پرسش :

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام صادق علیه السّلام فرمودند: لَیسَ مِن شیعَتِنا مَن قالَ بِلِسانِهِ و خالَفَنا فی اَعمالِنا و آثارِنا؛ از شیعیان ما نیست، کسی که به زبان دم از ما بزند، ولی در اعمال و آثار ما، با ما مخالفت کند. (1)

پاسخ :
شرح حدیث:
مسلمانی به عمل است، نه به زبان.
شیعه بودن نیز به تبعیّت است، نه شعار و ادّعا.
از این که پیشوایی پاک ترین انسان ها و زبده ترین مخلوقات عالم هستی (ائمّه و اهل بیت(علیه السلام)) را پذیرفته ایم، افتخار می کنیم، ولی باید نشان دهیم که پیرو و تابعیم.
تشیع، پیروی از خاندان عصمت و طهارت است.
این پیروی، هم در افکار و اندیشه و اعتقادات است، هم در موضوعات دینی و حلال و حرام و هم در اخلاق و رفتار و سلوک فردی و اجتماعی.
«راه امامان» را با دو شیوه می توان شناخت:
یکی، سیره و زندگی و خلق و خوی آنان در عمل و زندگی شان و دیگری آثار حدیثی و سخنان و احادیث نورانی آنان.
خوشبختانه کتب دینی ما از هر دو جهت غنی و سرشار است. هم روایات معصومین(علیه السلام) و هم کتب تاریخ و سیره در دسترس است که ما را با زندگی آنان آشنا می سازد.
ادّعای شیعه بودن به زبان، کارساز نیست.
همراهی و همسویی و گوش به فرمان بودن و اطاعت، نشان می دهد که این ادّعا تا چه حدّ ریشه دار و عمیق و تا چه اندازه سطحی و زبانی است.
وقتی امامان، در عبادت و نماز، سرآمد دیگرانند، نمی توان پذیرفت که کسی شیعه باشد و در نماز، سستی نشان دهد.
وقتی پیشوایان ما، اهل صدق و وفای به عهد و خداترسی اند آیا پذیرفته است که شیعه آنها اهل دروغ و پیمان شکنی و بی مبالاتی در امور دینی باشد؟
شاخص شیعه، «عمل» است و «به عمل کار برآید، به سخن دانی نیست».
پی نوشت:
1. بحارالانوار، ج8، ص164
منبع: حکمت های صادقی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام صادق علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول (1390)