اولین و بزرگ‌ترین خطر استفاده مداوم از بازی‌های کامپیوتری عادت کردن به آن است.
 
در ابتدای ورود بازی‌های کامپیوتری تصور می‌شد این سرگرمی جدید فقط یک بازی است اما خیلی طول نکشید تا همگان متوجه شوند که همین بازی‌های سرگرم‌کننده چقدر می‌توانند به کودکان ما آسیب بزنند و نوجوانان را با مشکلات فراوانی مواجه سازند. امروزه ثابت شده است که یک بازی کامپیوتری حاصل چندین ساعت تفکر، تحقیق و پژوهش گروهی از انسان‌هاست که منافع و اهداف خاصی دارند که آن را در قالب یک بازی جذاب و پر هیجان ارائه می‌کنند.
تعداد کلمات 1345 / تخمین زمان مطالعه 7 دقیقه  
 

فرهنگ بازی با کودکان

بازی باید به انتخاب کودک باشد نه به انتخاب والدین، در این مورد هرگز عقیده خود را بر او تحمیل نکنید.
ـ باید به کودک اجازه داد که گاه در بازی‌ها برنده باشد و گاه بازنده! از این که همیشه به خاطر او شکست بخوریم و توجهی به برنده شدن او نداشته باشیم و یا همیشه شکست بدهیم او را، پرهیز کنیم تا به روحیه او لطمه وارد نشود.
ـ وقتی کودک به تنهایی سرگرم بازی است و در خیالات خود غرق است، وارد تنهایی او نشویم، آرامش او را بر هم نزنیم و هرگز مسخره‌اش نکنیم.
ـ بهتر است پدر و مادر بازی‌هایی با کودک‌شان انجام دهند که علاوه بر استفاده از قدرت ابتکار و تخیل، تنوع و جذابیت هم داشته باشد.
ـ خرید اسباب‌بازی‌های گران قیمت و متنوع، به تنهایی رضایت خاطر کودک را فراهم نمی‌کند و کودک بیش از آن‌ها نیاز به همراهی پدر و مادر و تعمیق رابطه‌اش با آن‌ها دارد.
ـ بازی با کودکان را کسر جایگاه ندانید و اطمینان داشته باشید یکی از مفیدترین کارها، بازی کودکانه با بچه‌هاست.
 

اسباب‌بازی

ـ معمولاً والدین بیشتر از کودکان نگران خراب شدن اسباب‌بازی‌ها هستند. چرا که برای خرید آن‌ها مبلغی را پرداخت کرده‌اند و کودک بی‌توجه به ارزش مادی آن‌ها، در پی کنجکاوی و شیطنت خود از آن وسیله استفاده می‌کند.
ـ اسباب‌بازی‌های کودک نباید طوری باشد که با یک فشار متلاشی شود و نباید آن قدر گران قیمت باشد که کودک نتواند به راحتی با آن‌ها بازی کند.
ـ اسباب‌بازی خوب باید امکان پرت کردن، کشیدن، به هم زدن و تحمل فشار را داشته باشد تا به پرورش کودک و افزایش توانایی‌های او کمک کند.
ـ اسباب‌بازی باید علاوه بر بعد بازی، بعد ارتباط و یادگیری را هم داشته باشد.
ـ توجه کنیم که میل و علاقه کودک را در خرید اسباب‌بازی ملاک قرار دهیم نه سلیقه خودمان را.
ـ هر اندازه اسباب‌بازی قابلیت تولید و خلاقیت بیشتری داشته باشد، ارزشمندتر است.
ـ هر چیزی که برای کودک سرگرم‌کننده و مفید باشد قابلیت اسباب‌بازی شدن را دارد. مثل قوطی‌های خالی، ظرف‌های یکبار مصرف و دور ریختنی، تکه‌های پارچه، تکه‌های کاغذ و... در واقع هر چیز تمیزی که خطری برای کودک نداشته باشد می‌تواند وسیله بازی او شود و لزوماً خرید اسباب‌بازی مورد تأکید نیست.

