ر.ک: حجتى، سید محمد باقر، اسباب النزول، ص 163، دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران، 1377 ش؛ مکارم شیرازى، ناصر، تفسیر نمونه، ج3، ص 430 و ج 17، ص 450، دار الکتب الإسلامیة، تهران، 1374 ش.
منبع:islamquest.net