ترس های کودکان و تدابیر ما (بخش سوم)

[راه های درمان ترس های کودک]

• به کودکان فرصت دهیم تا آزادانه و بدون روبه رو شدن با تمسخر و تهدید، ترس های خود را بیان کنند و درباره ی آنها توضیح دهند و خود نیز با آنان به گفت وگو بپردازیم. بازگو کردن ترس ها به شیوه ی آزادانه از شدت و فشار آن ها می کاهد، در پیدا کردن علت ها به ما کمک می کند و از سرکوب کردن و درون ریختن ترس ها جلوگیری می نماید.

• برای پیشگیری و رفع ترس های کودکان ابتدا باید با ترس های خود به مقابله برخیزیم. تا وقتی خود ما از ترس های گوناگون رنج می بریم، نمی توانیم در این راه به کودکانمان کمک مؤثری بکنیم. به خصوص کودکان بیش از همه از ما الگو می پذیرند.

• با ایجاد آرامش، محبت، خودداری از کشمکش و درگیری در حضور کودکان، امنیت خاطر آنان را حفظ کنیم و از ایجاد ترس و اضطراب در آن ها جلوگیری نماییم.

• از کاربرد شیوه های نامناسب تربیتی مانند تنبیه، تهدید، تحقیر، مقایسه، ملامت و تمسخر کودکان خودداری ورزیم و با برقراری ارتباط صمیمانه و مهرآمیز با آنان به حل مشکلاتشان یاری رسانیم.

• با تشویق کودکان به فعالیت های هنری، علمی و بازی های مناسب، تخیل آنان را در جهت خلاقیت و سازندگی هدایت کنیم تا به خیالپردازی های بیمارگونه و ترس های واهی نپردازند.

• برای از بین بردن ترس کودکان از شیوه هایی که برای آنان جالب تر است، استفاده کنیم. بازی، نمایش، قصه گویی از جمله فعالیت هایی است که می توان به کمک آن ها ترس های کودکان را کاهش داد.

• وقتی کودکان می ترسند، ترس آنان را جدی بگیریم و از تمسخر و تهدید آن ها و یا کاربرد کلماتی مانند ترسو، بزدل و... خودداری کنیم. با توجه به ترس های آن ها، از تثبیت و عمیق تر شدن آن ها پیشگیری کنیم، به ویژه از تهدیدهای عاطفی کودکان که با جملاتی مانند «دیگر تو را دوست ندارم» یا «دیگر بچه ی ما نیستی» و... جدا بپرهیزیم زیرا این جملات نه تنها ترس کودکان را از بین نمی برد بلکه ترس های دیگری که ناشی از تنهایی و رهاشدگی است، در آنان ایجاد می کند.

• هرگز کودکان را مجبور نکنیم کاری را که می ترسند، به زور و فشار انجام دهند و هیچ وقت آنان را به طور ناگهانی در برابر، عامل ترساننده قرار ندهیم. کودکی را که از آب می ترسد نباید به زور و ناگهانی به داخل آب انداخت و یا بچه ای را که از تاریکی می ترسد نباید مجبور کرد که به تنهایی در جای تاریک بماند.

• در انتخاب کتاب های داستان، فیلم ها و برنامه های تلویزیونی کودکان دقت و نظارت کافی داشته باشیم و اجازه ندهیم کودکانمان هر برنامه ای را ببینند و یا هر کتابی را بخوانند. بسیاری از این برنامه ها، کتاب ها و فیلم ها نه تنها فایده ای برای کودکان ندارند بلکه بدآموزی ها و ترس های فراوانی را به آنان القا می کنند.

• پیشگیری و از بین بردن ترس کودکان نیاز به زمان مناسب و صبر و حوصله ی فراوان دارد و کاری نیست که بتوان آن را با شتاب و در مدت کوتاهی انجام داد. اما از آنجا که فشار روانی ناشی از ترس در آسیب رساندن به شخصیت و رشد کودکان نقش مهمی دارد، از بین بردن ترس های کودکان برای سلامت روانی آنان اهمیت زیادی دارد. محبت کافی به کودکان و ایجاد اعتماد متقابل بین خود و آنان اصل مهمی برای موفقیت در این راه است.