بازی‌های کامپیوتری

بیش از دو دهه است که نسل جدیدی از بازی‌ها متولد شده‌اند و در ایران متولدین دهه 60 شمسی ورود آتاری را به عنوان وسیله‌ای سرگرم‌کننده، جذاب و جدید به خاطر دارند! بعد از آتاری، سگا، پلی‌استیشن، میکرو و امروزه در یک جهش قابل توجه بازی‌های کامپیوتری سهم بزرگی از اوقات فراغت کودکان و نوجوانان را به خود اختصاص داده است.
بازی‌های کامپیوتری تنوع فوق‌العاده زیادی دارند و مانند بازی‌های آتاری به یک آدمک و چند تا هواپیما محدود نمی‌شوند.
با نسل جدید بازی‌ها کودکان می‌توانند تمام دنیا را در دنیای بازی‌شان فتح کنند، یک کشور را غارت کنند و انسان‌های زیادی را بکشند. می‌توانند تجارت کنند یا به شکل حرفه‌ای فوتبال بازی کنند و حتی راننده فرمول یک شوند.
در ابتدای ورود بازی‌های کامپیوتری تصور می‌شد این سرگرمی جدید فقط یک بازی است اما خیلی طول نکشید تا همگان متوجه شوند که همین بازی‌های سرگرم‌کننده چقدر می‌توانند به کودکان ما آسیب بزنند و نوجوانان را با مشکلات فراوانی مواجه سازند. امروزه ثابت شده است که یک بازی کامپیوتری حاصل چندین ساعت تفکر، تحقیق و پژوهش گروهی از انسان‌هاست که منافع و اهداف خاصی دارند که آن را در قالب یک بازی جذاب و پر هیجان ارائه می‌کنند.
 

معایب بازی‌های کامپیوتری

ـ اعتیاد: اولین و بزرگ‌ترین خطر استفاده مداوم از بازی‌های کامپیوتری عادت کردن به آن است. شاید شما هم شنیده باشید که نوجوانی به خاطر از دست ندادن بازی مورد علاقه‌اش دو روز تمام بدون خوردن غذا بازی کرد و در نهایت سر از بیمارستان در آورد! بازی‌های کامپیوتری قادراند حس رقابت و از طرفی شیفتگی شدیدی در کودک و نوجوان به وجود آورند که این دو عامل باعث وابستگی هر چه بیشتر کودکان و نوجوانان به آن‌ها می‌شود.
ـ بیماری‌های چشمی و عصبی: خیره شدن به صفحه مانیتور آن هم به مدت طولانی و از فاصله کم، سلامت بینایی کودکان را تهدید می‌کند و از سوی دیگر مشکلاتی در سیستم عصبی مثل سردرد، تهوع و سرگیجه را به دنبال دارد.
ـ تغییرات روحی: بازی‌های خشن و مبارزه‌گرانه که اتفاقاً بیشتر هم مورد استقبال قرار می‌گیرند، ضربات روحی سنگینی بر کودکان و نوجوانان وارد می‌کنند. کشتن مداوم انسان‌های مجازی، قتل، غارت و له کردن انسان‌ها برای رسیدن به خواسته و هدف خود، روح لطیف کودک را به سمت خشونت‌طلبی و زیر پا گذاشتن عواطف انسانی متمایل می‌کند.
ـ انزواطلبی: کودکان و نوجوانانی که شیفته بازی‌های کامپیوتری هستند، نشستن پشت کامپیوتر و بازی را به هر چیزی ترجیح می‌دهند. آن‌ها هیچ علاقه‌ای برای حضور در مهمانی، رفتن به خرید، کمک کردن در کارهای خانه و حتی انجام کارهای شخصی‌شان را ندارند و شب و روزشان در کنار موجودات مجازی سپری خواهد شد که طولانی شدن این روند، انزوا و تنها گزینی این افراد را به دنبال خواهد داشت.
ـ چاقی: نشستن مداوم پشت کامپیوتر و به حداقل رسیدن فعالیت بدنی، باعث اضافه وزن و چاقی کودکان می‌شود. بخصوص اگر در کنار دسته‌های بازی، بسته‌های چیپس، پفک و شکلات هم موجود باشد این چاقی تشدید خواهد شد.

