آثار جسمانی و روانی خود ارضایی در نوجوانان

خودارضایی در نوجوانی، زمینه ساز انحرافات جنسی دیگر است.
 

چکیده: خودارضایی یا استمنا (و در زنان استشها)، یکی از مشکلاتی است که برخی از نوجوانان به علت نداشتن آگاهی کافی،‌ به آن گرفتار هستند. خیلی‌ها خود ارضایی را انجام می‌دهند بدون اینکه حتی اطلاع داشته باشند که این عمل دارای چه عواقب و ضررهایی است. با ما همراه باشید تا در این مورد بیشتر بدانید.

تعداد کلمات 1972 / تخمین زمان مطالعه 10 دقیقه

خودارضایی (استمناء و استشهاء) یکی از انحرافات جنسی است که نسبت به انحرافات دیگر، شیوع بیشتری دارد و آن بدین معناست که کسی صحنه های جنسی و شهوت انگیزی را در برابر خود مجسم کند، یا آن قدر با آلت تناسلی خود دست ورزی می کند که از او او منی خارج می شود؛  به گمان اینکه با این کار شعله شهوت و غریزه جنسی خود را فرو می نشاند. گفتنی است: این عمل (خودارضایی) وقتی در مورد زنان و دختران باشد، در اصطلاح فقهی، به آن «استشها، می گویند و اگر مربوط به مردان و پسران باشد، «استمنا» نام دارد؛ زیرا زنان آلت تناسلی خارجی ندارند؛ لذا با مالیدن کشاله های ران به یکدیگر و یا فشار دادن قسمت های بیرونی آلت تناسلی و مالیدن آن، به ارضای جنسی می رسند.
 

 کسی که به عمل خودارضایی (استشها) عادت کرده است، نشانه هایی دارد که برخی از آنها عبارت اند از: رنگ پریدگی، کبودی اطراف چشم، خستگی و بی حالی مفرط، خواب آلودگی زیاد، سستی و بی رمقی، لرزش اعضای بدن، ضعف حافظه، اضطراب، افسردگی، عصبانیت، یأس و ناامیدی و مانند آنها.[1]
 

 انحراف جنسی به صورت خودارضایی (استشها) آثار زیان بار فراوانی دارد. در این بحث به برخی از این آثار سوء و ناپسند، اشاره می کنیم:
 

کاهش انرژی جسمانی از زبان های مهم خودارضایی است. اگر خودارضایی ادامه یابد، خستگی و ناتوانی جسمانی بر انسان عارض شده، قوای بدنی او را تباه می کند و به پیری زودرس و ضعف بدنی می انجامد.
خودارضایی به تدریج در نور چشم و بینایی انسان اثر سوء می گذارد و چشم را به شدت ناتوان و کم نور می کند. جوانی که مدتی به این انحراف مبتلا بود، در جلسه مشاوره می گفت: «با اینکه ورزشکار هستم، چشمانم خسته می شود و نمی توانم کتاب ها را به خوبی مطالعه کنم و جلوی چشمم تیره و تار می شود؛ به حدی که سرگیجه می گیرم و در قعر چشم هایم درد شدیدی احساس می کنم».
شخص خودارضا همچنین نسبت به کوچکترین محرک محیطی و اجتماعی حساس است؛ کمتر حوصله گفت و گو با دیگران را دارد، زودرنج است و سریع از کوره در می رود، با والدین خود بدرفتاری می کند، گاهی فریاد می زند و تحمل حرف منطقی را ندارد، از نصیحت دیگران به شدت بیزار است و بر سر مسائل کوچک، بی حوصلگی و پرخاشگری می کند.

خودارضایی همچنین باعث ضعیف شدن قدرت بدن و قوای جسمانی شده، این رویداد، بستر مناسبی برای پذیرش انواع بیماری است؛ زیرا جسم و بدنی که با خودارضایی ضعیف و ناتوان شده است، نمی تواند در مقابل ویروس های بیماری زا از خود دفاع کند و آمادگی زیادی برای آسیب پذیری و بیماری دارد.
اگر به اطراف خودتان در محیط اجتماع توجه جدی کنید، متوجه خواهید شد افراد ورزشکار و قوی و افرادی که توان جسمی مناسبی دارند، کمتر به بیماری مبتلا می شوند و این به خاطر آن است که مقاومت بیشتری در مقابل ویروس های بیماری زا دارند و آسیب پذیری آنان کمتر است.

