هر کودکی به آزار واکنش متفاوتی نشان می‌دهد و این واکنش به خیلی چیزها، از شخصیت کودک گرفته تا نوع آزار ارتباط دارد.
 

کودکی که مورد آزار جنسی قرار گرفته است

برخی از علائم آزار جنسی در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- در ناحیهٔ تناسلی یا اطراف آن درد، خارش، خونریزی یا کبودی داشته باشد.
- به دلیل درد در ناحیهٔ تناسلی یا مقعدش، در راه رفتن یا نشستن مشکل داشته باشد.
- پنهان‌کاری کند یا بخواهد بیشتر وقت‌ها تنها باشد.
- اطلاعات جنسی، کنجکاوی در مورد مسائل جنسی یا رفتار جنسیِ فراتر از سنش را نشان دهد، مثلاً رفتار اغواگرانه‌ای نسبت به همسالان یا بزرگسالانش داشته باشد.
- با این حال، این نکته را هم در نظر داشته باشید که بیشتر بچه‌هایی که مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند، هیچ گونه علائم فیزیکی یا شکایتی از هیچ نوعی را نداشته‌اند.
 

به چه علائمی در مراقب کودک تان توجه کنید

اغلب والدین نمی‌خواهند فکر کنند که مراقب فرزندشان بدرفتار است، به ویژه اگر این مراقب عضوی از خانواده یا فامیل باشد. اما اگر مراقب فرزندتان هر کدام از علائم زیر را داشت، همه چیز را کنار بگذارید و در اقدام به کشف مشکل تردید نکنید:
- توضیحات متناقض یا غیرقابل باوری دربارهٔ کبودی یا جراحات کودک می‌دهد.
- هیچ توضیحی در مورد کبودی یا جراحات کودک نمی‌دهد.
- در مورد فرزندتان به شکلی بسیار منفی حرف می‌زند.
- به طور مداوم کودک را تحقیر می‌کند.
- نسبت به فرزندتان بی‌تفاوت به نظر می‌رسد.
- دل‌مرده یا افسرده شده است.
- در زمان آموزش و تربیت کودک خشن به نظر می‌رسد.
- پنهان‌کار یا منزوی است.
- نسبت به اعضای خانواده‌ٔ شما با حسادتی شدید یا به شکلی کنترل‌گر رفتار می‌کند.
 

به چه علائمی در خودتان برای آزار کودک توجه کنید

بیشتر والدین فرزندان خود را مورد آزار قرار نمی‌دهند یا از آنها غفلت نمی‌کنند. با این حال، برخی از موارد کودک‌آزاری و غفلت از کودک در خانه و به دست یکی از والدین اتفاق می‌افتد. والدینی که کلافه شده‌اند و در حال مبارزه با مشکلی هستند ممکن است فرزندانشان را بزنند. مشکلات مالی یا مشکل با همسر و استفاده از مواد مخدر یا الکل نیز می‌توانند عاملی مؤثر در این کار باشند. اگر به مشکلات زمینه‌ای رسیدگی نشود، آزار کودک احتمالاً دوباره رخ خواهد داد.

اگر در مقابل فرزندتان کنترل خود را از دست داده‌اید یا احساس می‌کنید در آستانه‌ٔ آن هستید یا اگر نگرانید که شخص دیگری در خانه‌تان خطری برای فرزندتان داشته باشد، فوراً از مراکز حمایت از کودکان، پزشک تان یا یک شخص آگاه کمک بگیرید و اقدام کردن را به تعویق نیندازید. هرچه زودتر به مشکل رسیدگی کنید، برای فرزندتان بهتر خواهد بود و حتی اگر نگران این هستید که شاید نسبت به فرزندتان رفتاری آزارگرانه دارید یا ممکن است بعداً آزارگر شوید، از شخص یا پزشکی آگاه کمک بخواهید یا از دوست یا فامیلی که می‌تواند به شما در مراقبت از فرزندتان کمک کند یاری بخواهید.
 

اگر به آزار کودک ‌مشکوک هستید چه باید بکنید

فهمیدن اینکه آیا کودک مورد آزار قرار گرفته است یا خیر همیشه آسان نیست. اگر فکر می‌کنید ممکن است کودک تان مورد آزار قرار گرفته باشد، ابتدا او را از آزارگر مظنون دور نگه دارید و فوراً به دنبال کمک باشید. می‌توانید نگرانی های خود را به پزشک یا مراقب بهداشتی فرزندتان گزارش کنید. به خاطر داشته باشید که پزشکان، پرستاران، مددکاران اجتماعی، روان‌شناسان و سایر ارائه‌دهندگان خدمات مراقبتی از لحاظ قانونی موظفند موارد مشکوک به آزار را گزارش کنند. همچنین می‌توانید فرزندتان را به بیمارستان یا مطب پزشکش ببرید تا برای علائم آزار فیزیکی مورد معاینه قرار گیرد. اگر مورد مشکوک به آزار باشد، پزشکی که فرزندتان را معاینه می‌کند باید به سازمان حمایت از کودکان گزارش بدهد.

