چگونگی ارتباط با فرزندان نوجوان (بخش دوم)

نوجوانان نیازمند ارایه یک الگوی مناسب و کارآمد از سوی والدینشان در زندگی هستند.
 

چکیده: والدین در برقراری ارتباط با نوجوانشان اغلب با مشکل رو به رو می ­شوند. آنها از سویی نسبت به تغییرات سریع نوجوان دچار سردرگمی می­ شوند و از سوی دیگر نحوه مواجه صحیح با این تغییرات را نیز نمی دانند. در ادامه مقاله قبل به راهکارهایی جهت ارتباط هرچه بیشتر والدین با نوجوان اشاره می­ کنیم. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات  1020 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

نوجوانی مرحله ­ی انتقال از کودکی به بزرگ سالی است؛ نوجوانان در این دوره ارتباطات خود را با والدین کم تر می­ کنند، کم­تر با آن ها هم­ صحبت می­ شوند و از فعالیت­ های خانوادگی دوری می کنند. از سوی دیگر گروه دوستان­شان برای آن­ها اهمیت بیش تری پیدا می کند و وقت خود را بیش تر با آن ها می گذرانند. نوجوانان تمایل دارند  اکثر اوقات خود را در اتاق شان به تنهایی بگذرانند، شاید دلیلش این است که نمی خواهند با والدینی که مسائل آن ها را درک نمی کنند مواجه شوند و هم چنین به حریمی خصوصی برای خود نیاز دارند. والدین با شناخت تغییرات دوره­ی نوجوانی و همچنین نحوه برخورد مناسب با این تغییرات، می­توانند در مقابل مشکلات ایجاد شده در دوره­ی نوجوانی فرزندشان واکنش مناسب نشان بدهند. در بخش اول این مقاله به راهکارهایی مانند تقویت احساس خود ارزشی در نوجوان، اجازه بیان عقاید و نظرات، احترام و اعتماد متقابل و... اشاره کردیم. در این بخش به ادامه راهکارها می پردازیم.
 

غالب نوجوانان احساس می‌کنند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به منزل مشارکتی ندارند. رفت و آمدهای فامیلی غالباً فرصت بسیار مناسبی برای نوجوانان جهت شرکت در تصمیم‌گیری‌ها و انجام کارها با یکدیگر است. اما از سوی دیگر علاقه‌مند هم نیستند که والدین غیر مقتدری داشته باشند. والدینی که در مسائل تربیتی و اصولی افرادی ضعیف و ناتوان تلقی می‌شوند و به خصوص از نظر مسائل تربیتی بین خود توافقی ندارند هرگز در اعمال نظرات موفق نیستند (طناب را باید از یک‌سو کشید، قایق را باید به یک‌سو پارو زد). در واقع نوجوان باید بداند والدینش کجا قرار گرفته و چه انتظاری از او دارند.
 

والدین باید کوشش کنند تا بر فرزندانشان تأثیر بگذارند، اما این مسئله مترادف وادار کردن و تغییر شکل آنها به منظور قرار گرفتن در چهارچوب آرزوها و آمال‌ها نیست.
بنابراین:
الف ـ کارهایی را که نوجوان می‌تواند خود انجام دهد برای او انجام ندهید.
ب ـ زمان را برای او تنظیم نکنید. به او یاد بدهید که خودش این کار را انجام دهد.
ج ـ به احساس او برای استقلال چه از نظر فضایی و چه فکری احترام بگذارید.
 

این موضوع به کاهش فاصله بین نسل‌ها کمک می‌کند؛ زیرا نشان می‌دهد دنیای آنها را پذیرفته‌اید. نوجوان همان قدر به خلوت خود نیاز دارد که ما بزرگ‌ترها. دوستان فرزندتان را محترم شمرده و از او بخواهید آنها را به منزلتان دعوت کند و گاهی با نظارت شما بتواند از آنها دیدن کند. در واقع والدین باید نقش نگهبانانی همیشه در صحنه را داشته باشند که آمادۀ کمک در مواقع نیاز هستند. پدر و مادر باید بدانند فرزندشان کجاست و چه می‌کند.
 