مزایای بازی‌های کامپیوتری

ـ بازی‌های پر هیجان مثل پی‌اس، فیفا و یا رالی قادراند به تخلیه هیجانات کودکان و نوجوانان کمک کنند و باعث ایجاد نشاط و شادابی در آن‌ها شوند.
ـ از آن جایی که اغلب بازی‌های پرطرفدار به شکل گروهی هستند، نوجوانان با شرکت در این گونه بازی‌ها به میل ذاتی خود پاسخ می‌دهند و از لذتِ بودن در کنار همسالان برخوردار می‌شوند.
ـ بازی‌های فکری زیادی در بین بازی‌های کامپیوتری وجود دارند که قوه فکر و تخیل کودک را تحریک می‌کنند و باعث تقویت حافظه و افزایش سطح هوش آن‌ها می‌شوند.
ـ بازی‌ها قادر خواهند بود تا اطلاعات خوب و قابل توجهی به کودکان و نوجوانان ارائه کنند و سطح معلومات عمومی آن‌ها را تا حد قابل ملاحظه‌ای افزایش دهند.
 

والدین و بازی‌های کامپیوتری

پدر و مادرها اغلب فقط تماشاچی بازی‌های کودکان‌شان هستند و عده کمی از آن‌ها با فرزندشان بازی می‌کنند. در حالی که یکی از بهترین راه‌ها برای ایجاد صمیمیت و دوستی بیشتر با فرزند، بازی کردن با اوست. علاوه بر این پدر و مادر باید برای جلوگیری از بروز عوارض مخرب بازی‌های کامپیوتری، حضوری فعال و مؤثر در این حوزه داشته باشند. پدر و مادر باید:
1 ـ برای فرزندشان ساعت بازی معین کنند و اجازه ندهند بیش از ساعت‌های مقرر بازی کند.
2 ـ همراه با فرزند، با مراجعه به یک فروشگاه معتبر محصولات فرهنگی، نسبت به خرید بازی‌های کامپیوتری اقدام کنند و اجازه ندهند که فرزندشان بازی‌های مخرب به خانه بیاورد.
3 ـ به برچسب گروه سنی که روی بازی‌ها درج شده است، دقت کنند.
4 ـ فرزندشان را به استفاده از بازی‌های ساخت داخل در کنار بازی‌های خارجی، تشویق کنند.
5 ـ ترتیبی دهند تا فضای بازی هر چه بانشاط‌تر و مهیج‌تر باشد. مثلاً از بچه‌های فامیل دعوت کنند به خانه آن‌ها بیایند و یک مسابقه فوتبال چند جانبه راه بیندازند.
6 ـ توجه کنند که کامپیوتر فقط برای بازی نیست و با تهیه کتاب‌ها و لوح‌های آموزشی به فرزندشان یاد بدهند که مهارت‌های دیگری در رابطه با کامپیوتر یاد بگیرد.
7 ـ بازی کامپیوتری فقط یک بازی است، در کنار سایر بازی‌ها. به همین دلیل پدر و مادر باید برای اوقات فراغت فرزندشان طوری برنامه‌ریزی کنند که بازی کامپیوتری تنها بخشی از زمان او را پوشش دهد و از انواع دیگر بازی بخصوص بازی‌هایی با فعالیت بدنی زیاد و یا بازی‌های فکری نباید غفلت کنند.
 

منبع :
برگرفته از کتاب  زنی که باید باشم 3

بیشتر بخوانید :
برخورد مناسب با همسر یا فرزند معتاد به اینترنت