مثلث حریم زناشویی؛ زن، شوهر و مادرشوهر

عشق زمانی شکوفا و عمیق می ­شود که همسران با یکدیگر همدل و همراز باشند.
 

چکیده: اگرچه حریم زناشویی صرفاً‌ میان زن و شوهر شکل می ­گیرد، اما ضرورتاً فقط این دو نفر در این حریم قرار ندارند؛ چرا که همواره این حریم تحت تأثیر موضوع یا فرد سومی است که سبب شکل­ گیری مثلث زناشویی می شود.

تعداد کلمات 1240 /  تخمین زمان  مطالعه 6 دقیقه

 

حتما برای شما پیش آمده است که هنگامی که در اتاق خود مشغول گفتگوی تلفنی با یکی از اعضای خانواده ­تان هستید، احساس می­ کنید که همسر شما از راه ­های مختلف سعی دارد که از محتوای گفتگوی شما مطلع شود؛ مثلا به بهانه آوردن چای یا میوه یا برای برداشتن شارژ موبایل به اتاق می ­آید و یا به بهانه گردگیری کمد کتاب ­های شما، که اتفاقا همین دیروز آن را برق انداخته بود، به اتاق رفت و آمد می­کند. جالب اینجا است که همیشه در این مواقع یکی از این کتاب­ ها به نظرش خواندنی می ­آید و با دقت مشغول تورق آن می ­شود و جالب­تر آنکه چنان ژست مطالعه به خود می­گیرد که انگار جذاب­ترین کتاب دنیا را مطالعه می­ کند. اما اگر بعد از اتمام تلفن خود، به سراغ آن کتاب بروید متوجه می­ شوید که نه تنها موضوع این کتاب جزو علایق همسر شما نبوده و  نیست، بلکه آن را برعکس در قفسه گذاشته است! (یعنی همسر شما کتاب را پشت و رو مطالعه می ­کرده است و در نتیجه آن را برعکس در کمد قرار داده است).
 

هنگامی که زن و مرد با هم ازدواج می‌ کنند، دو حریم در زندگی آنها شکل می‌­گیرد: حریم شخصی و حریم مشترک
حریم شخصی، مجموعه­ ای از عوامل محیطی، عاطفی، روانی و شخصیتی است که فرد برای زیستن و رشد همه جانبه­ اش به آن نیازمند است و تمامی افراد باید از آن بهره ­مند باشند؛ یعنی اینطور نیست که به محض ازدواج، همه مرزها و حریم ها بین زن و شوهر برداشته شود و هیچ حریم شخصی برای آنها باقی نماند. چرا که اگر حریم شخصی رعایت نشود، ممکن است، زندگی مشترک دچار آسیب­ هایی شود. به عنوان مثال زن تمایل دارد، گاهی با دوستان خودش ساعاتی رو سپری کند، ولی شوهر بدون دلیل موجه، این اجازه رو به همسرش ندهد و به حریم شخصی زن احترام نگذارد؛ این مسئله موجب می ­شود که زن رضایت کافی از زندگی مشترک نداشته باشد. یا برعکس مرد تمایل دارد گاهی با دوستانش کوه یا سفری کوتاه برود؛ ولی زن بدون دلیل مخالفت کند که در اینصورت هم، مرد دچار دلخوری و ناراحتی می­ شود. پس رعایت حریم شخصی زن و شوهر برای هر دوی آنها لازم است.
 

حریم دومی که بعد از ازدواج برای زن و شوهر بوجود می آید، حریم مشترک است. ویژگی این حریم این است که که بین زوجین مشترک است و به جز زن و شوهر هیچ کس دیگری حق دخالت در آن ندارد؛ حتی والدین و نزدیکان زن و شوهر.
مسائلی که بین زوجین می­ گذرد، دعواها یا تنش ­هایی که بینشان پیش می آید یا هر مسئله دیگری که فقط اختصاص به این دو دارد؛ حریم مشترک زوجین محسوب می ­شود.
به عنوان مثال نباید زن و شوهر هر اتفاقی را که بینشان رخ می­دهد به خانواده ­های خود منتقل کنند، یا برعکس نباید اجازه بدهند که دیگران به این حریم مشترک وارد شوند؛ اگر مادر عروس یا مادر داماد در زندگی مشترک آنها دخالتی کند مثلا بگوید: اینطور با شوهرت یا زنت رفتار کن و...، یعنی زوجین به دیگران اجازه دادند که در حریم مشترکشان وارد شوند. این مسئله، یعنی اجازه به دیگران برای ورود به حریم مشترک زن و شوهر، می­تواند آسیب ­های زیادی را به زندگی مشترک وارد کند.
 