شما همچنین می‌توانید با سازمان حمایت از کودکان یا ادارهٔ خدمات انسانی در شهر یا منطقهٔ خود تماس بگیرید یا کودک‌آزاری را در اینترنت جست‌وجو کنید تا یک خط تلفن شبانه‌روزی مشاوره در مورد آزار کودکان پیدا کنید. خط تلفن مرکز مبارزه با کودک‌آزاری با شماره ۱۲۳ می‌تواند ‌مشاوره لازم را بدهد و شما را به مراجع محلی ارجاع دهد.

پس از ارائهٔ گزارش، یک مددکار اجتماعی یا مأمور با شما تماس خواهد گرفت تا با شما دربارهٔ آنچه اتفاق افتاده است صحبت کند. اگر فرزندتان توسط پزشک معاینه نشده، مددکار می‌تواند شما را به یک پزشک معرفی کند. او همچنین می‌تواند شما را با گروه‌های حمایتی و دیگر خدمات اجتماعی موجود آشنا کند.
 

چطور به کودکی که مورد کودک‌آزاری قرار گرفته است کمک کنید

کودکی که مورد آزار فیزیکی یا جنسی قرار گرفته باشد، به مراقبت پزشکی فوری از سوی متخصصی که برای تشخیص این نوع آزارها آموزش دیده است نیاز دارد. پزشک می‌تواند سلامت جسمی و عاطفی کودک را ارزیابی کند، درمان لازم را انجام دهد و شواهدی را که ممکن است برای تشکیل پرونده در دادگاه لازم باشد جمع‌آوری کند.

هر کودکی به آزار واکنش متفاوتی نشان می‌دهد و این واکنش به خیلی چیزها، از شخصیت کودک گرفته تا نوع آزار ارتباط دارد. عوامل دیگر شامل این است که آیا فرد آزارگر عضوی از خانواده بوده یا غریبه و اینکه آیا آزار یک بار بوده یا مکرر اتفاق افتاده است.

یادمان باشد حتی کودکی که ظاهراً هیچ ناراحتی و پریشانی نشان نمی‌دهد هم ممکن است صدمه دیده باشد و رنج بکشد. کودکان آزاردیده عموماً طیف وسیعی از احساسات را تجربه می‌کنند، از جمله افسردگی، اضطراب، بی‌اعتمادی به دیگران، احساس گناه، عصبانیت، ترس و خجالت و البته آنها غالباً خودشان را مقصر می‌دانند، چون یک کودک درک درستی از چرایی این اتفاق ندارد.

مشاوره و مشاوران کودک می‌توانند به فرزندتان در احیا و بهبودش کمک کنند و به شما و خانواده‌تان نیز کمک کنند شیوهٔ درست کمک و پشتیبانی از فرزندتان را بفهمید. مهم‌ترین کاری که والدین می‌توانند انجام دهند این است که حرف فرزندشان را باور کنند. نباید این برداشت به او منتقل شود که اشتباهی مرتکب شده است. هرچه والدین حمایت بیشتری از کودک شان داشته باشند، پیش‌آگهی درازمدت در مورد وضعیت کودک در آینده نیز بهتر خواهد بود.

شما مطمئناً خشمگین و عصبانی خواهید بود، اما آن احساسات را برای صحبت با همسر، دوست یا گروه‌های پشتیبانی نگه دارید. فرزندتان نیاز دارد که شما آرام باشید و قوت قلب داشته باشید. ممکن است کودک از سؤالات مضطربانه و زیاد والدینش که او اطمینان داشت پاسخ همهٔ سؤالات را دارند پریشان شود. متوجه باشید که نابسامانی عاطفی می‌تواند مدت‌ها پس از پایان آزار همچنان روی بچه‌ها ادامه داشته باشد. داشتن یک شبکهٔ پشتیبانی قوی به شما و فرزندتان خیلی کمک خواهد کرد، خواه این شبکه شامل بستگان و دوستان باشد و خواه یک گروه حمایتی شامل پزشک و روان‌درمانگر.

منبع: سایت مادرشو