حریم مناسب بین همسران

وجود ضابطه در کنار رابطه

مرز خودم

ما باید برای کسی مرز تعیین کنیم که بر او مسلطیم، و آن کسی نیست جز خودمان. سلطه جویی، غر زدن و ملامت کردن هیچ کمکی به رشد همسر ما و تغییر وی نمی­کند. اما در صورتی که ما محدوده­ای برای خود قائل شویم، همسرمان آزاد است که انتخاب کند و با این انتخاب به رشد برسد. (2) 
نخستین مؤلفه، برای برخورداری از حریم و مرز مناسب بین زن و شوهر، توانایی دیدن همسر به صورت فردی با نیازها و احساس شخصی مستقل از ماست. به عبارت دیگر، وی برای ارضای نیازهای ما زنده نیست. یک کودک به مادرش چنین احساسی دارد. کودک احساس می­کند که هر میل او، فرمانی برای مادر است. هرگز به ذهنش نمی­رسد که شاید مادر زندگی مستقلی داشته، یا از نیاز آن لحظه او احساس متفاوتی داشته باشد. این قالب ذهنی برای افراد خردسال یا کودک نوپا پذیرفتنی است. اما برای فرد بالغ، می­تواند مخرب رابطه باشد.(3)

اى‌که دایم به خویش مغرورى!         گر تو را عشق نیست، معذورى
مستى عشق نیست در سرِ تو        رو که تو مستِ آب انگورى
 

نهایت خودخواهی

در بسیاری موارد، همسران از وجود عشق در ازدواج این انتطار را دارند که همیشه همسرش اوضاع را آن­طور که وی می­خواهد، ببیند. برای نمونه، وقتی که همسرش محبوبش می­گوید دوست ندارم قدم بزنم، و خوابم می­آید، او شاید گمان کند که همسرش او را دوست ندارد.
من چه گویم که تو را نازکىِ طبع لطیف        تا به حدی است که آهسته دعا نتوان کرد
در حالی­که، این نهایت خودخواهی ماست که همسر را تنها برای رفع نیازهایمان بخواهیم و او را تا سرحد ابزار برآوردن خواسته­هایمان پایین بیاوریم و به نیازها و خواسته­های وی هرگز توجهی نداشته باشیم و برایمان مهم نباشد که خود او هم خواسته­هایی دارد. توجه نداشتن به این موضوع که خودخواهی ما تا چه اندازه در طرف مقابل اثر منفی می­گذارد، معمولاً ریشه بروز اختلاف­های زناشویی است و همین امر به روابط همسران آسیب جدی می­رساند.
 

طریق همدلی

عشق زمانی شکوفا و عمیق می­شود که همسران، همدل باشند و از طریق همدلی اوضاع را روبه­راه کنند. امام جواد علیه­السلام در حدیثی ارزشمند، می­فرمایند: «هم­دردی در سختی­ها، موجب جلب محبت می­ شود».(4)
در این مورد، احساس همدلی به معنای فکر کردن در مورد آثار رفتارمان بر دیگری است؛ اینکه از لاک خودپرستی بیرون بیاییم و برای رضای همسرمان، تلاش کنیم. 
مِهررُخت سرشت من، خاکِ درت بهشت من       عشق تو سرنوشت من، راحت من رضاى تو
و یا دست کم گاهی مواقع، مسائل موجود را از نگاه همسر خود ببینیم؛ اینکه با تمام وجود، خود را به جای همسرمان تصور کنیم، احساسی مانند او داشته باشیم، و سپس در مورد مسائل و امور به خوبی قضاوت کنیم و مسئولیت اعمال خود را بپذیریم.
اجرها باشدت اى خسرو شیرین‌دهنان        گر نگاهى سوى فرهاد دل‌افتاده کنى
 

منابع:
کتاب رمز و راز دلبران؛ علی محمد صالحی
مرزهای زناشویی، هنری کلود، جان تاونزند، ترجمه: هادی همامی، چاپ دوم، تهران، نشر دانژه، 1390.
بحارالأنوار، ج75، ص82