انرژی های بدن به راحتی با یک برنامه درست و منظم برمی گردد.
 
چکیده : خستگی واژه‌ای است که برای توصیف احساس بی‌حالی یا نداشتن انرژی به کار می‌رود. بسیاری از ما دچار این مشکل هستیم. خستگی در وسط روز کاری، مشکل زیان‌باری است که هم عملکرد شما را تضعیف می‌کند و هم باعث می‌شود دیگران شما را تنبل فرض کنند. بدتر از همه این است که نمی‌دانید چرا همیشه احساس خستگی می‌کنید. آیا این خستگی ناشی از کمبود خواب است یا می‌تواند دلیل دیگری داشته باشد؟ در این مقاله شما را با علل خستگی و درمان بی حالی و کسالت آشنا می‌کنیم.

تعداد کلمات 1903 / تخمین زمان مطالعه 10 دقیقه 

مقدمه  

زندگی ما هرچه باشد، ساده نیست. اغلب ما گهگاه یا شاید همیشه، احساسِ بی‌حالی و خستگی می‌‌کنیم. خستگیِ واقعی چیزی بیش از احساس خواب‌آلودگی است و ناخواسته فکر شما را درگیر غلتیدن در رختخواب و فراموش کردن کارهای روزمره می‌کند. احساس خستگی به طور نامحسوس در زندگی روزانه‌ی ما رخنه کرده است و سلامتی فیزیکی و روانی ما را آن‌قدر تحت تأثیر قرار داده است که انجام کارهای روزمره را، اگر نگوییم غیرممکن، اما سخت کرده است. مشکلات ما با خستگی، روابط‌ مان با دیگران را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. دیگران احساس خستگی وحشتناک ما را درک نمی‌کنند، مگر اینکه خودشان آن را تجربه کنند و تا وقتی که این احساس را تجربه نکنند، شما از دید آنها فقط یک فرد تنبل به نظر می‌رسید که فکر و ذکرش خوابیدن است.

کنترلِ خستگی، کار سختی است، چون نشانه یا وضعیت بسیار مبهمی است. خستگی انواعی دارد، مثلا: خستگی فیزیکی، خستگی احساسی، خستگی به عنوان نشانه‌ی یک بیماری و خستگی به عنوان خودِ بیماری. این احتمال هم وجود دارد که خستگی، از علائم افسردگی یا قند خون پایین باشد. برای اینکه بتوانید امیدی به از بین بردن احساس خستگی داشته باشید، نخست باید به پزشک مراجعه کنید. اما اگر نتوانستید علت دقیق خستگی‌تان را بفهمید (حتی با مراجعه به پزشک) می‌توانید منشأ آن را در سبک زندگی و برخی از عادات زندگی در دنیای مدرن کنونی جست‌وجو کنید. اگر دریافتید که خستگی سایه‌ به سایه‌ همراه شما و در حال از پا انداختن شماست، امیدتان را از دست ندهید، چون هنوز تغییرات زیادی است که می‌توانید انجام بدهید و درمان‌های طبیعی زیادی وجود دارند که می‌توانید برای مبارزه‌ی مؤثر با این خستگی، از آنها بهره بگیرید.
 

۱.  بالا بردن فعالیت فیزیکی و جنب و جوش

متأسفانه نسخه‌‌ای که همه‌ی ما برای درمان بی حالی و کسالت می‌پیچیم، این است که فورا چرتی بزنیم تا سرحال شویم. اما آیا تا به حال دقت کرده‌اید که وقتی تمام روز به خاطر بیماری در رختخواب دراز می‌کشید، احساس خستگی و بی‌حالی شما بیشتر می‌شود؟ سرتان گیج می‌رود و سردرد خفیفی را احساس می‌کنید و به جای اینکه انرژی بگیرید و سرحال شوید، انگار همه‌ی انرژی بدن‌تان تحلیل رفته است. دلیلش این است که تأثیرِ استراحت یا خوابیدن بیش از حد، درست برعکس چیزی است که ما انتظار داریم، در حالی‌که این حرکت و جنب و جوش است که انرژی ما را تقویت می‌کند. اگر احساس خستگی می‌کنید و رَمق کار کردن ندارید، شاید با قرار گرفتن در معرض هوای تازه به راحتی بتوانید به جسم و ذهن‌تان طراوت بدهید. بهتر است به جای استراحت مطلق، به خودتان پاداش بدهید، یعنی هر از گاهی از جایتان بلند شوید و هوای تازه‌ای بخورید تا تأثیر طراوت‌بخش آن را در خودتان احساس کنید. این کار به سبب آزاد شدن اندورفین باعث بهتر شدن خلق و خوی شما می‌شود. فراموش نکنید که غم و افسردگی، عوامل زمینه‌سازِ خستگی هستند.

