چه کنیم فرزندانمان، از طلاق آسیب کمتری ببینند؟ (بخش اول)

طلاق اتفاقی است که می تواند به شدت بر کودکان تأثیر بگذارد. از سویی گفته می شود طلاق ممکن است در نهایت و دراز مدت به روابط سالم تری بیانجامد. در هر حال، مواجهه با شرایط و موقعیت جدید، احتمالاً برای فرزند شما همراه با تنش بوده و ممکن است بین شما و فرزندتان تعارضاتی را بوجود آورد. اما شما با رعایت برخی نکات می توانید به فرزند خود کمک کنید تا خود را با شرایط ایجاد شده ی جدید، وفق دهد.
 

الف. قصد خود برای طلاق را در اولین فرصت با فرزندان خود در میان بگذارید. وقتی تصمیم شما و همسرتان برای طلاق قطعی شد، وقت آن است که فرزندانتان را نیز از این تصمیم مطلع کنید. زمانی که می خواهید در مورد این موضوع با فرزندان خود سخن بگویید، سعی کنید کاملاً آرام و راحت باشید و محیطی خصوصی مانند خانه را برای این کار انتخاب کنید. اگر فرزندانتان به محض اطلاع از این تصمیم شروع به سؤال پرسیدن کردند، به آن ها بگویید که سر فرصت به تمام سؤالاتشان پاسخ خواهید داد[1].

ب. شرایط را در نظر بگیرید. اگر شما و همسرتان تصمیم گرفته اید به صورت توافقی از هم جدا شوید، باید موضوع جدایی و طلاق را با هم به بچه ها بگویید. این کار نشان می دهد که شما و همسرتان هنوز هم برای یکدیگر احترام قائلید و زندگی فرزندانتان برای هر دوی شما مهم است. اما اگر طلاق ناشی از خصومت و دشمنی میان شماست، بهتر است خودتان در یک فضای آرام موضوع را با فرزندانتان در میان بگذارید.
اگر چند فرزند دارید و همه آن ها در یک محدوده سنی قرار دارد، لازم است موضوع را در یک جلسه برای همه آن ها توضح دهید.
اما اگر فرزندان شما در سنین مختلفی قرار دارند، اول باید فرزندان بزرگ تر را در جریان امور قرار دهید. در این صورت می توانید به سؤالاتی که احتمالاً برایشان ایجاد می شود، بهتر پاسخ دهید.

ج. صادق و رو راست باشید. صادق بودن به این معنا نیست که ماجرا و علت جدایی خود را با تمام جزئیات برای فرزندان خود توضیح کنید. بلکه اشاره به چند دلیل کلی که منجر به تصمیم شما برای طلاق شده، کافی خواهد بود.
مثلاً اگر پدر و مادر هر دو در حال توضیح دادن به فرزندان هستید، می توانید صحبت های خود را با این جمله آغاز کنید: "ما عاشق شما هستیم" و اگر تنها یکی از والدین حاضر باشد می توانید بگویید "من عاشق شما هستم." سپس می توانید اینگونه ادامه دهید: "ما تمام تلاش خود را کردیم تا ازدواجمان به اینجا ختم نشود و همیشه در کنار هم باشیم، اما در نهایت موفق نشدیم و حالا هم مجبوریم از هم جدا شویم."
اگر بچه های شما در سن دبستان و یا کوچکتر باشند، همین اطلاعات برای آن ها کفایت خواهد کرد. اما بچه های بزرگتر تمایل دارند اطلاعات بیشتری در مورد این اتفاق به دست آورند، اما با این حال شما باید سؤالات آن ها را با دقت کامل پاسخ دهید.
 
د. به فرزندانتان بگویید که چه قدر دوستشان دارید. این گام قطعاً یکی از مهمترین گام ها برای آماده سازی فرزندان برای طلاق والدین محسوب می شود. کودکان در مواجهه با پدیده طلاق، ممکن است به شدت گیج شده و بترسند. این نکته را به آن ها بفهمانید که برایتان مهم هستند و هر اتفاقی بیافتد، پدر و مادرتان تا ابد برایتان پدر و مادر هستند[2].
این مطلب را خیلی واضح و روشن برایشان جا بیاندازید و از عباراتی همچون این عبارت استفاده کنید: "می خوام بدونید که این تغییری که داره تو زندگی ما اتفاق می افته، هیچ تأثیری در احساس ما نسبت به شما نداره. ما برای همیشه پدر و مادر شما هستیم و شما رو دوست داریم و خیلی خوشحالیم که شما رو داریم."
پس از اینکه به فرزندان خود گفتید که عاشقشان هستید، باید به آن ها بگویید که طلاق شما هیچ ارتباطی به رفتار آن ها ندارد. مثلاً بگویید" طلاق ما قرار نیست تغییری در رفتار ما نسبت به شما ایجاد کند و شما هم هیچ نقشی در این آن نداشته اید. این اتفاق تنها حاصل مشکلاتی است که در روابط ما ایجاد شده است." این نکته را چندین بار برای فرزندان خود تکرار کنید تا اطمینان یابید این مطلب را به طور کامل درک کرده اند که طلاق شما تقصیر آن ها نیست.

ه. خود را برای پاسخ به سؤالات بچه ها آماده کنید. ممکن است فرزندان شما پس از شنیدن این خبر شوکه شده و از لحاظ هیجانی کاملاً به هم بریزند. بچه های خیلی کوچک ممکن است اصلاً متوجه نشوند طلاق و جدایی به چه معناست، اما بچه های بزرگتر حتماً علاوه بر عکس العمل های هیجانی، سؤالاتی را از شما می پرسند. پس لازم است با پیش بینی سؤالات احتمالی، خود را برای پاسخ دادن به آن ها آماده کنید[3].  
اگر با سؤالی مواجه شدید که نمی دانید چه پاسخی بدهید، می توانید خیلی صادقانه بگویید "در حال حاضر آمادگی پاسخ به این سؤال را ندارم، اما بعداً حتماً لازم را خواهد داد."

ادامه دارد...