علاوه بر آسیب های فوق، خودارضایی آثار تخریبی بسیاری در دستگاه تناسلی از خود به جای می گذارد که بعضی از آنها عبارت اند از:
ابتلا به بیماری «انزال سریع» که بیماری سختی است و نوجوان و جوان با کوچکترین تحریک جنسی، احتلام پیدا می کند و بعد از ازدواج هم با مشکلاتی روبه رو می گردد؛
ناتوانی جنسی و ایجاد اختلال در سیستم تولید مثل بدن و هورمون های جنسی؛
بیماری مقاربتی و احتمال عقیم شدن (بچه دار نشدن)؛
ارضای ناکامل جنسی و از دست دادن لذت جنسی بعد از ازدواج؛
ایجاد قاعدگی نامنظم و خروج ترشحات چرکی و احساس درد در هنگام قاعدگی.
برخی از متخصصان امور جنسی معتقدند: این عمل افراد را دچار ضعف قوای شهوانی می کند و نشاط روحی و جسمی آنان را از بین می برد و در قوای پنج گانه نیز اثر کرده، در چشم و گوش انسان اختلال ایجاد می کند؛ علاوه بر اینها در تحلیل قوای جسمانی و روحانی، کم خونی، رنگ پریدگی، نقصان قوای حافظه، لاغری و سستی، عصبانیت و مانند آن اثر بسیاری دارد.[2]

 1. ضعف حافظه و حواس پرتی: همان گونه که گذشت، یکی از پیامدهای خودارضایی ضعف و تحلیل قوای جسمانی است و این به سهم خود، ناشی از اختلال در عملکرد سیستم مغز و اعصاب است. اختلال در این سیستم (مغز) باعث می شود بخش حافظه، کارایی لازم را نداشته باشد؛ علاوه بر این، شخص مبتلا به خودارضایی به سبب تمرکز در این عمل زشت و توجه نسبتا مداوم به موضوعات جنسی، حواس پرت و فاقد تمرکز فکری است. این، خود عامل دیگری برای کاهش توانایی ذهنی و ایجاد ضعف حافظه است.
خودارضایی مکرر، باعث تحریک بیش از حد سیستم عصبی پاراسمپاتیک و افزایش تخلیه «استیل کولین»[3]، از انتهای این رشته ها در مغز می گردد و این، خود باعث پاره ای عوارض جسمانی و روانی، چون حواس پرتی، کمی حافظه،[4] عدم تمرکز حواس، سیاهی رفتن چشم و در نهایت تاری دید می شود. تمام این علامت ها ناشی از تغییر تعادل میزان مواد شیمیایی موجود در مغز است که بین سلول های عصبی ردوبدل . میشود و انتقال پیام های مختلف را بر عهده دارد.[5]

٢. اضطراب: دلهره و نگرانی از ویژگی هایی است که پیوسته فرد خودارضا را رها نمی کند. او به طور مرتب با خود درگیر است و نگرانی و تشویش خاطر، او را رها نمی کند؛ افکار آشفته و بی ثباتی فکری، دامن گیر اوست؛ نسبت به آینده امیدوار نیست و آینده را تاریک می بیند و افکار پریشان، یک لحظه او را رها نمی کند.

٣. افسردگی: بی احساسی، بی توجهی و بی نشاطی، سستی و گوشه گیری، غم و اندوه، عدم علاقه به امور هنری و مسائل معنوی و ... همگی از نشانه های بارز و حتمی افسردگی است که خودارضایی می تواند در ایجاد آن نقش آفرین باشد. فردی که به این انحراف جنسی دچار شده است، حوصله بسیاری از کارها را ندارد و بیشتر به گوشه گیری می پردازد و از خودش هم تنفر دارد و خود را فردی بدبخت و بدشانس می داند و تصور می کند کسی او را دوست ندارد و فردی کم لیاقت و بی ارزش است.

4. انحراف اخلاقی: افراد خودارضا به بی بندوباری جنسی گرایش یافته، به بی عفتی تمایل می یابند. بی عاطفه و کم رو و خجل هستند، صفای دل و نورانیت معنوی کمتری دارند، به مجالس دعا و توسل علاقه ای نشان نمی دهند و تاریکی و ظلمت آنها را احاطه کرده است و اوقات خود را بیشتر با کارهای بیهوده سپری می کنند.[6] 5. ضعف اراده: کاهش قدرت تصمیم گیری و ضعف اراده، همچنین افت تحصیلی ومانند آن، از عوارض خودارضایی است.

 خودارضایی، در فرد احساس گریز از اجتماع پدید می آورد که در اثر افراط و تکرار این عمل ناپسند، این احساس در او ریشه دار می گردد. شخص خودارضا در گوشه ای منزوی می شود و به افکار دور و دراز خود می پردازد. توجه به لذات شخصی و خیالی، سبب سستی روابط اجتماعی می گردد و حیات جمعی و با دیگران بودن را، دچار مخاطره می سازد. فرد در عرصه اجتماعی، کمتر وارد می شود و یا اصلا وارد نمی شود و با مردم جوشش کمتری دارد و از بودن در کنار دیگران لذت نمی برد. اینجاست که نه تنها شخصیت اجتماعی و انسانی چنین افرادی به تدریج متزلزل می شود، بلکه جامعه نیز از وجود نیروی جوان و خلاق محروم می ماند و در دراز مدت، این خصوصیات و این افراد، موجب اختلال در نظام خانواده و اجتماع می گردند.
شخص خودارضا همچنین نسبت به کوچکترین محرک محیطی و اجتماعی حساس است؛ کمتر حوصله گفت و گو با دیگران را دارد، زودرنج است و سریع از کوره در می رود، با والدین خود بدرفتاری می کند، گاهی فریاد می زند و تحمل حرف منطقی را ندارد، از نصیحت دیگران به شدت بیزار است و بر سر مسائل کوچک، بی حوصلگی و پرخاشگری می کند.
 

