خواص مرزنجوش در طب سنتی

 مرزنجوش منبع عالی فیبر است .
 

چکیده :مصرف منظم این گیاه باعث کاهش یافتن میزان کلسترول می شود. خشکیده مرزنجوش را با عسل مخلوط کنند و بر پوست بمالند لکه های سیاه خونی و لکه های سبز رنگ خونی را بر می دارد و به ویژه برای زدودن لکه های خونی زیر چشم بسیار مفید است.

تعداد کلمات 1203 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه 

گیاهی علفی، یکساله ودر بعضی مواقع دوساله با ساقه ای راست و شاخه و برگ های متقابل بیضی شکل است. گل های سفید و ریز آن از بغل برگها در خوشه های به هم فشرده ای می رویند. میوه آن به صورت فندقه و چهار قسمتی است و فقط در مناطق گرمسیری نشکیل می شود. تمام قسمتهای گیاه دارای عطر خوشایند است.
برای مصرف طبی سرشاخه های آن را هنگامی که گیاه کاملاً گل کرده در هوای آزاد می چینند. گیاه پس از مدتی دوباره جوانه می زند. محتوی ۱ تا ۲ درصد اسانس روغنی که ۶۰ درصد آن ترپینئول است، تانن ها و شیره های تلخ، کاروتن ها و ویتامین C هستند و علیه بیماریهای گوارشی موثرند.
از این گیاه در ترکیب مرهم ها برای درمان روماتیسم استفاده می شود.
- آشامیدن جوشانده آن باز کننده گرفتگی های بینی و مجاری آن است و سر درد های سرد و تر بلغمی و سوداوی را رافع و برای مالیخولیا و رعشه مفید است. 
- چون رطوبات را در خود حل می کند برای زکام و گرفتگی سینه و بینی موثر میباشد. 
- بوئیدن آن در گرفتگی های بینی موثر است. 
- جوشانده آن در رفع سینه درد و سرفه و تنگی نفس و خفقان و گرم نمودن اعضاء داخلی و احشاء  موثر میباشد. 
- بادشکن  بوده و در به کار اندازی طحال و از بین بردن دل درد و استسقاء و تنگی مجاری ادرار و قولنج های بادی بسیار تأثیر دارد. 
- ضماد آن در رفع دردهای مفاصل و روماتیسمی مفید بوده  و مسکن قوی است. 
- مصرف آن برای کلیه و مثانه مضر می باشد و در این صورت مصلح آن کاسنی و تخم خرفه است.

از دیگر خواص مرزنجوش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
•     استفاده موضعی از روغن آن ،عفونت های پوستی و ناراحتی های لثه را درمان می کند.
•     مرزنجوش به انعطاف پذیری عضله و مفصل ها کمک می کند.
•     تقویت کننده سیستم ایمنی بدن است.
•     درد آرتریت و سردرد را کاهش می دهد.
•     به علت دارا بودن خاصیت آنتی اکسیدانی، مصرف آن مانع از بروز بیماری قلبی و سرطان می شود.
•     این گیاه منبع عالی ویتامین K است و روغن آن حاوی اسید چرب امگا ۳ است.
•     به بدن کمک می کند با سرماخوردگی و آنفلوآنزا مقابله کند.
•     از بروز تهوع و استفراغ پیشگیری می کند.
•     نفخ و سوءهاضمه را برطرف می کند.
•     برای درد سینه و تنگی نفس از دم کرده مرزنجوش استفاده کنید.
•     برای درد قلب و خفقان از دم کرده مرزنجوش استفاده کنید.
•     برای ساکت کردن سردردهای عصبی از دم کرده مرزنجوش استفاده کنید.
•     خوردن مرزنجوش شادی‎آور است.
•     برای رفع خون‎مردگی زیرپوست از کمپرس غلیظ جوشانده مرزنجوش استفاده کنید.
•     برای رفع جوش‎های پوستی با جوشانده مرزنجوش صورت را کمپرس کنید.
•     برای دورکردن پشه و حشرات مرزنجوش را در اطراف بخور دهید.
•     مرزنجوش مستی شراب را از بین می‎برد.
•     برای آسم از دم‎ کرده مرزنجوش استفاده کنید.
•     برای رفع بدبویی عرق بدن با دم کرده مرزنجوش بدن را بشویید.
•     کسانی که مبتلا به بی‎خوابی هستند شب‎ها از دم کرده مرزنجوش استفاده کنند.
•     برای سردردهای شدید از جوشانده غلیظ مرزنجوش چند قطره در بینی بچکانید.
•     برای بیماری‎های مو می‎توان با دم‎کرده مرزنجوش سر را ماساژ داد.

