اخلاق خوب باعث آرامش و اخلاق بد مانع آرامش و عامل اضطراب است.
 
چکیده : برخی از مسایل اخلاقی و درونیات انسان ها،می توانند از مهمترین عوامل اضطراب آور و استرس زا در طول زندگی نام بگیرند.صفاتی مثل بخل و حسد و کینه براحتی می توانند زندگی یک انسان را ناآرام نمایند و ما بایستی تکنیک لازم برای برخورد با این مسایل را یاد بگیریم.

تعداد کلمات 978 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 

پرهیز از بخل و حسادت

افراد بخیل و خسیس، با حرص و ولع شدیدی همیشه به دنبال جمع‌آوری مال و ثروت هستند و این در حالی است که به دنبال استفاده از آن نیستند. تلاششان فقط برای جمع‌آوری و ثروت‌اندوزی است. نه تنها به دیگران چیزی از اموال خود انفاق نمی‌کنند، بلکه غالباً به همسر و فرزندان خود نیز سخت می‌گیرند و حاضر نیستند برای راحتی و آرامش آنها، بخشی از مال خود را صرف کنند. بدتر این که، افراد بخیل و خسیس حتی حاضر نیستند از اموالی که جمع کرده‌اند، برای خودشان خرج کنند! گویند پدر بخیلی عسل را در داخل شیشه‌ای ریخته بود و آن را وسط سفره می‌گذاشت و به بچه‌هایش می‌گفت: نانتان را به شیشه بمالید و نان و عسل بخورید! با این حال، هر روز که پدر بیرون می‌رفت، شیشۀ عسل را در کمدی گذاشته و درِ آن را قفل می‌کرد. روزی پدر دیر کرد و بچه‌ها که شدیداً گرسنه شده بودند، نتوانستند تحمل کنند؛ لذا سراغ کمد رفته و نانهای خود را به درب آن می‌مالیدند و می‌خوردند. در همین هنگام پدر از راه رسید و با چوب به جان بچه‌ها افتاد. چوب را بر سر آنها می‌زد و می‌گفت: این قدر شکمو هستید که یک روز نتوانستید تحمل کنید و نان خالی بخورید؟! و بدون اجازه سراغ عسل رفته‌اید؟! افراد بخیل و خسیس با این که مال و منال زیادی هم ممکن است جمع کنند،

اما به چند دلیل از این بیماری رنج می‌برند و از راحتی و آرامش لازم برخوردار نیستند.
اوّل این که برای جمع‌آوری مال و ثروت‌اندوزی، زیاد حرص و جوش می‌خورند و شبانه‌روز می‌دوند. این حرص و طمع زیاد و تلاش و کوشش فراوان، راحتی را از آنها سلب می‌کند.
دوم این که با هر پولی که خرج می‌کنند ـ حتی برای ضروریات زندگی و برای خود و همسر و فرزندانشان ـ احساس ناراحتی می‌کنند، زیرا چنین تصور می‌کنند که بخشی از مال شیرین و ارزشمند خود را از دست داده‌اند!
سوم این که غالب مواقع نگران و مضطرب هستند که مبادا بخشی از مال و اموالشان خرج شده و یا از دستشان برود. مجموعۀ این عوامل دست به دست هم داده و باعث می‌شود فرد بخیل و خسیس، همیشه نگران و مضطرب بوده و از راحتی و آرامش خاطر لازم برخوردار نباشد. به همین جهت امام صادق علیه السّلام می‌فرماید: «لَیْسَ لِبَخِیلِ راحَةٌ» یعنی «برای بخیل راحتی و آرامش وجود ندارد.»

خداوند متعال نیز با یادآوری این نکته که بُخل و خِسَّت هیچ گونه نفع و خیری برای شخص بخیل ندارد، او را از بخل برحذر داشته و می‌فرماید: «وَ لا یَحْسَبَنَّ الَّذِینَ یَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَیْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ یَوْمَ الْقِیامَةِ...» یعنی «آنان که بخل نموده و حقوق فقیران را از مالی که خدا به فضل خویش به آنها داده ادا نمی‌کنند، گمان نکنند که این بخل به منفعت آنها خواهد بود بلکه به ضرر آنهاست، چه آن که آن مالی که در آن بخل ورزیده‌اند، در روز قیامت طوقِ (آتشین) گردن آنها شود...»
 

پرهیز از کینه‌توزی

کینه‌توزی نسبت به کسی که با او دعوا و درگیری داشته‌ایم یا رفتار و گفتارش ما را ناراحت کرده است، نه تنها مشکل را برطرف نمی‌کند، بلکه خود، عامل نگرانی و ناآرامی ما می‌شود و دائماً به دنبال انتقام و آسیب زدن به او هستیم و تا این انتقام و زدن آسیب، تحقق نیابد ـ که ممکن است این مدت، روزها یا ماهها طول بکشد ـ ما روی آرامش را نخواهیم دید و اگر هم انتقام بگیریم به نوعی دیگر خود را در فضای ناراحت‌کننده‌ای قرار خواهیم داد! کینه‌توزی، دوستی و مَحبّت را زائل کرده و زمینۀ کرامت و بخشش را از بین می‌برد. هر گونه موفقیتی نصیب کسی که نسبت به او کینه می‌ورزیم، می‌شود؛ نگرانی و ناآرامی و عصبانیت ما را بیشتر می‌کند.
از طرف دیگر اصولاً کینه، کینه می‌آورد. یعنی وقتی نسبت به کسی کینه می‌ورزیم، او هم نسبت به ما کینه به دل می‌گیرد و همین‌طور زنجیروار ادامه می‌یابد و هر گونه صفا و صمیمیت و آرامش خاطر را از بین می‌برد.
امام صادق علیه السّلام می‌فرماید: «اَقَلُّ النّاسِ راحَةً اَلْحُقُودُ» یعنی «کینه‌ورز کمترین راحتی و آرامش را دارد».
امام علی علیه السّلام می‌فرماید: «اَلْحُقُودُ لا راحَةٌ لَهُ» یعنی «برای کینه‌ورز راحتی و آرامش نیست».
و در بیان دیگری می‌فرماید: «اَلْحَسُودُ وَ اَلْحُقُودُ لا تَدوُمُ لَهُما مَسَرَّةٌ» یعنی «شادی و آرامش حسود و کینه‌توز دوام ندارد». کینه‌توزی نه تنها روح آدمی، بلکه جسم و بدن او را نیز مورد تهاجم و آسیب قرار می‌دهد.
پزشکان نیویورکی می‌گویند 70% از بیماران آنها در درون خود بیزاری و آزردگی را انباشته‌اند.
یکی از آنها می‌گوید: «کینه و بدخواهی یکی از دلایل بیماری است. بخشایش، در بهبود آنها بیش از داروها مؤثر است». یکی دیگر از این پزشکان از شخصی صحبت می‌کند که در نتیجه کینه‌ای مزمن و شدید نسبت به شخص دیگر، درگذشت.
امام علی علیه السّلام می‌فرماید: «اَلْحُقُودُ مُعَذَّبُ النَّفْسَ مُتَضاعَفُ الْهَمَّ» یعنی «روح کینه‌توز همواره در عذاب و شکنجه بوده و اندوه و نگرانی عمیق، او را آزار می‌دهد». بنابراین اگر می‌خواهید بدنی سالم و روحی بانشاط و آرامش داشته باشید و گرفتار نگرانی و اضطراب و همّ و غم نشوید، هر گونه کینه‌ورزی و کینه‌توزی را از خود دور کنید.
 
 
منبع : برگرفته از کتاب"روانشناسی آرامش"
 

بیشتر بخوانید :
تکنیک هایی برای رهایی از اضطراب و استرس (بخش اول)
استرس (تنیدگی) و اضطراب
این همه اضطراب و دلشوره برای چیست؟
علل و پیامدهای اضطراب و راه کاری برای آن (بخش اول)
علل و پیامدهای اضطراب و راه کاری برای آن (بخش دوم)
حسادت و درمان آن
آثار ناهنجاری بغض و کینه



پی نوشت :
[1]- علی اصغر ابراهیمی، پندها و حکایت های اخلاقی، ص 94.
[2]- تحف العقول، ص 450.
[3]- سوره آل عمران، آیه 180.
[4]- تحف العقول، ص 488.
[5]- غررالحکم، ص 299.
[6]- همان، ص 301.
[7]- نورمن وینسنت پیل، زندگی و چگونگی، ص 75.
[8]- غررالحکم، ص 299.