توصیه‌های عبادی و اخلاقی در بارداری

 با انجام اعمال عبادی توسط مادر در دوارن بارداری، زمینه صالح شدن کودک پی‌ریزی می‌گردد.
 

چکیده :  والدین در شکل‌دهی فطرت و سرشت پاک و بالفعل کردن صفات بالقوۀ فرزندان اثر مهمی دارند، با توجه به این مطلب، انجام دادن اعمال عبادی توسط والدین، مخصوصا مادر، نه تنها بر سلامت جنین مؤثر است، بلکه وی با آن‌ها انس گرفته و زمینۀ صالح شدنش در آینده پی‌ریزی می‌گردد.

تعداد کلمات 1299 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

«پاول هنری ماسن» نویسندۀ کتاب «رشد و شخصیت کودک» این مطلب را این گونه تأیید می‌کند که: بین سیستم عصبی مادر و رویان، هیچ رابطه مستقیم عصبی وجود ندارد و فقط مواد شیمیایی می‌توانند از جفت بگذرند. با وجود این، حالت عاطفی مادر، ممکن است به طور غیرمستقیم در عملکرد فیزیولوژیکی فرزند تأثیر بگذارد؛ بدین معنا که هرگاه مادر دچار ترس، نفرت و اضطراب شده و به طور کلی از لحاظ عاطفی برانگیخته شود، هورمون‌های خاصی مثل آدرنالین در جریان خونش آزاد می‌شود. بعضی از این مواد ممکن است از جفت عبور کرده، در جنین تأثیر گذاشته و او را تحریک نماید.  با توجه به این مطلب، انجام دادن اعمال عبادی توسط مادر که موجب آرامش وی می‌شود، نه تنها بر سلامت جنین مؤثر است، بلکه با آن‌ها انس گرفته و زمینۀ صالح شدنش پی‌ریزی می‌گردد.

بنابراین زن و شوهر، هنگامی که قصد بچه‌دار شدن داشتند، باید پیش از انعقاد نطفه و در حین بارداری برای نکته‌های ذیل، اهمیت قائل شوند:
 

 1. دعا کردن برای فرزنددار شدن و صالح و سالم بودن او: دعای پدر و مادر پیش از انعقاد نطفه و در دوران بارداری جهت صالح شدن فرزندشان بسیار مؤثر است. مثل دعای مادر حضرت مریم که خداوند آن را مستجاب کرد و حضرت مریم را به بهترین وجه پرورش داد؛ به نحوی که شایستگی پیدا کرد مادر روح الله و نبی الله و رسول الله باشد. بنابراین والدین باید در این کار مداومت داشته و با تمام وجود رستگاری فرزندشان را از خداوند مهربان خواستار باشند.[1]
از حضرت امام زین العابدین (علیه السّلام) روایت شده، هر کس دعای ذیل را بسیار بخواند، هر چه که از مال و فرزند و خیر دنیا و آخرت می‌خواهد، خدا به او عطا می‌کند. البته برای فرزند، هفتاد مرتبه بخواند: رَبّ لا تَذَرنی فَرداً وَ اَنتَ خَیر الوارثینَ وَ اجعَل لی مِن لَدُنکَ وَلیّاً یَرِثُنی فیِ حَیواتی وَ یَستَغفِرُلی بَعدَ مَوتی و اجعَلهُ خَلقاً سَوِیّاً و لا تَجعَل لِلشَّیطان فیهِ نَصیباً، اَلَّلهُمَ اِنَیّ أَستَغفِرُکَ وَ اَتُوبُ اِلَیکَ اِنَّکَ اَنتَ الغَفِورُ الّرَحیم.[2]
در روایتی دیگر بیان شده، برای طلب فرزند از خداوند، به سجده رود و این دو آیه را بخواند:[3] «قَالَ رَبِّ هَبْ لِی مِن لَّدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعَاء»؛[4] گفت: پروردگارا! مرا از سوی خود فرزندی پاک و پاکیزه عطا کن، یقیناً تو شنوای دعایی. «رَبِّ لا تَذَرْنِی فَرْداً وَ أَنْتَ خَیْرُ الْوارِثِینَ»؛[5] پروردگارا! مرا تنها [و بی‌فرزند] مگذار و تو بهترین وارثانی.
همچنین از حضرت امام صادق علیه السّلام منقول است: برای فرزند در هر سحر، صد مرتبه استغفار کن و اگر شبی فراموش کردی، در وقت دیگر قضا کن.[6]
در قرآن کریم سفارش شده برای داشتن فرزند سالم و صالح این گونه دعا شود:
«رَبِّ هَبْ لِی مِنْ لَدُنْکَ ذُرِّیَّةً طَیِّبَةً إِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعاءِ»؛[7] پروردگارا! از نزد خودت به من نسلی پاکیزه عطا کن؛ همانا تنها تویی که شنونده خواسته‌هایی.
«رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أَعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماماً»؛[8] پروردگار ما! از همسران و فرزندانمان به ما روشنی دیدگانمان را عطا فرما و ما را پیشوای پرهیزگارانت قرار ده.
بنابراین، انسان همیشه باید برای سلامتی روحی و جسمی نسل خود، به درگاه الهی اصرار و جدیت داشته و در عین حال تسلیم فرمان پروردگار باشد
 2. مداومت پدر و مادر، بر تلاوت آیه 35 سورۀ نور، در هنگام بارداری.

