امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ جَعَلَ الطَّاعَةَ غَنِیمَةَ الْأَکْیَاسِ عِنْدَ تَفْرِیطِ الْعَجَزَةِ.

خدای سبحان در موقعی که گنهکاران در انجام وظایف خود کوتاهی نمایند. طاعت خود را غنیمتی برای انسان های زیرک قرار داده است.
نهج البلاغه: حکمت 323
شرح حدیث:
زیرکی و ذکاوت این مواقع معلوم می شود که مومن از فرصت به دست آمده و از غفلت معصیت کاران استفاده می کند و طاعت الهی را به جا می آورد ثواب ها شب و روز سر راه ما قرار دارند اما همه کس موفق به جمع آوری آنها نیستند.

چقدر می شناسیم کسانی که وضع مالی خوبی دارند و در هر فرصت قادرند به فقرا و مستمندان برسند سفرهای زیارتی و معنوی نمایند اما خود را به لغزش ها و گناهان مشغول می کنند و افرادی هم هستند که چندان امکاناتی ندارند اما در اکثر کارهای خیر خود را سهیم قرار می دهند.

بر همین اساس امام جواد علیه السلام می فرمودند:
اَلمُومِنُ یَحتاجُ اِلی تُوفیقٍ مِنَ اللهِ عَزَّوجَلَّ؛
مومن حتما نیازمند توفیقی از جانب خداوند صاحب عزت و بزرگی است.(1)

پس عاجزانه دعای سید و سالارمان امام عصر روحی له الفداء را هر روز و شب تکرار کنیم که:
اَللّهُمَّ الرزُقنا تَوفیقَ الطّاعَهِ وَ بُعدَ المَعصِیَهِ؛
بار پروردگارا روزی ما فرما توفیق طاعتت و دوری از نافرمانیت را.(2)

امام سجاد علیه السلام هم در دعای مکارم الاخلاق عرض می کند:
وَ وَفِّقنِی لِلَّتِی هِیَ اَزکی؛
خداوندا به آن کار که پاکتر و ارزشمندتر است توفیقم ده.(3)

و مولایمان علی علیه السلام در پایان نامه جاودانه اش به مالک اشتر می نویسد:
وَ أَنَا أَسْأَلُ اَللَّهَ بِسَعَهِ رَحْمَتِهِ وَ عَظِیمِ قُدْرَتِهِ عَلَی إِعْطَاءِ کُلِّ رَغْبَهٍ أَنْ یُوَفِّقَنِی وَ إِیَّاکَ لِمَا فِیهِ رِضَاهُ مِنَ اَلْإِقَامَهِ عَلَی اَلْعُذْرِ اَلْوَاضِحِ إِلَیْهِ وَ إِلَی خَلْقِهِ؛
خداوند را به گستردگی رحمتش و قدرت بی منتهایش بر برآوردن هر خواهشی سوگند می دهم و از او مسالت می کنم مرا و تو را در آنچه مورد رضایت اوست توفیق دهد تا هم نزد او و هم نزد خلقش عذرمان روشن باشد.(4)

شرح ابن میثم
طاعت خدا سود و غنیمت افراد زیرک است از آن رو که طاعت باعث نعمت پایدار اخروى است و سبب غنیمت، نیز خود غنیمت است. افراد زیرک کسانى هستند که هوش و تلاش خود را در راه شایسته علمى و عملى به کار مى برند، و خداوند آنان را - موقعى که ناتوانان، قصور و کوتاهى از عمل شایسته دارند، و افسوس مى خورند - به این غنیمت مخصوص گردانیده است و امام علیه‌ السلام در مقام نکوهش قصور کنندگان آنان را همانند عاجزان قلمداد فرموده است.(4)

پی‌نوشت‌ها:
1- تحف العقول: 456
2- مفاتیح الجنان
3- صحیفه سجادیه: دعای بیستم
4- نهج البلاغه: نامه 53
5- ترجمه شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 5، ص 688

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.