راهکارهای مقابله ای با کج خلقی کودکان

اولین راهکار عملی در برخورد با کج خلقی کودک، حفظ آرامش خود است. 
 

شاید برخی از والدین همه رفتارهای کودک خود را به نوعی کج خلقی او بدانند؛ به عنوان نمونه اگر بچه غذا نخورد و یا با بچه های هم سن خود بازی نکند را به اشتباه کج خلقی نام نهند در حالی که نمونه های بیان شده هیچ کدام از موارد کج خلقی به شمار نمی آید.
 
کج خلقی کودک به مانند بزرگسالان، اوج عصبانیت و فروان خشم و ناراحتی است که به صورت رفتارهای خاص و نامناسبی خود را نشان می دهد.[1]
 
پس با تعریفی که بیان شد، این امر مشخص می شود که کج خلقی امری است که در همه گروه های سنی خود را نشان می دهد و برای مقابله با آن باید راهکارهایی را کشف و به کار گرفت.
 

بر اساس نظر اندیشمندان در حوزه روانشناسی کودک و علوم تربیتی، کج خلقی را می توان در دو دسته قرار داد:

 

اولین راه کار در برخورد عملی با کج خلقی کودک، حفظ آرامش خود است. برخی از والدین به هنگام کج خلقی کودک، خود نیز از کوره در رفته و شروع به پرخاشگری و داد و بیداد کردن سر او و یا هم بازی او می کنند. این امر باعث می شود تشنج در محیط افزایش یافته و موجب شدت پرخاشگری و یا ترس او شود.  
این عمل آسیب دیگری نیز دارد و آن این است که کودک شما با یادگیری مشاهده ای می آموزد که در قبال پرخاشگری دیگران باید پرخاشگری کند.
 

دومین راهی که باید والدین و مربیان کودک در هنگام برخورد با کج خلقی او انجام دهند، کشف علت و چرایی این پرخاشگری است. گاه با کشف علل و چرایی پرخاشگری، این حق را به کودک می دهید که اینگونه رفتار کند. از همین روی لازم است قبل از قضاوت و موضع گیری خاصی در این مورد، آن علت را مورد بررسی قرار بدهید. نگذارید فرزندتان بیاموزد که قبل از بررسی یک موضوع، زود در مورد مسائل قضاوت کند.
 
گاه با حذف عوامل زمینه ساز کج خلقی کودک، می توان او را به سمت آرامش سوق داد.
 
تذکر این نکته دور از فایده نیست که برخی از دوره های سنی کودک نیز می تواند زمینه ساز رفتارهای ناآرام او باشد. شناخت دوران های مختلف کودکی می تواند کمک کار خوب و لازمی برای مربیان و والدین کودکان در این سنین خاص باشد.
 

یکی دیگر از راهکارهای مناسب برای آرامش بخشی به کودک در هنگام بدخلقی، تغییر محیطی است که کودک در آن قرار دارد. شاید بتوان این راه کار را یکی از راهکارهای مناسب در این مورد دانست. بسیاری از عواملی که باعث کج خلقی کودک می شود، عوامل محیطی است که کودک در تعامل با آن دچار مشکل شده و با پرخاشگری و رفتارهای نامناسب این اعتراض خود را نشان می دهد.
 
شما به عنوان مادر و یا مربی او می توانید او را بغل کرده و یا دستش را گرفته و از آن محیط به محیط دیگر او را انتقال دهید. نقش والدین در این مورد بسیار نقش مهمی است. والدینی که بتوانند سریع این حدس را بزنند که محیطی که کودک در آن قرار گرفته است، می تواند زمینه ساز پرخاشگری او شود، از حضور کودک خود در آن محیط ممانعت به عمل می آورند.

این امر در مورد بزرگسالان نیز قابل توجه است. فردی که احساس می کند اگر در یک محیط خاص قرار بگیرد، ممکن است هیجانات منفی را تجربه کند باید از آن دوری کند. هیجانات منفی به خودی خودش امری ناشایست نیست بلکه در برخی از موارد لازم است ولی هیجانات منفی ای که می تواند کارآیی های مثبت داشته باشد و نه هر هیجان منفی ای.
 

یکی از وظایفی که والدین و مربیان بر عهده دارند، آموزش کنترل هیجانات به کودکان است. کودک باید بیاموزد در هنگام درگیری با دیگران و یا خشمگین شدن باید چه رفتارهایی را از خود نشان دهد. این آموزش می تواند به طور غیر مستقیم به وسیله بیان داستان و یا اجرای نمایش صورت بگیرد. قصه درمانی و تئاتر درمانی دو روشی است که امروزه برای درمان اختلالات کودکان به کار گرفته می شود  و این دو مورد در مورد درمان کج خلقی و کاهش آسیب های آن می تواند به کار گرفته شود.

پی نوشت: