پرهیز از سوءظن درباره افراد مورد اعتماد

امام علی علیه‌ السلام فرمودند:

لَیْسَ مِنَ الْعَدْلِ الْقَضَاءُ عَلَی الثِّقَهِ بِالظَّنِّ.

از عدالت به دور است که انسان با ظن و گمان درباره کسی که مورد اعتماد است قضاوت نماید.

نهج البلاغه: حکمت 211

به طور کلی در مقام قضاوت درباره افراد شتاب نکنید و بدون دلیل قانع کننده حرفی نزنید چه بسا که منجر به غیبت و تهمت شود و آبروی شخص مومن ریخته و اعتبارش زیر سوال رود.

وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولَئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْئُولًا؛
چیزی که درباره آن آگاهی نداری دنبال مکن زیرا که گوش و چشم و دل همگی مورد مواخذه و سوال قرار خواهند گرفت.(1)

کسی که بارها امتحان خود را داده و در عمل نشان داده که فردی قابل اعتماد است به محض آنکه چیزی درباره‌اش گفتند نباید قبول کرد و این طبق فرمایش امام علیه السلام از عدالت به دور است که آدم هر حرفی را درباره چنین اشخاصی فورا قبول کند و قضاوت نماید.

پی‌نوشت:
1- سوره اسرا، آیه 36

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت،1390.