حقوق زن و شوهر از دیدگاه قرآن کریم (قسمت اول)

وفاداری شدید به ازدواج نوعی عبادت و سبب آرامش در زندگی است.

مقدمه

دین مبین اسلام برای تمام افراد جامعه حق وحقوقی قایل شده است.موضوع حقوق زن وشوهر از نگاه نویسندگان متعددی مورد بررسی قرار گرفته است.قرآن کریم نیز به این امر پرداخته است.
در منابع دینى براى هریک از اعضاى خانواده(زن، شوهر، فرزند، پدر و مادر)حقوقى وضع شده است.قرآن کریم برای زن وشوهر حقوق متقابل و خاصی را بیان کرده است. که هرکدام به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد:

1 - حقوق مشترک زوجین در قرآن

1-1-حق سکونت

قرآن کریم در این باره به مردان دستور می دهد: در هر جا که خودتان سُکنا می گزینید به زنان نیز همان جا سُکنا بدهید: (اَسکِنوهنَّ مِن حیثُ سَکنتُم مِن وُجدِکم)؛[1] آن ها را در همان منزل خویش که میسّر شماست، سُکنا دهید. طبق قانون مدنی نیز مرد باید برای زن مسکن مناسب تهیه کند و یا همسر را در مسکن خود بپذیرد. و زن نیز باید در خانه ای که همسرش تهیه دیده است مسکن گزیند.[2]

2-1-وفاداری زوجین

وفاداری شدید به پیمان ازدواج که بر پایه اجرای کتاب الله و شیوه ی پیامبر(صلی الله علیه و آله) می باشد، نوعی عبادت و پای بندی به اخلاق است و نتیجه آن آرامش، دوستی و مهربانی است. [3]
« وَ کَیْفَ تَأْخُذُونَهُ وَ قَدْ أَفْضىَ‏ بَعْضُکُمْ إِلىَ‏ بَعْضٍ وَ أَخَذْنَ مِنکُم مِّیثَاقًا غَلِیظًا [4]؛و چگونه آن مال را باز پس مى‏گیرید و حال آنکه هر یک از شما از دیگرى بهره‏مند شده است و زنان از شما پیمانى استوار گرفته‏اند»
« وَ مِنْ ءَایَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکمُ مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُواْ إِلَیْهَا وَ جَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً  إِنَّ فىِ ذَالِکَ لاََیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُون؛ [5]و از نشانه‏ هاى قدرت اوست که برایتان از جنس خودتان همسرانى آفرید. تا به ایشان آرامش یابید، و میان شما دوستى و مهربانى نهاد. در این عبرتهایى است براى مردمى که تفکر مى‏کنند.»
یکی از انتظاراتی که همسران از یکدیگر دارند اینست که زن از شوهر می خواهد که به وعده های پیش از ازدواج خود عمل کند و مرد از زن می خواهد که خواسته های او را بر آورده کند و شرایط و محدودیت های او را که قبلا گفته بود در نظر بگیرد.
وفای به عهد  در بحث ازدواج ، هم شامل شروط و عهدهایی است که در جلسه ی خواستگاری مطرح می شود و هم شامل وعده هایی است که بعد از ازدواج میان زن و مرد گذاشته می شود.

3-1-محبت و ابراز آن

یکی از مسائلی که استحکام خانواده بر روی آن استوار است محبت و مخصوصاً ابراز آن می باشد.
« وَ مِنْ ءَایَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکمُ مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُواْ إِلَیْهَا وَ جَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَ رَحْمَةً  إِنَّ فىِ ذَالِکَ لاََیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُون؛[6] و از نشانه‏هاى او اینکه همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید، و در میانتان مودّت و رحمت قرار داد در این نشانه‏هایى است براى گروهى که تفکّر مى‏کنند!»
محبت میان زن و مرد در واقع یک هدیه الهی است که از سوی خداوند بین آنان قرار داده شده. ولی گاهی ضرورت دارد که این محبت نهفته، جلوه گر و اظهار شود.[7]

4-1-حق مالکیت اقتصادی

خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید:« للرجال نصیب مما ترک الولدان و الأقربون و للنساء نصیب مما ترک الوالدان و الأقربون؛[8]برای مردان سهم است از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان بگذارند و برای زنان سهم است از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان بگذارند.»