امام هادی علیه السلام فرمودند:
حُسْنُ الصُّورَةِ جَمالٌ ظاهِرٌ، وَ حُسنُ العَقْلِ جَمالٌ باطِنٌ؛

زیبایی چهره، جمال ظاهر است، ولی نیکویی عقل، جمال درون است.
موسوعة سیرة اهل البیت علیهم السلام، ج33، ص 212.
شرح حدیث:
در هنر، سخن از «جمال» و زیبایی است.
هنرمند، زیبایی را می شناسد و با هنر خویش در هر یک از عرصه های قلمی، شعری، تصویری، صوتی، نمایشی، خطّاطی و... زیبایی می آفریند.
ولی آیا زیبایی تنها در چهره است؟
آیا جمال، تنها جمال مادی و صوری است؟
برتر از جمال مادی، جمال معنوی است و بهتر از زیبایی صورت، زیبایی سیرت است و جمال درون و سیرت، در سایه عقل و ایمان و فهم و شعور است.
امام سجاد علیه السلام، گسترش عدالت و فروخوردن خشم را زینت و زیور اهل تقوا می داند(1).
امام علی علیه السلام، عفاف را زینت فقر می شمارد و شکر را زینتِ ثروتمندی. (2)
همچنین آن حضرت، حلم را جمال مرد، وقار را زیبایی انسان، پرهیزکاری را جمال مؤمن و دوری از ننگ و عار را مایه ی زیبایی و آراستگی مؤمن می شمارد. (3)
اینها نشان می دهد برتر از زیبایی ظاهر و چهره، زیبایی اخلاق و فکر و عمل و اندیشه است، وگرنه «ای بسا ابلیسِ آدم رو که هست... ».
مؤمن هم باید بکوشد خود را به جمال باطنی آراسته کند و سیرت و رفتار عالی و زیبا داشته باشد، تا محبوب خدا و خلق خدا قرار گیرد. این است که کارساز است و در قیامت ثمر دارد، وگرنه:
صورت زیبا نیاید هیچ کار
ای برادر سیرت زیبا بیار

پی نوشت:
1. صحیفه سجادیه، دعای 20(البِسنی زینه المتّقین... ).
2. نهج البلاغه، فیض الاسلام، حکمت 65.
3. غررالحکم، ج7، ص 44.
منبع: حکمت های نقوی(ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام هادی علیه السلام)، جواد محدثی، ‌انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ اول(1391).