 خودارضایی که در کتاب های فقهی و رساله های عملیه مراجع معظم تقلید، از آن به «استمنا، یا استشها» تعبیر می شود، یکی از انحرافات جنسی و اخلاقی است و از گناهان بزرگ شمرده می شود. این عمل در کلام بزرگان دین، زشت انگاشته شده، مورد سرزنش قرار گرفته است.
طبق روایاتی که از امام صادق (علیه السلام) وارد شده است، آن حضرت «استمناء»، این عمل زشت را گناهی بزرگ دانسته، فرموده اند: «این عمل را خدا منع کرده و کسی که مرتکب چنین عملی شود، مثل این است که به خود تجاوز کرده است». ایشان می فرمایند: «.... اگر بدانم کسی به چنین انحرافی مبتلاست، با او هم غذا نخواهم شده.» ایشان سپس در پاسخ شخصی که پرسید: در کجای قرآن، این عمل (خودارضایی) نهی و منع شده است، ادامه دادند: «کسانی که به وسیله غیرهمسر خویش، آمیزش جنسی (اطفای شهوت) انجام دهند، ستمکار و تجاوزگر خواهند بود.»[7]
در زمان امیرالمؤمنین (علیه السلام) به شخصی مرتکب عمل زشت خودارضایی شده بود و او را به حضور حضرت علی (علیه السلام)  آوردند. بعد از اثبات این عمل زشت، آن قدر به روی دست او شلاق زدند تا سرخ شد و سپس حضرت علی(علیه السلام)  دستور دادند از هزینه بیت المال برای او همسری بیابند.[8]
همچنین پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) درباره عذاب شخص خودارضا می فرمایند: «شخص خودارضا و استمنا کننده مورد لعن خداست».[9]
و در روایت دیگری فرمودند: «لعنت خدا و ملائکه بر شخصی که خودارضایی می کند و این عمل زشت را انجام می دهد.»[10]
امام صادق(علیه السلام) نیز در روایتی نورانی و ارزشمند می فرمایند: «خدای متعال سه عذاب بزرگ را برای سه گروه بدکار قرار داده است؛ اولا در روز قیامت با رحمت به آنان نمی نگرد، ثانیا آنها را از گناه پاک نمی سازد و ثالثا برای هرکدام عذابی دردناک مهیا کرده است. گروه اول کسانی هستند که ریش های سفیدشان را می کنند؛ گروه دوم کسانی اند که استمنا و خودارضایی می کنند و گروه سوم، کسانی هستند که مورد لواط قرار می گیرند.»[11]
خلاصه آنکه از نظر قرآن کریم و فرمایش امامان معصوم (علیه السلام) و پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) عمل خودارضایی کاری زشت و ضد اخلاقی است و کسی که به این کار اقدام کند، علاوه بر ابتلا به بیماری های روحی و روانی و جسمانی، مورد خشم و نفرین خدا و ملانکه قرار می گیرد؛ و کسی که مورد لعن خدا باشد، جایگاهش آتش و عذاب سخت الهی است.
خداوند متعال به انسانها عقل و قوه اندیشیدن عنایت کرده است؛ همچنین به وسیله پیامبران راه صحیح و مطمئن را در تمام جنبه های زندگی بیان نموده است. انسان می تواند با کمک عقل و هدایتگری پیامبران و امامان معصوم من به مسیری قدم بگذارد که او را به کمال و خوشبختی می رساند و روش صحیح زیستن را به آنان گوشزد می کند.
 
منبع: کتاب «با دخترم (ویژه والدین و مربیان دختران نوجوان)»
نویسنده: علی احمد پناهی و داود حسینی

پی نوشت :
[1] . و.د.کوچتکف، روان شناسی و تربیت جنسی کودکان و نوجوانان، ترجمه محمد تقی زاده، ص 114.
[2] . محمدرضا شرفی، دنیای نوجوان، ص 284.
[3] . Acetyle Choline
[4] . Memory
[5] . حمیدرضا شاکرین و همکاران، پرسش ها و پاسخ های برگزیده، ص 288.
[6] . همان، ص 17-18.
[7] . مؤمنون (۲۳)، ۷؛ و درباره سند روایت، ر.ک: محمدبن حسن حر عاملی، وسایل الشیعه، ج۱۸، باب 4، ص ۵۷۵، ح 4.
[8] . محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج۹، ص۲۲۲، ح ۱۸۷۵۲ .
[9] . قال رسول الله : ناکح الکف ملعون (همان، ح ۱۸۷۵۱).
[10] . قال الصادق (علیه السلام): الا لعنة الله و الملائکة و الناس اجمعین (همان، ح18748).
[11] . قال الصادق (علیه السلام) : ثلاثة لا یکلمهم الله یوم القیامة ولا ینظر الیهم و لا یزکیهم و لهم عذاب الیم: الناتف شیبه و الناکح نفسه و المنکوح فی دبره (همان).