شست و شوی گوش به صورت سنتی می تواند عفونت ها و گرفتگی های گوش را برطرف کرده و باعث تقویت شنوایی شود.
 

مقدمه

کاهش شنوایی شایع ترین اختلال شنوایی است که در ابتدا بدون علائم ظاهری بروز می کند. اما اگر این بیماری پیش رونده بموقع درمان نشود در اغلب موارد به اختلال در یادگیری کودک، اختلال در تکلم و حتی عقب‌ماندگی ذهنی کودک منجر می شود.
اکثرا پدر و مادر نخستین کسانی هستند که متوجه اختلال در شنوایی کودک شان می شوند، مهمترین علامت موجود در کم شنوایی و ناشنوایی عدم واکنش کودک در قبال صداها است و هر چه سن کودک بالا رود بروز مشکلات جسمی، اجتماعی، تحصیلی و خانوادگی برای او بیشتر و بیشتر می شود. 
هرچند اختلال در شنوایی می تواند موقت باشد ولی از دو جهت باید جدی گرفته شود، یک: بحث درمان جسمی. دو: بحث درمان روحی و عاطفی و اجتماعی. در کودکی که دچار کم شنوایی یا ناشنوایی می شود مسئله دوم برایش از مسئله اول نیز حتی مهم تر است. 
 

دلیل انواع مشکلات شنوایی 

اگر کودک به طور ناگهانی دچار کم‌شنوایی شده است آیا کودک شما اخیراً یکی از بیماری‌های عفونی اوریون، سرخک، سرخچه، مننژیت، آنسفالیت را از سر گذرانده است؟ علت احتمالی باید بگویم به ندرت این بیماری‌ها باعث ضربه زدن به بخش هایی از دستگاه عصبی شنوایی می‌شوند اما گاه این اتفاق می‌افتد و حتی گاهی باعث لطمه دائمی به گوش هم می شوند پس جدی گرفته شود. [1] 

اگر کودک قبل از شروع مشکلات شنوایی گوش درد داشته است، علت احتمالی التهاب گوش ترشحی است. 
اگر اختلال شنوایی کودک از بدو تولد وجود داشته از علت احتمالی ممکن است مادرزادی باشد که احتمال ضعیف است مگر زمانی که سابقه خانوادگی کم شنوایی داشته باشید و یا کودک در رحم مادر و قبل تولد در معرض سرخچه قرار بگیرد

اگر کودک اخیراً یعنی چند روز قبل از بیماری دچار کم‌ شنوایی شده است و درد در گوش هم دارد و عطسه هم می کند و اخیراً سرما نخورده است، علت احتمالی سرماخوردگی یا رینیت حساسیتی است. گاهی اوقات این بیماری‌ها باعث انسداد لوله های متصل کننده گوش و حلق می‌شوند و گاهی نیز به عصب های شنوایی آسیب می‌رساند. 
و اگر کودک هیچ یک از علائم سرماخوردگی را نداشت و فقط شنوایی اش دچار اختلال شده است، علت احتمالی انسداد گوش یا موم گوش، یا چرک که در مجرای شنوایی او وجود دارد و در این صورت باید گوش را از این مواد تخلیه کرد. 
 

راه های درمان و تقویت شنوایی

یک عدد سیب را در زودپز به صورت خرد شده قرار دهید و مقدار کمی آب به آن اضافه کنید سپس گوش را روی بخار آن قرار دهید و تا بخار آن به هر طریق وارد گوش شنونده این کار طبق فرموده بزرگان بسیار موثر است. 
اگر کسی بر اثر بیماری های روماتیسمی دچار کم شنوایی شده باشد پنبه ای را به آب سیر آغشته کند و شب تا صبح یا صبح تا شب تا چند روز در گوش بگذارد بسیار تاثیر دارد. 
اگر گوش گرفته باشد یا احساس خفگی در گوش کند، می‌توانید روغن بادام یا آب بابونه یا آب مرد انگشت را در گوش هر ۸ ساعت چند قطره ای بچکانید. ضرری ندارد و بسیار عالی عمل می کنند. 