تصور هماهنگی کامل بین نسل‌ها نمی‌تواند تصوری منطقی باشد. البته زندگی در دنیای پر تنش، هر چقدر هم که موقت باشد مطلوب نیست. زمانی که والدین و نوجوان تلاش می‌کنند تا با هم ارتباط داشته و به هم احترام بگذارند، نوجوانی دورانی هیجان‌آور برای هر دو گروه خواهد بود. خود را از نظر زمانی و مکانی در موقعیت آنها قرار دهید و وانمود کنید حتی در مورد مسائلی که شما را خسته می‌کند به هیجان آمده‌اید. به مثال های زیر توجه کنید:
الف) مدرسه: (امروز چه گذشت) از طریق نت‌ها و پیام‌ها در جریان وقایع قرار بگیرید و راجع به آنها با فرزند خود صحبت کنید.
ب) سرگرمی‌ها و علائق شخصی: اگر بچه فوتبال دوست دارد با تیم مورد علاقۀ او آشنا شده و گاهی بازی را با او ببینید. اسم خوانندگان محبوبش را بدانید. اگر موسیقی نامناسب گوش می‌دهد به او تذکر داده و علتش را بگویید نه اینکه سکوت کنید. سکوت گاهی می‌تواند به عنوان تأیید محسوب شود.
ج) هیجان‌ها و احساسات: نوجوانان در مورد مسائل مختلف نگران هستند. دوستانشان، محبوبیت، مسائل جنسی، وزن، امتحان ریاضی، نمرات، ورود به دانشگاه و حتی مسائل موجود در دنیا.
د) موضوع‌های حساس: (سیاسی، اجتماعی، مذهبی)
ه) زندگی والدین، امیدها و آرزوهایشان: نوجوان علاقه‌مند است پنجره‌ای به دنیای گذشته و حال پدر و مادر خود بیابد. شاید بیان بعضی از وقایع و تجربه‌های والدین به بچه‌ها کمک کند تا زندگی خود را روشن‌تر ببینند.
و) آینده: همان‌طور که توانایی‌های شناختی نوجوانان افزایش می‌یابد، تفکر در مورد آینده و امکانات نیز افزایش می‌یابد. همچنین انتظارات او از زندگی، زندگی بعد از دبیرستان، شغل و ازدواج.
ز) فرهنگ و وقایع اخیر: دنیا، دنیای اطلاعات است. حتی کودکان هم در معرض تلویزیون، موسیقی، فلیم‌ها، بازی‌های کامپیوتری و دیگر شکل‌های ارتباطی هستند. اگر همراه کودک خود و یا جداگانه فیلمی را دیده‌اید وقتی را برای بحث و گفتگو در مورد آن قرار دهید. از او بپرسید چه قسمت‌هایی را بیشتر دوست داشته است، بدین ترتیب او سرنخ‌هایی را در مورد علائق و رغبت‌هایش به شما می‌دهد.
 

مهم‌ترین مسئله‌ای که هر پدر و مادری باید در ذهن خود داشته باشند ارائه یک الگوی مناسب است. بچه‌ها آنچه را می‌بینند یاد می‌گیرند. اغلب والدین چیزی می‌گویند، ولی کار دیگری می‌کنند. «همان‌گونه که من می‌گویم بکن نه آن‌گونه که من انجام می‌دهم». اغلب بچه‌های خانواده‌های سیگاری می‌پرسند، اگر سیگار بد است پس چرا پدر سیگار می‌کشد. بنابراین نتیجه می­گیر­یم که در این زمینه‌ها ما به عنوان والدین باید سعی کنیم رفتار و گفتار خود را یکسان سازیم.


تهیه و تنظیم: خانم حدیثه اسفندیار

منبع: مهارت های زندگی زنان خانه دار