روغن درمانی، درمانی است با کمترین هزینه و ضرر .
 
چکیده : یکی از راه های مؤثر در درمان بیماری‌ها، استفاده از روغن است که در طب اسلامی و سنتی مطرح شده و از قدیم بین حکما و اطبا متداول بوده است .

تعداد کلمات 927 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه 

قبل از ارائه نسخه‌های درمانی توجه به نکات زیر ضروری است

پرهیز؛ رکن اساسی درمان است. چنانچه در روایت نبوی آمده است: 
«پرهیز سر آمد (همه) درمان‌هاست»
• در طب اسلامی پرهیز؛ بر دو قسمت است: 
• پرهیز عام و پرهیز خاص
•  پرهیز عام یعنی رعایت اصول بهداشتی و حفظ سلامتی (سته ضروریه) و پرهیزخاص شامل غذاها، خوردنی‌ها و آشامیدنی‌ها می باشد.
 به عنوان مثال؛ اگر کسی بیماری غلبه بلغم و سردی داشته باشد، باید از غذاهای بلغم زا و دارای طبع سرد اجتناب کند؛ مانند ماست، دوغ، خیار، گوجه فرنگی، قارچ، هندوانه، خربزه و... یا اگر کسی بیماری غلبه صفرا و گرمی داشته باشد باید از غذاهایی که موجب زیاد شدن صفرا در بدن می شوند اجتناب نماید. مانند: فلفل، نمک، پیاز، بادمجان، شیرینی جات و...
• روغن مالی یکی از موثرترین روش‌های درمانی است؛ اما یگانه روش درمان نیست؛ لذا از روش‌های درمانی سالم و طبیعی دیگر نیز می‌توان در کنار آن کمک گرفت.
• برای رسیدن به نتیجه مطلوب، همت و استقامت در بکارگیری روغن‌ها و ادامه آن؛ بسیار مؤثر است.
•  کیفیت روغن‌ها و خالص بودن در تأثیرگذاری آن، مؤثر است بنابراین روغن‌ها را از محل های معتبر و قابل اعتماد تهیه کنید.
•  شستشو و تمیز کردن محل روغن مالی قبل از بکار گیری روغن‌ها نقش مهمی در تأثیر و سرعت درمان دارد. 
• ماساژ محل بیماری قبل از روغن مالی در سرعت و تأثیر آن مؤثر است.
• در سطح بدن نقاطی وجود دارد که جذب روغن در آن‌ها بیشتر است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: ملاج سر (یک وجب بالاتر از نوک بینی)، داخل بینی، داخل ناف، ناحیه مقعد.
• زمان مالیدن و استفاده از روغن در تأثیر گذاری آن مؤثر است مثلاً بعضی روغن‌ها در روز و بعضی در شب تأثیر بیشتری دارند.
• جذب روغن و تأثیر آن در کودکان بیشتر و سریع‌تر می‌باشد.
• کسانی که طبعشان گرم است نسبت به کسانی که طبعشان سرد است قدرت جذب به خاطر حرارت زیاد بدن آنان سریع‌تر و بیشتر است.
در درمان با روغن نیز اگر علت بیماری درست تشخیص داده شود و روغن مناسب آن نیز بکار گرفته شود، درمان صورت خواهد گرفت؛ منتهی در بعضی بیماری‌ها درمان، حتمی است؛ و در بعضی دیگر با درصد کمترمؤثر می‌باشد و در کنار درمان‌های دیگر به عنوان مکمل در سرعت درمان و بهبودی به بیماری کمک می‌کند.
• در منابع اسلامی و طب سنتی برای درمان بیماریها در موارد زیادی از روغن ها استفاده شده که برای نمونه به چند مورد اشاره می شود:
• یکی از روغن های مورد استفاده در طب اسلامی روغن بنفشه است که استفاده از آن بسیار توصیه و سفارش شده و به عنوان برترین روغن معرفی شده است.  و فوائد زیر برای آن بیان شده است از جمله آنکه:
• خنک کننده بدن در تابستان و گرم کننده بدن در زمستان، بر طرف کننده زکام و تب و درد سر و درد چشمها و تقویت مغز، و موجب اعتدال طبع و مزاج می شود. 
• بوعلی در کتاب «قانون در طب» به بیش از 30 مورد از خواص و فوائد درمانی روغن بنفشه اشاره نموده است.
 

