شرطی سازی کلاسیک برای اصلاح رفتار فرزند

بهترین کار برای اصلاح رفتار، استفاده از روش های درست تربیت است.
 

چکیده: اصلاح رفتار به کارگیری تجربی متد دگرگون ساختن رفتار، برای افزودن یا کاهش رفتارهای که عادت گشته، می باشد. این کار می تواند با شرطی سازی کلاسیک صورت بگیرد. همراه ما باشید تا با این روش آشنا شوید.

تعداد کلمات 468 / تخمین زمان زمان مطالعه 2 دقیقه

 

استفاده از روش یکی از روشهای مهم روان شناسی، شرطی سازی کلاسیک است. که نخستین بار از سوی دانشمندی به نام «پاولف» مطرح شد. مشاهده ای ابتدایی که پاولف را به سمت این نظریه سوق داد، این بود که بزاق دهان سگ ها تنها با دیدن کسی ترشح می شود که قبلا چندبار به آنها غذا داده است؛ حتی اگر شخص گاهی غذا به همراه نداشته باشد.
ترشح بزاق، نوعی پاسخ طبیعی به غذاست. هرگاه پاولف پودر گوشت (محرک طبیعی) را به سگ گرسنه می داد، بزاق سگ (پاسخ طبیعی) ترشح می شد.
پاولف پس از مدتی متوجه شد که حتی اگر غذا به همراه نداشته باشد، با دیدن او بزاق سگ ترشح می شود. وی بر این اساس آزمایشی را طراحی کرد و همزمان با دادن پودر گوشت، زنگی را به صدا در آورد. صدای زنگ محرکی بود که با غذا ارتباطی نداشت و به تنهایی برای سگ بی مفهوم بود؛ اما به دنبال تکرار این کار، سگ بین صدای زنگ و غذا ارتباط برقرار کرد؛ به طوری که با صدای زنگ، حتی بدون وجود غذا بزاق او ترشح می شد. به عبارتی سگ نسبت به همراه بودن صدای زنگ و پودر گوشت، شرطی شده بود.

در این نوع یادگیری، هرگاه محرکی بی اثر (صدای زنگ)، به همراه محرکی طبیعی (غذا) به جانور داده شود، پس از مدتی محرک بی اثر به تنهایی سبب بروز پاسخ (ترشح بزاق) در جانور می شود. به این محرک جدید، محرک شرطی می گویند، زیرا به شرطی می تواند سبب بروز رفتار شود که پیش از آن محرکی طبیعی همراه باشد. به محرک طبیعی، محرک غیرشرطی نیز گفته می شود.
حال اگر کودک شما از حمام کردن می ترسد، می توانید از شرطی سازی کلاسیک استفاده کنید، این گونه که مدتی زمینه بازی در حمام را برای او فراهم کنید، او را حمام ببرید؛ اما هدف صرفا بازی کردن با او باشد. اگر مدتی این کار را انجام دهید، با توجه به اینکه بازی، دارای بار عاطفی مثبت است، این بار عاطفی مثبت به حمام منتقل شده، این مکان برای کودک جذاب می شود و بردن نام آن، بازی را به یاد کودک می آورد. این روش را میتوان برای برطرف کردن ترس از تاریکی نیز به کار بود که در این مورد نیز باید بازی در اتاق تاریک انجام شود. روش شرطی سازی کلاسیک، به والدین کمک می کند تا رفتار فرزندشان را بدون تنبیه اصلاح کنند.
 
 
منبع: کتاب «تنبیه؛ آری یا خیر؟! (شیوه های اصلاح رفتار کودکان)»
نویسنده: مجید همتی