بهترین میان وعده غذایی برای کودک من

میان وعده‌غذای مختصری است که بین دو وعده اصلی به کودک داده می‌شود. تغذیه کودکان زیر 6 سال به‌خصوص در سال‌های اول و دوم زندگی بسیار مهم است؛ چراکه 70 درصد رشد قدی و 90 درصد رشد مغزی کودک تا 6 سالگی انجام می‌شود؛ بنابراین اگر کودک تغذیه مناسبی داشته باشد رشد جسمی و مغزی خوبی خواهد داشت و در صورت بیماری، سریع‌تر بهبود می‌یابد.
ازآنجایی‌که گنجایش معده کودکان در مقایسه با بزرگ‌سالان کمتر است و با خوردن مقدار کمی غذا سریع احساس سیری می‌نماید. از طرف دیگر کودک به دلیل فعالیت زیاد و رشد سریعی که در این دوران دارد به مواد غذایی بیشتر نیازمند است؛ بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که کودک مانند بزرگ‌سالان تنها سه وعده صبحانه، نهار و شام بخورد بلکه تا 6 سالگی باید حداقل 5 وعده که شامل صبحانه میان وعده (ساعت 10 صبح)، ناهار، عصرانه (ساعت 5 بعدازظهر) و شام هست، دریافت کند[1].
 

مصرف تنقلات غذایی کم‌ارزش، به‌عنوان میان وعده، موجب کاهش دریافت مواد مغذی موردنیاز کودک ازجمله پروتئین، ویتامین و املاح گردیده و زمینه را برای تأخیر رشد کودک مساعد می‌کند. از سوی دیگر مصرف این تنقلات، به دلیل زیادی نمک، چربی و شکر زمینه‌ساز بروز بیماری‌های مزمن (قلبی - عروقی، چاقی و ...) در دوران بزرگ‌سالی است. به‌علاوه، این‌گونه تنقلات حاوی افزودنی‌های رنگی، نگه‌دارنده‌ها و طعم‌دهنده‌های مصنوعی است که مصرف بی‌رویه آنان موجب پرتحرکی کودکان می‌گردد؛ بنابراین از دادن میان وعده‌هایی نظیر شکلات، آب‌نبات، شیرینی، پفک، چیپس و نوشابه‌های گازدار خودداری کنید؛ زیرا این تنقلات ارزش غذایی پایینی دارند و مصرف آن‌ها موجب کاهش اشتهای کودک شما می‌شود و موجب بروز سو تغذیه و کندی رشد در وی می‌شود.
1. پفک و چیپس علاوه بر کاهش اشتها، تمایل کودک را به مصرف غذاهای شور زیادتر می‌کند و مصرف غذاهای شور موجب ایجاد زمینه فشارخون در بزرگ‌سالی می‌گردد.
2. از خوردن شکلات و شیرینی نیز در کودکان تا حد امکان جلوگیری کنید؛ زیرا ذائقه کودک را به خوردن شیرینی عادت می‌دهد. بخش عمده‌ای از علاقه کودکان به مواد قندی، با تشویق ناخواسته والدین به وجود می‌آید. والدین شیرینی را به‌عنوان یک جایزه و پاداش تعیین می‌کنند و به شکلی ناخواسته آن را در نظر کودکان بااهمیت جلوه می‌دهند. مادری که می‌گوید: تا غذایت را نخوری از بستنی خبری نیست، اشتیاق کودک را نسبت به شیرینی بیشتر می‌کند. نتیجه این رفتار جز این نیست: کودک به‌تدریج از غذاهای اصلی بیزار و نسبت به شیرینی‌ها علاقه‌مند می‌شود.[2]
3. مصرف غذاهای چرب و شیرین باعث بروز چاقی و پوسیدگی دندان‌ها در سنین بالاتر می‌شود.
4. مصرف بی‌رویه نوشابه نیز خصوصاً همراه با غذا علاوه بر سیری کاذب جذب مواد مغذی مانند کلسیم را مختل می‌کند.

