خواسته ها و نیازهای نوجوان (بخش اول)

پیش سخن

دامنه ی نیازها

الف) نیازهای زیستی

1. رشد و تقویت بدن، که از طریق ورزش و استفاده از غذاهای کم حجم و پر کالری میسر است.
2. بهداشت بدن به ویژه نظافت و شست وشوی آنها و دوری از بیماری های چرکین و عفونی، بهداشت دستگاه تناسلی و اطراف مجاری دفع ادرار و امراض مربوط به آن.
3. صیانت بدن از خطرات و عوارض این سن؛ زیرا بسیاری از بیماری ها در این سن به سراغ آدمی می آیند و یا در مواردی به علت ورزش ها و فعالیت های ناشیانه بدنی ممکن است فرد در معرض جراحات و شکستگی ها قرار گیرد؛
4. مهارت اعضا که در سایه ی تمرین ها و ممارست ها حاصل می شود مثل مهارت دست، چشم، گوش و..
5. تعدیل غریزه ی جنسی که هم از طریق مراقبت در پوشش، غذا، خواب و استراحت و کیفیت آن حاصل می شود و هم از طریق خاموش داشتن و عدم تحریک آن.

ب) نیازهای عاطفی

1. کنترل ترس به ویژه ترس های موهوم و یا ترس های مربوط به آبرو و شخصیت که باید مراقبت آن بود.
2. محیط گرم و صمیمانه در خانواده که با پذیرش ها توأم و همراه باشد؛
3. برخورداری از محبت صمیمانه ی والدین در قالب نوازش های کلامی، بدنی و حتی بوسیدن ها. به همین دلیل هرگز به اتکای آن که او رشد کرده و بزرگ شده نباید از بوسیدن محرومش کنیم؛ (بوسیدن ها در تمام مراحل سنی مورد سفارش است. در اسلام فقط نوع آن فرق می کند).
4. تذکر به تعدیل خشم خود به گونه ای که هرگاه عصبانی شد با خاموشی و عدم اعتنا به موضوع، خشم او را فارغ و راحت بگذاریم و به موقع او را آرامش بخشیم و یا خطاهای او را متذکر گردیم.
5. زیر نظر داشتن روابط رفاقت و انس او به ویژه در عرصه ی روابط مختلف با دوستان و معاشران و جنس مخالف؛
6. مراقبت در اعمال محبت که دارای صورتی بدآموز نباشد و زمینه ساز تحریکی و غریزی در او نگردد مثلا توصیه این است که پدری دختر نوبالغش را در آغوش نگیرد و یا روی زانوی خود ننشاند و یا بوسه بر گونه های او نزند و یا در نوازش بدنی مراقبت هایی داشته باشد. اسلام حتى منع کرده که پدری با پسر ممیزش در زیر یک لحاف بخوابد مگر آن که بین آن دو فاصله ای باشد. و همین طور مادر با دختر و نیز هر دو با فرزندان دیگر خود.

ج) نیازهای ذهنی

1. رشد و پرورش هوش و آمیختن آن با زمینه های عملی که حاصل آن رشد عقل است؛
2. رشد و پرورش حافظه و توان پرورش تشخیص و بازشناسی و نگه داری مطلب و ...
3. پرورش دقت و تمرین و تجربه در این مرحله تا بتواند ریزه کاری ها را تشخیص دهد؛
4. زمینه سازی برای رشد و شکوفایی استعدادهای گوناگون که در همین سنین خود را نشان می دهند و این امر تا سنین ۱۶ سالگی به اوج خود می رسد؛ مثل استعداد ادبی، ریاضی و...
5. پرورش تفکر و احتیاج به اندیشیدن که پایه و مایه ی زندگی حال و آینده ی اوست؛
6. پرورش تصور و تخیل او به گونه ای که بین خیال و واقعیت فرق گذارد و از خیال بافی نجات یابد؛ و یا در موارد ضروری قادر به مونتاژ، ابداع، کشف و اختراع باشد.
7. پرورش استدلال به گونه ای که او بتواند برای هر اقدامی دلیل و برهانی بیاورد (با توجه به این که در سن پس از ۱۱ سالگی توان استدلال پدید می آید)؛
8. توان کشف، حل مسئله، رفع مجهولات و امکان فعالیت های مغزی برای وصول به اهداف و مقاصد زندگی تحصیلی و عادی خویش و حل و رفع مشکل.