ارزش نقش مادری و تربیت فرزند

مادری، برترین نقش و شغلی است که یک زن در طول عمر خود دارد.
 

چکیده: در محیط خانه و اجتماع برجسته ترین نقش مادر نقش تربیتی است. اهمیت این نقش از آن جا روشن می شود که کودک نخستین بار در آغوش مادر قرار می گیرد و آداب و رسوم اجتماعی را از او می آموزد. با ما همراه باشید تا با ارزش نقش مادری بیشتر آشنا شوید.

تعداد کلمات 1053 / تخمین زمان مطالعه 5 دقیقه

 

مادر همیشه محور اصلی زندگی کودک است و عمده ترین نقش را درباره او ایفا می کند. در همه فرهنگ ها، مادر نخستین کسی است که کودک از او سرمشق می گیرد و نخستین منبع یادگیری وی است که به زندگی فردی و اجتماعی اش وارد می کند. مادر همه چیز کودک است؛ غذای او، عامل راحتی و آرامش او، نوازشگر و منبع عاطفه اش و.... مادر است که درس عفت و پاکی، درستکاری و امانت داری، وظیفه شناسی و فداکاری، دلسوزی و مهربانی، ایمان، شجاعت و... را به کودک خود می آموزد و هموست که پایه های سعادت یا شقاوت و بدبختی را در وجود فرزند خود قرار می دهد. از همین روست که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «بهشت زیر پای مادران است».[1] اینکه اسلام با زن برخوردی عاطفی تر دارد و می کوشد اسباب آرامش و رفاه نسبی او را فراهم کند و درباره تربیت دختران از همان کودکی سفارش کرده، به همین دلیل است.
 

 اسلام زن را رکن اصلی اجتماع می داند که سرنوشت و صلاح و فساد جامعه به دست اوست. بی شک در امر رشد فرزند، پدر و مادر هر دو مسئولیت دارند، ولی در این میان، مسئولیت مادر بیشتر و سنگین تر است.
امام خمینی (ره) بنابر یک بینش ژرف انسان شناسانه و با عقیدهای محکم به اسلام و هدف آن، یعنی تربیت انسان، و با اعتقاد به شرافت والای شغل انسان سازی که شغل انبیاست، شغل اول زنان را مادری می دانست و دیگر امور را در درجه بعد قرار می داد. ایشان در جمع گروهی از بانوان معلم می فرماید:
«شما خانم ها به طوری که حالا خودتان می گویید معلم هستید، دو شغل شریف دارید. شما خانم ها دو تا شغل بسیار شریف دارید. یکی شغل تربیت فرزند که از همه شغل ها بالاتر است. یک فرزند خوب، شما اگر به جامعه تحویل بدهید برای شما بهتر است از همه عالم. اگر یک انسان، شما تربیت کنید، برای شما به قدری شرافت دارد که من نمی توانم بیان کنم. پس شما یک شغلتان این است که بچه های خوب تربیت کنید. دامن مادرها، دامنی است که انسان از آن باید درست بشود؛ یعنی اول مرتبه تربیت، تربیت بچه است در دامن مادر. برای اینکه علاقه بچه به مادر بیشتر از همه علاقه هاست و هیچ علاقه ای بالاتر از علاقه مادری و فرزندی نیست. بچه ها از مادر بهتر چیز اخذ می کنند. آنقدری که تحت تأثیر مادر هستند، تحت تأثیر پدر نیستند؛ تحت تأثیر معلم نیستند؛ تحت تأثیر استاد نیستند.
از این جهت بچه هایتان را در دامنتان تربیت اسلامی، تربیت انسانی بکنید تا وقتی تحویل می دهید شما این بچه را به دبستان، یک بچه صحیح، اخلاق خوب، آداب خوب، آن طور تحویل بدهید. پس یک شغل، شغل تربیت اولاد است که مع الاسف در آن حکومت طاغوتی این شغل را می خواستند از این مادرها بگیرند، تبلیغ کردند به اینکه زن چرا بچه داری بکند. این شغل شریف را متحملش کردند در نظر مادرها، برای اینکه می خواستند که مادرها از بچه ها جدا بشوند، بچه ها را ببرند در پرورشگاه ها بزرگ کنند. مادرها هم على حده بروند یک کارهایی که آنها دلشان می خواهد بکنند.
بچه در پرورشگاه وقتی که بزرگ بشود، یک بچه ای که در دامن مادر بزرگ بشود نیست؛ عقده پیدا می کند. وقتی بچه در پرورشگاه و بدون مادر با اجنبی بخواهد سروکار داشته باشد و محبت مادر از سر او کم بشود، این بچه عقده پیدا می کند. بسیاری از این مفسده هایی که در جامعه واقع می شود، از این بچه هایی هستند که عقده دارند؛ از این انسان هایی هستند که عقده دارند. مبدأ یک عقده بزرگ این جدا کردن بچه از مادر است. محبت مادری لازم دارد بچه. بنابراین، این شغل که شغل انبیا است و انبیا هم آمدند برای اینکه انسان درست کنند، این شغل اول شما هست در اول تربیت بچه. شریف ترین شغل در عالم بزرگ کردن یک بچه است و تحویل دادن یک انسان است به جامعه.»[2]
همچنین در جای دیگر می فرماید: «این مادر که بچه در دامن او بزرگ می شود، بزرگ ترین مسئولیت را دارد و شریف ترین شغل را دارد؛ شغل بچه داری».[3]

ایشان در آسیب شناسی جامعه و فرهنگ ایران در زمان رژیم گذشته، مبتذل کردن شغل مادری نزد مادران را یکی از این آسیب ها می دانست: «در طول این سلطنت، اینها کوشش کردند که مادران را از بچه ها جدا کنند. به مادرها تزریق کردند که بچه داری چیزی نیست؛ شما توی ادارات بیایید... . بچه ای که از مادرش جدا شد، پیش هر که باشد عقده پیدا می کند؛ عقده که پیدا کرد مبدأ بسیاری از مفاسد می شود». امام، بانوان و مادران را تنها در موقعیت اجتماعی خانه داری نمی دید و با احراز موقعیت های شغلی بیرون منزل به طور مطلق مخالف نبود؛ ولی آن را شغل اول مادران نمی دانست: «البته شغل برای زن، شغل صحیح برای زن هیچ مانعی ندارد، لکن نه آن طوری که آنها می خواستند. آنها نظرشان به این نبود که زن یک اشتغالی پیدا کند؛ نظرشان به این بود که نگذارند بچه های ما تربیت صحیح بشوند».[4]
در واقع امام خمینی (ره) معتقد بود مادر پس از انجام درست و کامل مادری و تربیت فرزند، در صورت داشتن زمان و توانایی، می تواند در فعالیت های صحیح بیرون منزل با رعایت احکام شرع وارد شود و منشأ خدمات بیشتر باشد. برای مثال، مادری که فرزندانش بزرگ شده اند و به مدرسه و دبیرستان و دانشگاه می روند، می تواند ساعاتی از روز را به فعالیت های بیرون منزل بپردازد.[5]
 
 منبع: کتاب «رئیس خانه یا کارمند اداره؟ (خانه داری یا اشتغال زنان؛ کدام یک؟)»
نویسنده: کاظم علی محمدی