امام سجاد علیه السلام فرمودند:
ما مِن قَطرَةٍ اَحَبَّ إلَی اللهِ عَزَّوجَلَّ مِن قَطرتَینِ: قَطرةِ دَم فی سَبیل اللهِ، وَ قَطرَةِ دَمعٍ فی سوادِ اللَّیلِ لا یُریدُ بِها عَبدٌ إلاّ اللهَ عزَّو جَلَّ؛

هیچ قطره‌ای نزد خدای متعال، محبوب‌تر از دو قطره نیست: یکی قطره خونی که در راه خدا ریخته می‌شود، دیگری قطره اشکی که در تاریکی شب فقط به خاطر خدا ریخته می‌شود.
الخصال، ج ۱، ص ۵۰
شرح حدیث:
آنچه به عمل انسان‌ها ارزش می‌دهد، «اخلاص» است. در تعابیر قرآن و حدیث، این اخلاص با تعبیرهایی مانند «لله» و «فی سبیل الله» بیان شده است؛ یعنی برای خدا و در راه خدا.
در میدان‌های جنگ، در طول تاریخ خون‌های بسیاری ریخته شده است، اما آن قطره‌ی خونی ارزش دارد و نزد خداوند قیمتی و محبوب است که در راه خدا و در مسیر یک جهاد الهی و مقدس باشد.
در شب‌های تار، بسیاری چشم‌ها می‌گریند، یا از درد و فقر و بیماری، یا از دوری و مهجوری و تنهایی. اما قطره اشکی که در دل شب از چشم یک شب زنده دار مخلص ریخته می‌شود و نشانه دلدادگی بنده به محبوب ازلی یعنی خدای قادر متعال است، ارزشمند و محبوب خداست.
در قرآن کریم، از بندگانی ستایش شده است که وقتی آیات الهی بر آنان تلاوت می‌شود، به سجده می‌افتند و گریه می‌کنند و گریه بر خشوع آنان در پیشگاه خداوند می‌افزاید. (مریم ، ۵۸؛ اسراء ،۱۰۹)
در سخنان امام علی علیه السلام نیز آمده است: «البُکاءُ مِن خَشیَةِ الله مفتاحُ الرَّحمَة؛ گریه از خوف و خشیت خدا، کلید رحمت است.» (غرر الحکم، حدیث ۲۰۵۱)
خوشا به حال رزمندگان شهیدی که با خون و جان خویش، با خدا معامله می‌کنند، و خوشا به شب زنده داران متهجّد که در دل شب، نجوای عاشقانه با خدا دارند.

منبع: حکمت‌های سجادی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام سجاد علیه‌السلام)، پديدآورنده: جواد محدثی، ناشر: آستان قدس رضوی (به نشر)، 1390.