وقفه تربیتی در کودکان و روش اجرای آن (بخش دوم)

وقتی کودک تان توانست دستورات ساده را دنبال کند و کمی بازهٔ توجه طولانی‌تری داشت، برای وقفهٔ مشخص و رسمی‌تر آماده است. 

برخی از موارد زیر ممکن است در روند ایجاد وقفه‌های تربیتی کودک نوپایتان بتواند به شما کمک کند که می‌توانید آنها را در نظر داشته باشید و امتحان کنید:
 با وقفهٔ دونفری شروع کنید: قبل از اینکه فرزندتان آمادهٔ وقفهٔ انفرادی شود، می‌توانید این تکنیک را با چیزی که بعضی از کارشناسان تربیت کودک آن را «وقفهٔ مثبت دونفری» می‌نامند معرفی کنید. به عنوان مثال، وقتی که فرزندتان تحریک می‌شود و چیزی نمانده است که از کنترل خارج شود، بگویید: «بیا یک وقفه بدیم و کمی کتاب بخونیم تا حالمون بهتر بشه.» هر فعالیت آرامی، مانند گوش دادن به موسیقی، دراز کشیدن یا حل یک پازل ساده با هم نیز مؤثر خواهد بود.
 همچنین گذراندن یک وقفهٔ دونفره، سلسله یا روند مارپیچ رفتار منفی را قطع می‌کند، در عین حال از نبرد اراده‌ها که ممکن است وقفه‌ای جدی‌تر ایجاد کند جلوگیری می‌کند. همچنین فرزندتان را بدون دردسر با موضوع «زمان آرام شدن» آشنا خواهد کرد.
 
یک آکادمی طب اطفال معتبر در دنیا می‌گوید، مهم است که تأدیب و تربیت را فقط به عنوان وقفه دادن و پیامدهای منفی نبینید. به عبارت دیگر، تربیت کودک آن چیزی نیست که فقط منتظر دیدن رفتار بد او و مدام در حال اصلاح آن باشید و به رفتار خوبش هیچ توجهی نکنید، بلکه لازم است وقتی فرزندتان رفتار خوبی دارد، او را ستایش و تشویق کنید. تأکید روی تقویت مثبت برای رفتارهای خوب و آموزش رفتارهای جایگزین به فرزندتان، وقتی شروع به بدرفتاری می‌کند، به مراتب بهتر تأثیر می‌گذارد تا اینکه فقط رفتار بد کودک را مجازات کنید.
 
به شکل‌های ساده توضیح بدهید: وقتی کودک تان توانست دستورات ساده را دنبال کند و کمی بازهٔ توجه طولانی‌تری داشت، برای وقفهٔ مشخص و رسمی‌تر آماده است. بین سنین دو تا سه سالگی، احتمالاً متوجه خواهید شد که او توانایی بهتری برای درک رابطهٔ علت و معلولی دارد. اما تکنیک وقفه را به شکل ناگهانی در زمان طغیان و عصبانیت کودک شروع نکنید، چون این تکنیک زمانی مؤثرتر است که ابتدا توضیح داده شود.
 برای این کار از اصطلاحات ساده استفاده کنید. مثلاً بگویید: «وقتی تو خیلی بدرفتاری کنی یا طوری رفتار کنی که مامان و بابا درست نمی‌دانند، من آن را زمان «وقفه» اعلام می‌کنم. این یعنی تو باید برای مدت کوتاهی روی این صندلی بنشینی تا زمانی که بتونی خودت رو آروم کنی.» همچنین بعضی از والدین معتقدند اعلام وقفه با یک علامت نمایشی یا استفاده از یک عروسک یا خرس عروسکی برای نشان دادن زمان وقفه مفید است.
 
در مورد جزئیات انعطاف‌پذیر باشید: در مواجهه با یک کودک نوپا، هدف شما تنها این است که موضوع قطع اجباری یک فعالیت را به او معرفی کنید. چنین وقفه‌ای می‌تواند به اندازهٔ کافی برای کودک دو سالهٔ پرشور و حرارت و خود محور شما ناراحت‌کننده باشد. اصرار ورزیدن روی اینکه او در یک مکان خاص، به نحوی خاص، برای مدت زمان مشخصی باقی بماند ممکن است بیش از حد تحملش باشد.
 پس به جای قدم‌ رو بردن کودک به سمت یک صندلی ویژه، سعی کنید او را در همان جایی که هست بی‌حرکت بنشانید. در تعیین مدت زمان لازم برای باقی ماندن در آنجا نیز آسان‌گیر باشید. برای زمان این وقفه نیز لازم نیست تا وقتی کودک تان حداقل دو ساله باشد، حتماً از قاعدهٔ استاندارد «یک دقیقه به ازای هر یک سال از سن کودک» شروع نکنید. نشستن تا زمانی که کودکتان آرام می‌شود، معمولاً برای یک کودک ۱۲ تا ۲۴ ماهه کافی است. همچنین اگر کودک تان تغییری در برنامه‌ٔ معمول و همیشگی زندگی خود را تجربه می‌کند، کمی با او مدارا کنید. حضور مهمان در خانه، مسافرت یا بودن در محیطی ناآشنا، برای هر کودک نوپایی تنش‌زا خواهد بود.
 
صبر و تحمل داشته باشید: همان‌طور که شما بی‌تردید فهمیده‌اید، کودکان نوپا به طور آشکاری فعال، خودمحور و غیرقابل پیش‌بینی هستند. آزمودن مرزها و محدودیت‌ها و سنجش واکنش‌های شما به شکل بارها و بارها، روشی است که کودک برای درک و شناخت جهان اطرافش به کار می‌گیرد.
 برای مثال، کودک شما ممکن است به طور مکرر غذا را از روی میز بریزد تا مطمئن شود که جاذبه همچنان وجود دارد و می‌تواند عملی را بارها تکرار کند تا مطمئن شود که هنوز هم از نظر شما «کار خوبی نیست»، بنابراین داشتن ثبات و صبر بسیار زیاد مهم است. هیچ رویکرد انضباطی، از جمله وقفه، کودک نوپای شما را به فرشته‌ای مطیع تبدیل نمی‌کند. شما باید انواع تکنیک‌های انضباطی را در دوران کودکی و با ایجاد خوبی از تقویت مثبت برای رفتارهای خوب کودک امتحان کنید تا بتوانید تکنیک‌هایی را پیدا کنید که برای هر دوی شما بهترین نتیجه را داشته باشد.
 در حقیقت، اگر فرزند شما معمولاً مطیع باشد، ممکن است آن‌قدر خوش‌شانس باشید که هیچ وقت نیازی به استفاده از تکنیک وقفه نداشته باشید. در این صورت، فقط درخواست مستقیم و هدایت او به جهتی دیگر ممکن است کافی باشد یا ممکن است متوجه شوید که تغییر سرعت یک فعالیت و آرام‌ تر کردن آن در طول دوران کودکی کودک تان مؤثر و کافی است. یادگیری اینکه در هر مرحله از سن کودک تان، کدام رفتارهایش طبیعی یا اجتناب‌ناپذیر است، انتظارات شما را واقع‌بینانه‌تر نگه می‌دارد و به شما قوت قلب می‌دهد.

منبع : سایت مادرشو