یکی از مسائلی که گاهی باعث جدایی و فاصله میان همسران می‌ شود، کنجکاوی برای دانستن مسائلی است که همسر در تماس تلفنی با خانواده اش در مورد آنها صحبت می­کند، ولی تمایل یا حوصله بازگو کردن آن مسائل برای همسرش را ندارد.
بنابراین در مورد مسائلی که بین شما و نزدیکانتان در تماس تلفنی مطرح می­شود با این سوال مواجه می­شویم: آیا این موضوع مربوط به حریم شخصی شما است یا مربوط به حریم مشترک؟
اگر مربوط به حریم شخصی شما باشد، اگر بیان هم نشود مشکلی ندارد، اما اگر مربوط به حریم مشترک است، باید همسرتان هم مطلع شود.
در اینجا توجه به این مسئله ضروری است: وقتی که زن و مرد ازدواج می­کنند، در عین حالی که همیشه احترام والدین و دیگر نزدیکان خود را حفظ می­کنند، باید بدانند که حتی پدر و مادر هم در حریم مشترک آنها جایی ندارند و فقط و فقط این حریم متعلق به خود زوجین و بعدا نیز فرزندان آن­ها است. رعایت حریم شخصی و حریم مشترک جزء مسائل  بسیار مهم است که حفظ زندگی مشترک بستگی به رعایت یا عدم رعایت این حریم ها دارد.

مسئله دیگری که در روابط زن و شوهر اهمیت زیادی دارد، بحث همدلی آن­ها با یکدیگر است؛ این بدان معنا است که زن یا شوهر خودشون رو جای یکدیگر بگذارند و از دریچه نگاه او به مسئله نگاه کنند، تا بهتر بتوانند همسرشان را درک کنند.
به عنوان مثال، همسر شما دوست دارد و کنجکاو است، وقتی مادر شما تماس می­ گیرد، همه حرف­های مادرتان رو به او بگویید! اگر شما خودتان را جای وی بگذارید، راحت­تر می توانید او را درک کنید. شما به ­عنوان شوهر او، نزدیکترین فرد به او هستید و وی شما را حتی بر خانواده خودش ترجیح می ­دهد؛  اما  وقتی احساس کند شوهرش که نزدیکترین فرد به اوست، از گفتن حرف­ های مادرش امتناع می­ورزد، چه احساسی پیدا می­کند؟ بهتر است اینطور بپرسیم اگر شما جای او بودید چه احساسی پیدا می­کردید؟ ناراحت نمی ­شدید؟ مگر مادر شما چه حرفی می­زند که  همسرتان بعنوان عضوی از خانواده شما نباید بداند؟
  

اگر شما همسرتان رو درک کنید و همدلی داشته باشید، خیلی بهتر می­توانید مسائل و مشکلات زندگی را حل کنید. اطمینان داشته باشید که زندگی مشترک شما بسیار ارزشمند است؛ اگر شما فقط با گفتن جزئیات بیشتر درباره تلفن مادرتان، بتوانید این مسئله را حل کنید و همسرتان را راضی و خشنود  نگه دارید، چرا این کار را انجام ندهید؟ این مسئله علاوه بر کنجکاوی همسر شما، به ویژگی­های ذاتی وی نیز – توجه و علاقه به جزییات مسائل- برمی ­گردد. از سوی دیگر موجب می ­شود اعتماد متقابلی بین شما شکل بگیرد که به تدریج از حساسیت همسر شما نسبت به گفتگوهای خانوادگی ­تان می­کاهد، چرا که همسر شما می­ داند که خود شما از این پس مسائل مختلف را با وی مطرح می­کنید.
بهتر است بدانید که اگر همسر شما راضی و خشنود شود، بیشتر از همه منفعت آن را شما می­برید، همین طور که اگر وی ناراحت شود، شما متضرر می ­شوید. قدر زندگی مشترک خود را بدانید و توجه کنید که حفظ زندگی مشترک و احساس رضایت و آرامش حاصل از آن از همه چیز مهمتر است.
 

از طرف دیگر توجه نداشتن به این موضوع که خودخواهی ما تا چه اندازه در طرف مقابل تاثیر منفی می­گذارد، معمولاً موجب بروز اختلاف­های زناشویی می­شود و همین امر به روابط همسران آسیب جدی می­رساند. عشق زمانی شکوفا و عمیق می­شود که همسران، همدل باشند و از طریق همدلی اوضاع را مدیریت کنند. امام جواد (علیه­السلام) در حدیثی ارزشمند، می­فرمایند: «هم­دردی در سختی­ها، موجب جلب محبت می شود».
 
تهیه و تنظیم: خانم حدیثه اسفندیار