والدین با ایجاد حس امنیت و ساماندهی در کودکان، تمرکز را در آن­ها تقویت می­ کنند.
 
چکیدهدر ادامه مقاله قبلی فعالیت­ هایی برای کمک به بچه‌ها ارائه شده است تا روش­ های سیستماتیک را درک کنند و اهدافی را در زندگیِ خود تعیین کنند. والدین با سازماندهی این اهداف به فرزندان شان کمک می­کنند تا با ایجاد حس امنیت به سمت تمرکز هرچه بیشتر در زندگی هدایت شوند. با ما همراه باشید .

تعداد کلمات 1032 /  تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه



مقدمه

امروزه ما بیشتر دربارۀ نیاز به تمرکز صحبت می‌کنیم. آیا نگرانی در این باره ضرورت دارد؟ آیا حواسِ مردم پرت نشده است؟ وردزورث[1] شاعر انگلیسی، بیش از یک قرن پیش در این باره می‌گوید: «در آنچه به دست می‌آوریم و در آنچه می‌پردازیم، نیرویمان را به هدر می‌دهیم.»
نیاز به تمرکز موضوعی جدید نیست. آنچه فرق کرده این است که امروزه «هدر دادن نیروهایمان» خطرناک‌تر است. امروزه بیشتر شاهد خشم و سرخوردگی افرادی هستیم که سعی می‌کنند تغییرات زندگی‌شان را کنترل کنند. جنایات خیابانی و خشونت در مدارس، شاید ضرورتاً مرتبط با تغییرات در جوامع بزرگ‌تر نباشد. با این حال شواهد زیادی وجود دارد که بیانگر عدم توانایی جوانان در برخورد با مسائل و در نتیجه گرایش به مواد مخدر و رفتارهای ضد اجتماعی است.
وقتی زندگی­هایمان پیچیده می‌شود و عمر برایمان بسیار سریع می‌گذرد، انضباط فردی و تمرکز، ضروری‌تر و مهم‌تر از همیشه به نظر می‌رسد.
 
تمرکز همیشه مهم بوده است؛ اما همیشه فکر کرده‌ایم که به اندازۀ کافی تمرکز داریم و یا می‌توانیم آن را در خود ایجاد کنیم. در عصری که همه چیز کندتر پیش می‌رفت، احتمالاً این نظریه درست بود. اما امروزه، در زمانه‌ای که بسیاری از ما از جمله بچه‌ها، احساس می‌کنیم که گرفتار گردبادی از انتخاب­های متعدد و کارهای زیادی برای انجام دادن شده‌ایم، نیاز به تمرکز داشتن در مدرسه و در محل کار بیش از پیش شنیده می‌شود.
  والدین اغلب شکایت می‌کنند که: «بچه‌هایمان باید تمرکز داشته باشند. دوست داریم که ببینیم ذهنشان را به انجام یک تکلیف یا یک نظر مشغول می‌کنند و فقط می‌خواهند آن کار را انجام دهند.»
  معلمها اغلب این مشکل را دارند که: به نظر می‌رسد بچه‌ها قادر نیستند توجه کنند و گوش دهند.
  کارفرمایان شاکی هستند که کارکنانشان مدام اشتباه می‌کنند و به نظر می‌رسد نمی‌توانند ذهن خود را روی کارشان معطوف کنند.
 
بچه‌ها باید قادر باشند تمایلات خود را کنترل کنند و در اطراف خود شاهد باشند که بزرگ‌ترها نیز چنین می‌کنند. بچه‌ها باید به گونه‌ای باشند که روان‌شناسان آن را خودسامان (خودگردان)[2] می‌نامند. به این ترتیب آرامش کافی دارند تا حواسشان را جمع کنند و بر موضوعی تمرکز پیدا کنند.
این کار پایۀ سازماندهی است؛ کاری که برای رسیدن به نتیجۀ بیشترِ فعالیت های این بخش، ضروری به نظر می‌رسد. هر خانواده عملکردی متفاوت دارد و به روشی متفاوت برخورد می‌کند. لازم نیست خیلی پای‌بند یک برنامۀ زمان‌بندی شده باشیم؛ اما باید در بچه‌ها حس امنیت و ساماندهی ایجاد کنیم تا بتوانند تمرکز پیدا کنند.
در این مقاله چندین فعالیت برای کمک به بچه‌ها ارائه شده است تا روش­های سیستماتیک را درک کنند و اهدافی را در زندگیِ خود تعیین کنند.
 