جهت رفع صدای سوت یا وزوز گوش می توانید از روغن هسته هلو استفاده کنید، به شکل که آن را در گوش بچکانید، بعد از آن احساس می کنید که گوش شما ساکت شده است. 
برای تقویت گوش می توانید روزی یک قاشق چایخوری روغن سیاه دانه را با عسل میل کنید. 
مصرف سرکه انگبین هر روز دو مرتبه هر ۱۲ ساعت نصف فنجان بسیار عالی است. 

ترک و کاهش جدی مصرف مواد سودازا و بلغم زا، می تواند در رفع کاهش شنوایی به شما بسیار کمک کند. 
مالش دادن گوش با روغن گل همیشه بهار گوش درد را کاهش می‌دهد، برای برطرف کردن عفونت های گوش هم می‌توانید چای همیشه بهار بخورید. 
هر روز یک قطره روغن سیاهدانه را در گوش بچکانید، اطراف گوش را با آن چرب کنیم. برای رفع صدای گوش می توان روغن بادام را در گوش بچکانید. [2] 

شست و شوی گوش به صورت سنتی می تواند عفونت ها و گرفتگی های گوش را برطرف کرده و باعث تقویت شنوایی شود.
ابتدا مقداری سنگ نمک یا نمک طبیعی را در یک فنجان آب جوش ولرم شده ریخته و خوب به هم بزنید سپس با قطره چکان چند قطره از آن را داخل گوش کودک خود بچکانید، در حدود ۳ تا ۵ دقیقه کودک در همان حالت بمان سپس گوش را به سمت پایین گرفت تا آب نمک خارج شود بعد با پارچه تمیز گوش را تمیز نمایید. 

روش بعدی شستشوی گوش این است که می توانید از روغن زیتون استفاده کنید؛ روغن زیتون را کمی گرم کنید، سپس چند قطره داخل گوش بچکانید و مانند مورد قبل این همان کارها را انجام داده و این را تا ۳ شب تکرار نمایید هم باعث نرم شدن مو اضافه کرد و خارج شدند می‌شود را هم گوش را ضدعفونی و تقویت می‌کند. 
روغن بادام هم یکی از مواد شست و شو دهنده گوش می باشد، چه بادام زمینی چه بادام درختی هر دو این خاصیت را دارند، اما تنها تفاوت آنها با روش های قبلی این است که برای این دو مورد باید ۱۰ تا ۱۵ دقیقه صبر کرد و سپس آن را خارج نمود. 
جوش شیرین نیز همان خاصیت ها را دارد؛ شما می توانید دو قاشق چای خوری آب را با یک چهارم قاشق چای خوری جوش شیرین مخلوط کرده سپس با قطره چکان داخل گوش بریزی و مراحل بالارا انجام دهید. 
 

توصیه های غذایی

خوردن آب انار ضماد دارچین، میخک، هل، زنجبیل، گلاب، مالیدن روغن کدو، مالیدن روغن بنفشه به سر، سیر، روغن خردل، برای گوش مفید می باشد. 
شایسته ذکر است که در کتاب طب الائمه(ع) آمده است: یکی از شیعیان نزد ائمه آمده است گفت گوشم درد می کند و چرک و خون از آن بیرون می آید .حضرت فرمودند : پنیر بسیار کهنه را بسیار بساب با شیر مخلوط کن بعد بر روی آتش ملایم بگذار بعد از آنکه گرم شد قطره قطره بر گوش خود بریز به لطف خداوند خوب می شود. [3] 
افراد اغلب از کیسه آب یخ یا گرم برای تسکین درد در تمام نقاط بدن استفاده می‌کنند، قابل ذکر هست که این روش برای درد گوش هم موثر می باشد. 
فاطمه زهرا شادمان

پی نوشت
[1 ] خدادای، مصطفی، طب سنتی، جلد یک، قم: سپهر اندیشه، 1396 ، صفحه 35.
[2 ] سید هادی فاطمی، بیماری های کودکان، قم: شهید کاظمی، 1396، صفحه124. 
[3 ] طب الرضا، محسن شکری پیوندی، جلد یک، قم: اسماء الزهرا، 1395، صفحه 173.