نکته : با اینکه شما در درازمدت، از جنب و جوش خود احساس سرزندگی می‌کنید، اما در صورتی که بیش از حد به فعالیت فیزیکی بپردازید، ممکن است دچار خستگی مفرط شوید.

ابزار لازم:
یک جفت کفش پیاده‌روی مناسب.

دستورالعمل:
برای بالا بردن انرژی، به ویژه در درازمدت، ورزشِ «منظم» اهمیت بسیار زیادی دارد. اگر فکر می‌کنید حوصله‌ی ورزش کردنِ زیاد را ندارید، پس در آغازِ کار، بیش از حد ورزش نکنید. فقط کفش‌تان را بپوشید و از خانه بیرون بروید. حتی قدم زدنِ ساده هم بهتر از این است که هیچ فعالیتی نکنید. اگر هوا مساعد نیست یا فصل سرماست، ورزش را همراه با موسیقی، به طور منظم در خانه انجام بدهید. رفته رفته با عادت کردن به ورزش، بر سطح فعالیت خود بیفزایید.
 

۲.  نوشیدن آب سیب‌زمینی

شاید حتی فکرِ خوردنِ یک لیوان آب سیب‌زمینی چندان خوشایند نباشد، اما آب سیب‌زمینی یک درمان خانگی عالی برای درمان بی حالی و کسالت است. انداختن چند برش سیب‌زمینی در لیوان آب، آن را به یک نوشیدنی سرشار از پتاسیم تبدیل می‌کند که باعث می‌شود کمتر احساس خستگی و تنبلی کنید، زیرا این نوشیدنی یک ماده‌ی معدنی را وارد بدن می‌کند که بسیاری از افراد، مقادیر کافی از آن را دریافت نمی‌کنند. بدن، پتاسیم را نیز مانند منیزیم تولید نمی‌کند و ما باید آن را از منابع خارجی دریافت کنیم. از آنجا که رژیم غذاییِ این روزها به لحاظ مواد مغذی، کم‌مایه است، تعجبی ندارد که بدن‌مان دچار کمبود پتاسیم باشد.
پتاسیم به تنهایی به شما انرژی نمی‌دهد، اما همراه با منیزیم (همین‌طور کلر و کلسیم)، الکترولیتی را ایجاد می‌کند که برای عملکرد درست سلول‌ها و آزادسازی انرژی و هدایت الکتریسیته، حیاتی است. بدون پتاسیم، عضلات ما به درستی حرکت نخواهند کرد و تکانه‌های عصبی ما به درستی فعال نمی‌شوند. با دریافت مقدار مناسبی پتاسیم، می‌توانید احساس بی حالی و کسالت همیشگی خود را از بین ببرید.

بیشتر بخوانید : کالری های موجود در سیب زمینی

مواد لازم:
۱ عدد سیب‌زمینی با پوست؛
۱ لیوان آب تازه.

دستورالعمل:
سیب‌زمینی را قطعه قطعه کنید (نیازی به کندن پوست آن نیست) و آن را داخل لیوان آب بریزید و یک شب تا صبح در یخچال بگذارید و صبح قبل از خوردن هر چیز دیگری، آن را بنوشید.