ادامۀ مسیر، هر سنی

  بررسی مهارتها
  ایجاد عادتهای کاری خوب
بچه‌ها (و بعضی از بزرگ‌ترها) بر این باورند که افراد موفق همیشه موفقیت به دست می‌آورند. دربارۀ واقعیت، که کاملاً با این موضوع متفاوت است صحبت کنید. با بچه‌ها دربارۀ زمانی که تازه راه رفتن را یاد گرفته بودند، صحبت کنید. آنها وقتی اولین گامها را برمی‌داشتند، بارها به زمین می‌افتادند. هر چه از این تجربیات به ذهنتان می‌رسد، برای فرزندتان تعریف کنید. آنچه افرادِ موفق را موفق می‌سازد، این است که آنها می‌دانند چطور به راه خود ادامه دهند و همواره تلاش کنند.
 

برای رسیدن به آنجا چه کاری انجام دهم؟ هر سنی

  بررسی مهارت ها
  ایجاد عادت های کاری خوب
در هنگام سفر، داشتن نقشه مفید است. در مورد تلاش برای رسیدن به یک هدف نیز این چنین است. باید به راهمان در مسیر ادامه دهیم؛ اما به مناظر جالب در مسیرمان نیز توجه کنیم. باید قوانین خاصی را برای خودمان وضع کنیم که تا حد ممکن متمرکز بر روی اهدافمان باشیم.
 

توجه کردن، سنین چهار تا نُه سال

  بررسی مهارت ها
  به خاطر آوردن جزئیات و جدول‌بندی اطلاعات
اغلب اوقات وقتی به چیزی نگاه می‌کنیم، تنها به آن نگاهی می‌اندازیم. در واقع به آن توجه نمی‌کنیم. برای آنکه در مورد هدفی تلاش کنیم، باید همواره روی آن متمرکز باشیم. این کار با توجه کردن شروع می‌شود.
این تمرینات را که به توجه کردنِ شما کمک می‌کند، انجام دهید. این تمرینات کم‌کم به هدف نزدیک می‌شوند. این ایده به بچه‌ها کمک می‌کند تا توجهشان را روی دوره‌های زمانیِ هر چه طولانی‌تری متمرکز کنند.
  به یک پروژۀ ساختمانی هر روز نگاه کنید. سعی کنید تشخیص بدهید، هر روز چه تغییری نسبت به روز قبل به وجود آمده است.
  بازیهای طولانی را در مراحل مختلف انجام دهید. بازی را در یک مرحله متوقف کنید و روز بعد درست از همان نقطه بازی را ادامه دهید. به خاطر بیاورید که شما و بازیکنانتان روز قبل در کجا بازی را متوقف کردید.
  روی نقشۀ کشور، تمام مراکز استان­ها را پیدا کنید. این کار را در چند مرحله انجام دهید و هر بار مرکز ده استان را مشخص کنید. هر بار به خاطر بیاورید که بار قبل کدام مراکز را پیدا کرده بودید.
در مورد بازیهای متمرکز کردنِ توجه مخصوص خودتان فکر کنید. این مسئله می‌تواند به خاطر آوردن غذایی باشد که هفتۀ قبل خورده‌اید یا لباسهایی که پوشیده‌اید. در مورد مطالبی که خوانده‌اید یا برنامه‌های تلویزیونی که تماشا کرده‌اید، صحبت کنید. هر بار توصیف خود را کامل‌تر و طولانی‌تر از قبل کنید. متمرکز کردن توجه، امروزه واقعاً یک مهارت اصلی است.

منبع: دروتی، ریچ؛ (1393)، کلیدهای پرورش مهارت­ های اساسی زندگی در کودکان و نوجوانان، مترجم اکرم قیطاسی، انتشارات صابرین.

بیشتر بخوانید:
گام به گام تا تمرکز کودکان (بخش اول)
انگیزه در کودکان؛ چرا و چگونه (بخش اول)
انگیزه در کودکان؛ چرا و چگونه (بخش دوم)
آموزش شعور اجتماعی به کودکان
نکته های آموزشی درباره تقویت پشتکار کودکان

 
 
 
[1] .William Wordsworth
[2] .self - regulating