پرسش :

حضرت مهدی (عج) برآورده شدن حاجات چه کسی را تضمین نموده‌اند؟

پاسخ :
شرح پرسش:
لطفا این حدیث را شرح دهید. امام زمان(علیه السلام) می‌فرمایند: «مَنْ کانَ فی حاجَةِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ کانَ اللّهُ فی حاجَتِهِ؛ هر کسى که به دنبال حاجت خداوند عزّوجلّ باشد، خداوند نیز دنبال کننده و برآورنده‌ى حاجت او خواهد بود.»[1]

شرح حدیث:
این حدیث را شیخ صدوق(رحمت الله علیه) از پدرش، از سعد بن عبدالله، از ابى القاسم بن ابى حلیس (حابس)، از امام زمان(علیه السلام) نقل مى‌کند. حضرت در پیامى به حلیسى به خلوص او، و به صورت کلّى، به این نکته‌ى اخلاقى اشاره مى‌فرماید که: هر کس درصدد برآوردن حاجت خداوند باشد، خداوند نیز دنبال کننده‌ى حاجات او خواهد بوده و خواسته‌هایش را برآورده خواهد ساخت.
هر چند مراد از حاجت خداوند در بخشى دیگر از این روایت، زیارت امام حسین(علیه السلام) با نیت خالص، مشخص شده است؛ ولى حضرت، یک اصل کلّى را بیان کرده و زیارت امام حسین(علیه السلام)را مصداقى از آن قرار داده‌اند؛ یعنى اگر انسان کارى را انجام دهد که اجرایش مطلوب و خواسته‌ى خداوند باشد، و از این رو بتوان آن را «حاجت و خواسته‌ى خداوند» خواند، خداوند نیز کارهاى او را اصلاح مى‌کند.
شایسته‌ى یادآورى است که خداوند، محتاج به هیچ کس نیست، بلکه این مردم هستند که سر تا پا محتاج به قاضى الحاجات می‌باشند. خداوند متعال مى‌فرماید:
«یا أَیُّهَا النّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللّهِ وَاللّهُ هُوَ الْغَنِیُّ الْحَمیدُ[2]؛ اى مردم! شما محتاجان به سوى خداوندید و خداوند، همان غنّى ستایش شده است.»
تعبیر حاجت خداوند در این حدیث به این جهت است که حاجت خداوند در حاجت خلق است؛ و به تعبیر دیگر، کسى که حاجات مردم را برآورد، گویا حاجت خداوند را برآورده است.
احتمال دیگر در مورد این حدیث این است که مقصود از «حاجت خدا»، دستورهاى خداوند، اعمّ از اوامر و نواهى باشد که خواست خداوند است، و اگر کسى در برابر آن مطیع باشد، خداوند نیز حاجت او را برمى‌آورد.

پی نوشتها:
[1]. کمال الدین، ج 2، ص 493، ح 18 ؛ الخرائج و الجرائح، ج 1، ص 443، ح 24 ؛ بحارالأنوار، ج 51، ص 331، ح56.
[2]. سوره‌ى فاطر، آیه‌ى 15.

منبع: شرح چهل حدیث از حضرت مهدى علیه السلام، على اصغر رضوانى، انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم (1382).