از مهمترین خواص روغن بنفشه

• تسکین درد، تب و تشنج کودکان، پیشگیری از گرما زدگی، تقویت مو، شوره سر، تقویت چشم، تقویت سینه، تقویت نعوظ، ورم معده و مثانه، بیماریهای تنفسی و عفونی، بند آمدن بول، کاهش دهنده صفراء و...
• در درمان بیماریها از روغن بادام شیرین و تلخ، بخصوص از روغن سیاهدانه بسیار استفاده شده است.
• بوعلی در کتاب «قانون در طب»  فوائد زیادی برای روغن بادام شیرین ذکر نموده.
 

از مهمترین خواص روغن بادام شیرین

•  برطرف کننده خشکی مغز و تقویت مغز و اعصاب، رفع سردرد و تب، رفع تشنج، تقویت کننده و مقوی و مغذی بدن، درمان بیماریهای سینه و تنفس، بواسیر، سوزش بول، سکسکه، و...
 

همچنین برای روغن بادام تلخ فوائد زیر ذکر شده است

  زداینده و پاک کننده، رفع لکه های سیاه پوست، کک و مک، رفع صدای گوش، تقویت گوش، پاک کننده گوش و برطرف کننده سردرد. 
• در منابع اسلامی و طب سنتی خواص زیادی برای سیاهدانه و روغن آن ذکر شده است و در روایات از سیاهدانه به عنوان «شفای هر بیماری جز مرگ» تعبیر شده است که نشان دهنده کاربرد وسیع این گیاه و روغن آن در درمان بیماریها است که می توان آن را یک داروخانه نامید.
 

مهمترین فوائد روغن سیاه دانه

مسکن فوری دردهای بدن (عضلات، مفاصل، سردردها، دردهای کمر و ستون فقرات و دردهای زایمان و...).
درمان بیماریهای پوستی (مثل زگیل، برص و...)
بیماریهای کلیوی (سنگ کلیه و مثانه، پروستات و ...)
درمان فلج عصب صورت
رفع گرفتگی بینی و آبریزش آن
تقویت مو و پوست
رفع نفخ روده و معده
برطرف کننده رطوبت بدن
تقویت کننده قوای جنسی
زیاد کننده شیر مادران
رفع خواب رفتگی دست و پا
برطرف کننده خستگی های مزمن
بیماریهای کبدی و صفراوی
حساسیت و آلرژی و آسم
• درمان با روغن ها در طب اسلامی و طب سنتی به صورت ترکیب با گیاهان مختلف دیگر بسیار زیاد مطرح شده؛ اما مواردی که در اینجا ذکر شد جز در چند مورد، همگی آنها از مواردی هستند که از روغن ها به صورت مستقل و تنها در درمان بیماریها استفاده شده است.
• روغن بادام شیرین تقویت کننده مغز و از بهترین روغن های بر طرف کننده خشکی مغز و درمان بیماریهای مغز و اعصاب می باشد.
• روغن بادام تلخ از بهترین روغن ها در درمان بیماریهای پوستی و لکه های تیره پوست و جوش ها و تقویت گوش می باشد.

 
منبع: کتاب حکیم یار/ محسن اسماعیلی
تهیه و تنظیم: سیده نرجس رضایی
 

بیشتر بخوانید :
معجزه ی روغن درمانی
روغن بادام شیرین
مصارف روغن بادام تلخ
روغن بادام جهت استفاده بر روی پوست