 مرزنجوش سرشار از فلانوءیدها ،تانن ها وگلیکوزیدهای فنولیک است و طبق گزارش های علمی دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد میکروبی قوی برعوامل پاتوژن انسانی و نیز عوامل فساد موادغذایی است و در نتیجه مصرف آن برای تقویت بدن در برابر عفونت ها بسیار موثر است.
همچنین تا کنون بررسی های بسیاری در مورد خواص بیولوژیک، فارماکولوژیک و آنالیز ترکیبات مرزنجوش انجام شده است و اثرات مثبت آن بر درمان برخی بیماری ها مورد توجه قرار گرفته است.
در طب سنتی از مرزنجوش برای تسکین اعصاب و رفع بی حوصلگی ، برای رفع افسردگی ، کمک به درمان سردرد، بیماری حرکتی ،نفخ شکم، قولنج کودکان ،تهوع، دردمفاصل و عضلات ، سرفه و درمان سرماخوردگی استفاده می شود.
گیاه مرزنجوش همچنین به عنوان یک ادکلن طبیعی نیز شهرت دارد و از گذشته برای برطرف کردن کک و مک استفاده می شده است.
اما برخی توصیه های پزشکی در خصوص استفاده از مرزنجوش : در صورت بروز تهوع، استفراغ و یا اسهال مصرف مرزنجوش باید متوقف شود و از زیادهروی در مصرف آن بدون نظر پزشک متخصص خودداری شود و بیمارا ن مبتلا به ناراحتی های کلیوی از مصرف مرزنجوش نیز خودداری کنند.
 

آشنایی با انواع ادویه برای هر آشپزی دستیابی به نسخه طبیعت سحرآمیز طعم و عطرهای شگفت انگیز است. در کنار این عطرو طعم ها معمولا اصل گیاهانی که به صورت خشک شده و ادویه استفاده می شوند خود گنجینه ای از خواص دارویی را به همراه دارند.مرزنجوش با نامهای توکلیجه، مرزنگوش، حب الفیل ،اذان الفار، ثاموس و ریحان سلیمان نیز نامیده می شود و معروف ترین خاصیت طبی آن آرامبخشی است.از نظر پزشکی مرزنجوش سرشار از فلانوءیدها ،تانن ها وگلیکوزیدهای فنولیک است و طبق گزارش های علمی دارای خواص آنتی اکسیدان و ضد میکروبی قوی برعوامل پاتوژن انسانی و نیز عوامل فساد موادغذایی است و در نتیجه مصرف آن برای تقویت بدن در برابر عفونت ها بسیار موثر است.
 

طبع مرزنجوش گرم وخشک است و در طب سنتی از مرزنجوش برای تسکین اعصاب و رفع بی حوصلگی ، برای رفع افسردگی ، کمک به درمان سردرد، بیماری حرکتی ،نفخ شکم، قولنج کودکان ،تهوع، دردمفاصل و عضلات ، سرفه و درمان سرماخوردگی استفاده می شود.
 
گیاه مرزنجوش همچنین به عنوان یک ادکلن طبیعی نیز شهرت دارد و از گذشته برای برطرف کردن کک و مک استفاده می شده است.
 

برای درمان برونشیت آن را با عسل شیرین کنید یک ساعت بعد از غذا یک یا دو فنجان میل شود. این محلول برای درمان انواع سرماخوردگی‎ها مفید است.
برای دردهای شدید رماتیسمی و دررفتگی استخوان می‎توانید از روغن مرزنجوش استفاده کنید.
 

مرزنجوش منبع عالی فیبر است و صفرا و سموم سرطان زای موجود در روده ها را دفع می کند.مصرف منظم این گیاه باعث کاهش یافتن میزان کلسترول می شود.
 

اما برخی توصیه های پزشکی در خصوص استفاده از مرزنجوش :
در صورت بروز تهوع، استفراغ و یا اسهال مصرف مرزنجوش باید متوقف شود و از زیاده روی در مصرف آن بدون نظر پزشک متخصص خودداری شود و بیمارا ن مبتلا به ناراحتی های کلیوی از مصرف مرزنجوش نیز خودداری کنند. استفاده زیاد مرزنجوش برای کلیه مضر است.
 

استفاده از مرزنجوش برای تمامی گروه های خونی بلامانع است.
 
منبع : برگرفته از آکاایران