۳.  تقویت گلبول‌های قرمز

آهن عنصر ضروری و مورد نیاز بدن است و بدون آن، بدن نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی، گلبول‌های قرمز تولید کند. گلبول‌های قرمز حاوی هموگلوبین هستند. هموگلوبین در ساختارِ خودِ عنصر آهن قرار دارد و نقش آن انتقال اکسیژن به سرتاسر بدن است. بسیاری از افراد تصور می‌کنند مصرف اکسیژن با ورود آن به ریه‌ها، پایان می‌یابد، اما اکسیژن باید کل بدن را طی کند و به تمام سلول‌ها و اندام‌های بدن برسد تا به آنها توانایی کار کردن بدهد. همان‌طور که می‌توانید تصور کنید، کمبود اکسیژن منجر به کاهش عملکرد بدن می‌شود و در نهایت، خستگی را به همراه دارد. به این وضعیت، کم‌خونیِ ناشی از فقر آهن می‌گویند. برای مقابله با آن، با برگ‌های گزنه (ترجیحا برگ‌های تازه، اما برگ‌های خشک هم مؤثر هستند) چای درست کنید. گزنه سرشار از آهن و ویتامین C است. وجود ویتامین C در این گیاه ضروری است، زیرا ثابت شده است که ویتامین C به افزایش جذبِ آهنِ غیرِ-هِم (ناخون‌آهن) که همیشه به راحتیِ خون‌آهن جذب نمی‌شود، کمک می‌کند. افزودنِ مقداری قاصدک، محتوای آهن این چای را بیشتر می‌کند، اما یادتان باشد طعم این چای تلخ است، بنابراین بهتر است آن را با عسل میل کنید.

بیشتر بخوانید : درمان هموگلوبین پایین

مواد لازم:
۱ فنجان قاصدک و گزنه‌ی تازه یا ۲ قاشق چای‌خوری قاصدک و گزنه‌ی خشک؛
۱ فنجان آب جوش تازه؛
لیوان مورد علاقه؛
عسل.

دستورالعمل:
قاصدک و گزنه را داخل لیوان بریزید، سپس آب جوش را به آن اضافه کنید و روی لیوان را بپوشانید. پس از ده دقیقه، چای گیاهی شما آماده است. قبل از نوشیدن، گیاهان را از داخل لیوان خارج کنید، مقداری عسل به آن اضافه کنید و این چای را دو بار در روز بنوشید.
 

۴. مصرف جینسِنگ

احتمالا معروف‌ترین گیاه علفی چینی، جینسِنگ است؛ نام ثقیلی که با در نظر گرفتن طب گیاهان سنتی چینی، قدمتِ آن به صدها هزار سال قبل باز می‌گردد. این گیاه سرشار از گونه‌های همیشه‌سبز و حاوی ترکیبات طبیعی است. جینسنگ جایگاه ویژه‌ای در تاریخ دارد، اگرچه گونه‌های زیاد آن، شاید شما را گیج کند. جینسنگ به هر یک از ۱۱ گونه‌‌ی همیشه‌سبز از طبقه‌ی پاناکس اشاره دارد. این گیاه در آمریکای شمالی، همین‌طور آسیای شرقی پیدا شده است. جینسنگ اغلب به عنوان یک گیاه «آداپتوژن» در نظر گرفته می‌شود، به این معنا که به سازگاری بدن با استرس کمک می‌کند، خواه این استرس ناشی از قرار گرفتن در معرض سرما یا گرمای شدید باشد، خواه به خاطر گرسنگی یا خستگی. تصور می‌شود این گیاه با بهبود بخشیدن عملکرد سیستم آدرنال، به رویارویی بدن با استرس کمک می‌کند. وقتی صحبت از واکنش هورمونی به استرس می‌شود، سیستم آدرنال، مرکز فرماندهی بدن است. کورتیزول، هورمون «استرس» می‌تواند بر کیفیت خواب ما اثر بگذارد و تعیین‌کننده‌ی به خواب رفتنِ دوباره‌ی ما در شب باشد، زیرا با ترشح هورمون کورتیزول، ملاتونین سرکوب می‌شود. ما برای داشتنِ چرخه‌ی منظم خواب و بیداری به ملاتونین نیاز داریم. اگر سطح کورتیزول بالا باشد، حتی پس از استراحت کامل، احساس خستگی مزمن می‌کنیم. صبح‌ها، سطح کورتیزول بدن ما در نقطه‌ی اوج خود قرار دارد و سپس به تدریج در طول روز، کم می‌شود، اما اگر سطح آن بالا باقی بماند، این ریتم روزانه، همین‌طور خواب باارزشی که برای سرحال شدن به آن نیاز داریم، مختل می‌شوند. دریافت مقدار کمی جینسنگ ممکن است به تنظیم کورتیزول و عملکرد درست بدن، کمک کند.

