زنان باردار و مادران شیرده باید مصرف ویتامین A خود را به دقت در نظر داشته باشند.
 

خواص دیگر ویتامین A

- برخی مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین A برای PMS، عفونت‌های مخمری، بیماری فیبروکیستیک پستان و کاهش خطر انتقال HIV به جنین مفید است.
- استفاده موضعی از ویتامین A نیز به عنوان یک عامل درمانی و پیشگری کننده از برخی از انواع سرطان پوست مورد بررسی قرار گرفته است.
- استفاده از آن در کشورهای توسعه نیافته برای کاهش تاثیر مالاریا در کودکان رایج است.
- تمام این ادعاها دلیل پزشکی دارند اما به اندازه کافی روی آن‌ها تحقیقی صورت نگرفته است که آن‌ها را تایید یا رد کند.
- رتینوئیدهای موضعی معمولا برای زگیل‌هایی که به موارد درمانی دیگر پاسخ نمی‌دهند تجویز می‌شوند.
- این رتینوئیدها با مختل کردن رشد سلول‌ها درون زگیل عمل می‌کنند.
- مطالعات نشان می‌دهند که قربانیان سکته با سطح بالای ویتامین A معمولا زودتر بهبود می‌یابند، احتمال کمتری هست که به ناتوانی طولانی مدت ناشی از سکته دچار شوند و نسبت به افرادی که ویتامین A مصرف نمی‌کنند، عمر بیشتری دارند.
 

بهترین مواد غذایی حاوی ویتامین A

روغن ماهی و جگر بالاترین میزان ویتامین آ یا رتینول فعال را دارند. شیر و تخم مرغ نیز حاوی ویتامین A فعال و پرو- ویتامین A هستند.

رایج‌ترین منابع ویتامین آ یا رتینول عبارتند از:
– روغن جگر ماهی
– خامه
– زرده تخم مرغ
– شیر غنی شده
– کره
– پنیر چدار
– جگر گاو
– اکثر میوه‌ها و سبزیجات زرد رنگ
– اکثر میوه‌ها و سبزیجات نارنجی
– جو دوسر
– بیشتر سبزیجات سبز برگ
 

احتیاط‌های در مورد ویتامین A

- رتینول بیش از اندازه به اندازه کمبود آن خطرناک است.
- ویتامین A بیش از حد با برخی از بیماری‌ها از جمله پوکی استخوان ارتباط درد.
- دوز بالای ویتامین A می‌تواند باعث متوقف شدن رشد و بزرگ شدن اندام‌ها شود.
- ویتامین A می‌تواند آسیب کبدی ناشی از مصرف الکل را تسریع کند.
- لازم است که تمام منابع ویتامین A و مشتقات آن را بشناسیم. برای مثال، این یک مسئله معموی است که شخصی از محصولات موضعی حاوی مواد فعال ویتامین A استفاده می‌کند، مکمل‌های ویتامین A مصرف می‌کند و  مقادیر کافی را از منابع رژیمی گیاهی و حیوانی دریافت می‌کند.

- دوز بالای رتینول می‌تواند باعث سردرد، تهوع و استفراغ و راش‌های پوستی شود.
- همچنین در بسیاری از مولتی ویتامین‌هایی که روزانه مصرف می‌کنید نیز وجود دارد.
- اکثر مولتی ویتامین‌ها حاوی ویتامین A هستند.
- برچسب محصول ، میزان ویتامین A  در هر وعده را نشان می‌دهد.
- مکمل‌ها و محصولات موضعی ویتامین A باید در دمای اتاق و دور از رطوبت و نور مستقیم آفتاب باشند.

- زنان باردار و مادران شیرده باید مصرف ویتامین A خود را به دقت در نظر داشته باشند.
- مقادیر بیشتر از ۱۰۰۰۰ واحد بین‌المللی در روز می‌تواند باعث نقص‌های مادرزادی به ویژه در سه ماهه اول رشد جنین شوند.
- از سوی دیگر، زنان باردار در سه ماهه آخر بارداری خود که نیاز جنین در بالاترین حد است، به احتمال زیاد به کمبود ویتامین آ یا رتینول دچار می‌شوند.
- اگر باردارید یا شیر می‌دهید درمورد منابع رتینول با متخصص اطفال و زنان و زایمان مشورت کنید.
- افرادی که دچار بیماری‌هایی هستند که جذب چربی را تحت تاثیر قرار می‌دهند مانند بیماری سلیاک، آرژی به گلوتن و فیبروز سیستیک می‌شوند برای جذب

- مناسب ویتامین آ یا رتینول باید از مکمل‌های ویتامین A محلول در آب استفاده کنند.
- برخی عفونت‌های روده‌ای مانند کرم‌ها نیز می‌توانند بر جذب ویتامین آ یا رتینول تاثیر بگذارند.
- افراد دارای شکل هیپرلیپوپروتئین های V از کلسترول نباید ویتامین A مصرف کنند.
- شما نباید جگر حیوانی را بیشتر از یک بار در هفته بخورید.
- اسکیموها و جستجوگران قطب شمال به دلیل خوردن بیش از اندازه جگر خرس قطبی به هیپرویتامینوز دچار می‌شوند.
- رتینوئیدهای موضعی برای بسیاری از مشکلات پوستی مفیدند اما می‌توانند باعث مشکلات حساسیتی شوند به ویژه اگر  بیشتر از اندازه مجاز مصرف کنید.
- عوارض جانبی شایع خشکی، قرمزی، التهاب، تغییر رنگ پوست، حساسیت به نور آفتاب و تاول یا پوسته پوسته شدن می‌شوند.
- برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف زیاد ویتامین A در بیماران مبتلا به HIV خطر تسریع تکثیر ویروس HIV را افزایش می‌دهد.
 

خطرات ویتامین A

علاوه بر خطرات خاصی که در بالا گفته شد، خطر اصلی مصرف ویتامین A، هیپرویتامینوز بوده که سمیت ناشی از ویتامین آ یا رتینول زیاد در بدن است. این مسئله می‌تواند به دو صورت اتفاق بیفتد: ۱) مصرف مقادیر زیاد ویتامین آ یا رتینول در یک بازه زمانی کوتاه یا ۲) از مصرف زیاد ویتامین A  که در بدن ذخیره شده است.

مورد دوم معمولا در افرادی که بیماری کبدی دارند و ویتامین A مصرف می‌کنند دیده می‌شود. برای علائم سمیت ویتامین A از جمله تغییر در بینایی، درد استخوان، سردرد، تهوع و استفراغ و تغییرات پوستی فورا به پزشک مراجعه کنید. عدم درمان سمیت می‌تواند باعث نارسایی اندام‌ها، ایجاد فشار در مغز، کما و حتی مرگ شود.

یک مسئله مهم در هیپرویتامینوز این است که  این ویتامین آ یا رتینول فعال است که می‌تواند در کبد ذخیره شده و باعث سمیت شود. بتاکاروتن و کاروتن‌های پرو-ویتامین می‌توانند باعث آلرژی شوند اما کلا به هیپرویتامینوز منجر نمی شوند.
 

تداخل‌های ویتامین A

- بازهم باید بگوییم ک خیلی مهم است که منابع ویتامین A به کار رفته در زندگی روزانه شما چه هستند – موضعی، مکمل و رژیمی.
- ویتامین آ یا رتینول در مقادیر زیاد می‌تواند با آنتی بیوتیک‌هایی که مصرف می‌کنید مانند تتراسایکلین تداخل داشته و باعث افزایش فشار درونی در جمجمه شود.
- اگر از ویتامین A  خوراکی یا از محصولات موضعی رتینول استفاده می‌کنید به پزشک خود بگویید.
- قبل از مصرف ویتامین A با داروهای هپاتوکسیک مانند تگرتول، دیلانتین و زوکور با پزشک مشورت کنید.
- داروهای تجویزی بسیاری هستند که عوارض جانبی سمی بر کبد دارند.
- هرگونه استفاده از ویتامین آ یا رتینول را با پزشک خود در میان بگذارید به ویژه اگر به بیماری کبدی دچارید.
- در هنگام مصرف کمادین درمورد مصرف ویتامین A و استفاده از محولات موضعی رتینول با پزشک مشورت کنید.
- هر دوی آن‌ها باعث کاهش لخته شدن خوت شده و می‌توانند به خونریزی غیر قابل کنترل و کبودی – حتی اگر ضربه خیلی خفیفی بخورید- شوند.
 
نتیجه :
- همان‌گونه که می‌دانید، میزان کافی ویتامین A برای بسیاری از عملکردهای دستگاه‌های بدن ضروری است.
- این ویتامین نقش کلیدی را در رشد جنین و سلامتی در جوانی و بزرگسالی ایفا می‌کند.
- در کشورهای پیشرفته، منابع گیاهی و حیوانی ویتامین A در دسترس هستند.
- به هرحال، ویتامین A ماده‌ای نیست که هر کسی بدون دلیل خاصی از مکمل آن استفاده کند. احتمال سمیت وجود دارد به ویژه در گروه‌های خاصی از زنان باردار و آن‌هایی که به بیماری کبدی مبتلا هستند.
- اگر شک دارید، درمورد فواید ویتامین A  و تداخل آن با برخی بیماری‌ها و داروها با پزشک مشورت کنید.
 
مجوز سازمان غذا و دارو :
این اطلاعات توسط سازمان غذا و دارو یا هر سازمان پزشکی تایید نشده‌اند. هدف ما تشخیص، درمان یا پیشگیری از هیچ گونه بیماری نیست. این اطلاعات فقط با اهداف آموزشی به اشتراک گذاشته شده‌‌اند. قبل از اجرای هر کدام از محتویات این مطلب با پزشک خود مشورت کنید، به ویژه اگر باردارید، در دوران شیردهی هستید، دارو مصرف می‌کنید یا بیماری خاصی دارید.

منبع: تحریریه سایت کسب و کار بازده -مژگان گوران