امام علی علیه‌ السلام فرمودند:
لْحِلْمُ عَشِیرَةٌ.

بردباری همچون قبیله و فامیل کارساز است.
نهج البلاغه: حکمت 410
شرح حدیث:
آنکه در برابر اخلاق و رفتار ناهنجار دیگران بردبار است هیچگاه نیست به خاطر روح بزرگش و تحمل آزار و اذیت انسان های ناآگاه خود به خود موردعلاقه قرار می گیرد آنهایی که آزارش می دهند شرمنده اش می شوند آنهایی ناظر حالات وی هستند به او ارادتمند می گردند در نتیجه طرفداران فراوانی پیدا میکند و صفت خوب حلم سبب می شود قوم و عشیره پیدا کند.

امام علیه السلام نیز فرمودند:
اِنَّ اَوَّلَ عِوَضِ الحَلیمِ مِن خِصلَتِهِ اَنَّ النّاسَ اَعوانُهُ عَلَی الجاهِلِ(1)
اولین عوضی که بردبار از این صفت خود می گیرد این است که مردم در برابر نادان به یاری او برمی‌خیزند.

شبیه عبارت فوق را نیز فرمودند:
بِالحِلمِ عَنِ السَّفِیهِ یَکثُرُ الاَنصارُ عَلَیه(2)
بردباری کردن در برابر نادان یاران انسان را بر ضد او زیاد می کند.

پی‌نوشت‌ها:
1- جامع الاخبار، ص 319
2- نهج البلاغه، حکمت 224

منبع: حدیث زندگی: شرح حکمت های نهج البلاغه، کاظم ارفع، تهران: پیام عدالت، 1390.