 3. دائم‌الوضو بودن: وضو گرفتن نورانیت وجود انسان را می‌افزاید. طبق روایتی شریف: وضو گرفتن بر روی وضوی قبلی، نوری است روی نور؛ و هر کس بدون این که احتیاج به وضوی جدید پیدا کند، وضوی خود را تجدید نماید خدای عزوجلّ نیز بدون طلب استغفار و بخشایش، توبه او را تجدید می‌نماید.[9] با توجه به این روایت، دائم‌الوضو بودن، موجب نورانیت وجود زن باردار و فرزندش خواهد شد.
به ویژه با وضو گرفتن قبل از خواب، این نورانیت در طول زمان استراحت برقرار خواهد بود. اهمیت این امر تا آن جایی است که به فرمودۀ امام صادق علیه السّلام: هر کس وضو بگیرد و به بستر رود و بخوابد، آن شب، بستر او به منزله مسجد اوست و اگر یادش آمد که وضو ندارد به همان روانداز خود ـ هر چه می‌خواهد باشد ـ تیمم کند که اگر این کار را کرد پیوسته در نماز و ذکر خداوند خواهد بود.[10]

4. انتخاب نام نیکو قبل از چهار ماه: صدا زدن و صحبت کردن با جنین و خواندن شعرهایی با مضامینِ ـ اخلاقی ـ عبادی برای او.
5. پرداخت صدقه و ردّ مظالم: بهتر است علاوه بر صدقه دادن، به صورت روزانه یا ماهانه، مبلغی نیز به عنوان «ردّ مظالم» پرداخت شود. کاربرد ردّ مظالم مانند صدقه است و پرداخت آن بدان جهت است که اگر انسان، ندانسته یا ناخواسته مرتکب ظلمی شده که خود از آن اطّلاع ندارد، با پرداخت آن، حق‌الناسی به گردنش نباشد.
6. خیرخواهی برای دیگران و کمک به آن‌ها.
7. پرداخت خمس و زکات، که موجب پاک شدن مال انسان و برکت یافتن آن خواهد شد.
8. نگه‌داری زبان از گناهانی مثل غیبت، دروغ و تهمت و ترک هم‌صحبتی با اهل گناه و حضور در مجالس معصیت.
9. گوش ندادن به موسیقی حرام و لهوی، ندیدن تصاویر و فیلم‌های حرام و خودداری از اشتغال افراطی به رسانه‌های دیداری و شنیداری.
10. پرهیز از خشم و عصبانیت.
11. عدم ارتباط و هم‌صحبتی با نامحرم؛ مگر در حد ضرورت.
12. مطالعه کتاب‌های دینی و انس با سخنرانی‌های مفیدِ علمی ـ مذهبی.
 13. صحبت کردن با جنین دربارۀ اصول عقاید خود. در هنگام بارداری با جنین خود دربارۀ توحید، خداشناسی، قرآن، ائمه اطهار علیهم السّلام، تولی و تبری، ولایت، نماز، روزه، عبودیت، معاد و... به زبانی ساده صحبت کنید.[11]
14. انجام اعمال عبادی مانند: نماز اول وقت و نماز شب خواندن؛ توبه از اعمال گذشته و تصمیم‌گیری برای جبران حق الله و حق‌الناس؛ گوش دادن به قرآن در حین انجام کارها و یا تلاوت آن؛ دعا و مناجات؛ همچنین حضور یافتن در زیارتگاه‌ها، اماکن مذهبی و شرکت در مجالس اهل بیت علیهم السّلام؛ تسبیحات حضرت زهرا علیها السّلام بعد از نمازهای یومیه و قبل از خواب و صلوات فرستادن.  البته باید در نظر داشت که در رعایت اعمال مستحبّی، نشاط و حضور قلب، شرط اصلی است، لذا از انجام اعمال مستحبّی که پس از مدّتی شما را خسته می‌کند بپرهیزید.

منبع: آقا میری؛ فاطمه سادات (1395)، عطیه الهی، انتشارات بوستان کتاب، چاپ اول، قم.