عادات غذایی کودک در سنین ۲-۵ سالگی شکل می‌گیرد. میان وعده‌های غذایی کودک می‌تواند عادات غذایی درست و نادرست را در کودک مخصوصاً در سنین مدرسه، ایجاد نماید. به دلیل شکل‌گیری عادت غذایی در سنین پایین، از همین زمان باید مواد غذایی سالم در اختیار کودک قرارداد و به تأمین مواد مغذی موردنیاز او از طریق وعده‌های اصلی و میان وعده‌های غذایی توجه نمود. استفاده از یک میان وعده باارزش غذایی مناسب نظیر شیر، میوه، خرما ... در برنامه غذایی کودک موجب رشد جسمی و مغزی او می‌گردد؛ درحالی‌که مصرف تنقلات غذایی کم‌ارزش به‌عنوان میان وعده، موجب کاهش دریافت مواد مغذی موردنیاز کودک گردیده و زمینه را برای تأخیر رشد کودک مساعد می‌کند.
1. بسیاری از کودکان به تغذیه مناسب در بین دو وعده غذایی نیاز دارند؛ البته این غذا نباید موجب از بین رفتن اشتهای کودک برای غذای بعدی باشد یا ناراحتی‌هایی در تغذیه به وجود آورد.[3]
2. میان وعده بین دو وعده اصلی غذایی، به شرایط و آمادگی هر کودک بستگی دارد؛ بنابراین والدین باید با توجه به وضع فرزند خویش، از ابتکار شخصی استفاده کنند.[4]
2. انواع مغزها (گردو، پسته، بادام و فندق) میان وعده‌های مناسبی برای تأمین پروتئین، انرژی و برخی از مواد مغذی مانند آهن هستند.[5] با توجه به اینکه یکی از مشکلات تغذیه‌ای کودکان، کم‌خونی ناشی از فقر آهن، هست، بنابراین انتخاب میان وعده‌های غذایی مناسب مانند انواع مغزها همراه با میوه‌ها موجب افزایش آهن دریافتی کودک می‌گردد.
3. آب‌میوه، میوه و سبزی، به‌سادگی و به‌سرعت هضم شده و کمتر باعث فساد دندان‌های کودکاک می‌شوند.
4. شیر، ماست شیرین، کشک محلی و پنیر خامه‌ای ازجمله میان وعده‌های موردعلاقه کودکان هستند که می‌توانند به‌تنهایی یا به همراه مواد غذایی دیگر، برای تأمین کلسیم موردنیاز بدن کودکان مورداستفاده قرار بگیرند.
5. گروه نان و غلات که تأمین‌کننده انرژی بدن کودک است، نیز می‌تواند به‌عنوان میان وعده مورداستفاده قرار بگیرد. نان‌ها شامل نان‌های سبوس‌دار، نان‌های غنی‌شده و حتی نان‌های خانگی و غلات بوداده شده مانندگندمک، برنجک و ذرت، ازجمله مواد غذایی هستند که برای تأمین پروتئین، ویتامین‌های گروه B و آهن مورداستفاده کودکان قرار می‌گیرند. جوانه غلات و حبوبات نیز سرشار از ویتامین‌های موردنیاز بدن است.
6. میان وعده‌هایی مانند نخودچی، کشمش، عدسی، لوبیای پخته، توت خشک، خرما، میوه‌های خشک‌شده، حلواشکری، شیرین گندمک و انواع غذاهای خانگی نیز برای کودکان بسیار مناسب است.
 

1. میان وعده‌ها را از میان ۴ گروه اصلی غذایی (گروه شیر و لبنیات، گروه نان و غلات، گروه گوشت، حبوبات و تخم‌مرغ، مغزها و گردو و گروه میوه و سبزی) انتخاب کنید که این امر خود موجب تأمین بخشی از نیازهای تغذیه‌ای کودک و ایجاد تنوع و تعادل در رژیم غذایی او می‌گردد.
2. حداقل پانزده دقیقه زمان برای خوردن میان وعده‌غذای کودک در نظر بگیرید.
3.  بین وعده‌های اصلی و میان وعده، حداقل ۲ تا ۳ ساعت فاصله بگذارید؛ در غیراینصورت اگر فاصله کم باشد کودک احساس سیری کرده و از مصرف وعده‌های اصلی غذایی خودداری می‌کند.
4. اگر کودک در بین وعده اصلی غذا و میان وعده احساس تشنگی کرد، به او آب دهید؛ زیرا اگر آب‌میوه بخورد، احساس سیری می‌کند؛ در غیر این­صورت بهتر است آب­­میوه را در مقدار کم بعد از بازی، به­عنوان یک نوشیدنی خنک به کودک بدهید.[6]
 

 

بیشتر بخوانید:
توجه به میان وعده‌ها در برنامه غذایی کودکان.
میان وعده‌های سرشار از آهن برای کودکان.
میان وعده غذایی برای کودکان.
تغذیه کودکان 6 - 2 سال.