مواد لازم:
۱ قاشق چای‌خوری ریشه‌ی خشک جینسنگ یا ۲٫۵۴ سانتی‌متر ریشه‌ی تازه‌ی جینسنگ؛
۱ فنجان آب تازه؛
عسل یا آبلیمو در صورت تمایل.

دستورالعمل:
۲٫۵۴ سانتی‌متر از ریشه‌ی جینسنگ را به قطعات کوچک برش بدهید یا یک قاشق چای‌خوری ریشه‌ی خشک آن را داخل صافیِ چای در فنجان قرار دهید. آب جوش را به آن اضافه کنید و رویِ فنجان را بپوشانید. پس از ده دقیقه، آن را به جای قهوه یا چای صبحانه، به همراه عسل یا آبلیمو بنوشید. برای اینکه شاهد اثرات جینسنگ باشید، باید این نوشیدنی را هر روز بنوشید.
 

۵.  مصرف بیشتر مرکبات

تقریبا تمام انواع مرکبات دوست‌داشتنی هستند. از آب لیمو شیرین گرفته تا آب پرتقال و تمام آب‌میوه‌های دیگر که همیشه به عنوان درمان‌های خانگی مورد استفاده‌ی ما بوده‌اند. برای درمان بی حالی و کسالت توصیه می‌کنیم روز خود را با یک لیوان آب لیموترش آغاز کنید. عطر لیموی ترش تازه درون لیوان آب به تنهایی می‌تواند شما را سرحال ‌کند و جذبِ آب، شما را برای یک روز عالی آماده ‌کند. خواص لیموترش بی‌شمار است. آب لیموترش به بهبود شماری از بیماری‌ها کمک می‌کند، مثلا از یبوست پیشگیری می‌کند، اما خاصیت دیگرش این است که به یک بدن خسته، جان تازه‌ای می‌دهد. اگر احساس می‌کنید در اواسط روز بی‌حال هستید، یک لیوان دیگر آب لیموترش درمان بی حالی و کسالت شماست. نمی‌توان همه‌ی عناصر شیمیایی و مولکولی آب لیموترش را که با خستگی مبارزه می‌کنند، برشمرد، فقط می‌توان گفت که در میان تمام مرکبات، انرژی‌بخش بودن و خواص درمانی این نوشیدنی اثبات شده است.

نکته:  فرق میان آب لیموترش و لیموناد در این است که لیموناد حاوی شکر است اما آب لیموترش حاوی شکر نیست.

دستورالعمل:
آب نصف یک لیموترش تازه را بگیرید و به یک لیوان آب اضافه کنید. اگر زمستان است، از آب گرم و اگر تابستان است، از آب سرد و یخ استفاده کنید. دو بار در روز این نوشیدنی را بنوشید و یک لیوانِ آن را به اواسط روز که احساس خستگی می‌کنید، اختصاص بدهید.


۶. درست کردنِ نوشیدنی انرژی‌ زای خانگی

به نوشیدنی‌های انرژی‌زای بیرون عادت نکنید. این نوشیدنی‌ها یکی از به‌دردنخورترین محصولاتی هستند که در سال‌های اخیر در بازار رواج پیدا کرده‌اند. شما مبلغ نامعقولی را بابت چیزی پرداخت می‌کنید که ضررش بیشتر از منفعتش است. در حقیقت، این نوشیدنی‌های غیرطبیعی بر مشکلات فیزیکی ما می‌افزایند. پس بهتر است خودتان نوشیدنی‌‌های انرژی‌زا درست کنید که هم طعم طبیعی‌تری دارند و هم در بهبود سلامتی‌تان اثر واقعی دارند و شما را به همان انرژی طولانی‌مدتی که به دنبالش هستید، می‌رسانند.
ادامه دارد ... 

نویسنده : زهرا ذوالقدر 
 

بیشتر بخوانید :
چند روش برای افزایش انرژی بدن
عوامل و مواد طبیعی انرژی‌زا