چه چیزی باعث پیدایی اختلال شخصیت می شود؟ (بخش اول)

یکی از علل زمینه ساز اختلالات شخصیت، فقدان عواطف دوران کودکی است. 
 

اختلالات شخصیت چه هستند و چراکتابی نوشته ایم تا آنها را بشناسید و بفهمید چرا مجذوب کسانی می شوید که چنین اختلالی دارند؟ درصدی از مردمان هر کشور و جامعه ای، علائم اختلال شخصیت دارند. بقراط پزشک یونانی، ۴۰۰ سال قبل از میلاد به پاره ای گرایش های شخصیتی بنیادی اشاره کرد که نام آنها را طبایع گذاشت و اظهار داشت ترکیب شدن برخی از این طبایع، مشکل ساز می شوند.
 
بقراط، ترکیب و ساخت بدن و رژیم غذایی و حتی آب و هوا را در ایجاد این شخصیت ها دخیل می دانست. اگرچه سال ها است در روان پزشکی و روان شناسی به شخصیت های مشکل دار اشاره شده ولی در سال ۱۹۸۰ بود که راهنمای تشخیصی انجمن روان پزشکی امریکا، اختلالات شخصیت را به عنوان یک حوزه تشخیصی کاملا مجزا مطرح کرد. دلیل این جداسازی چه بود؟
 

اختلالات شخصیت بر خلاف سایر اختلالات روانپزشکی (مثل افسردگی، هراس یا اسکیزوفرنی) از همان سال های نخست زندگی شروع می شوند، با شخصیت یا منش بنیادی شخص عجین هستند و به سختی تغییر می کنند. اختلالات شخصیت برخلاف بسیاری از مشکلات روان پزشکی، شروع، علت و راه حل مشخصی ندارند.
 

اما کسانی که اختلالات شخصیت دارند با بقیه چه فرقی دارند؟ صفات شخصیتی را پیوستاری در نظر بگیرید که یک سر آن زیاد مشهود نیست و سر دیگر آن، بسیار مشهود است - یعنی در تمام وضعیت ها نمایان هستند. برای مثال، اگرچه بسیاری از ما در روابط جدید خود، محتاط و مراقب هستیم، اما عده کمی از ما در منتهی الیه این پیوستار قرار می گیریم و در وضعیت ها و روابط جدید به شدت ظنین و شکاک می شویم - یعنی طرف مقابل خود را خطاکار، فریب کار یا خیانت کار در نظر می گیریم، به رغم آن که شواهدی در حمایت از این ادعا وجود ندارد چنین شخصی، اختلال شخصیت پارانوئید دارد (موردی که نام آن را آدم شکاک گذاشته ایم و آن را در فصل چهارم توضیح می دهیم).
 
او در تمام روابطش ظنین است، به همین دلیل در روابط و محیط کارش مشکل پیدا می کند. به طور بسیار مختصر باید بگوییم که الگوهای فکری، رابطه ای و تجربه ای اشخاص دچار اختلال شخصیت، در رابطه با دنیا و عشق، در وضعیت ها و زمان های مختلف بسیار همسان و تقریبا همیشه ناکارآمدند.
 
 

اما چه چیزی باعث می شود یک نفر دچار اختلال شخصیت شود؟ صاحب نظران هنوز در این مورد اتفاق نظر ندارند ولی می توانید روی یک چیز حساب باز کنید. در مورد چگونگی ایجاد اختلال شخصیت، هرگز دنبال رابطه علت و معلولی ساده نباشید. عوامل ژنتیکی، زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی زیادی به عنوان عوامل علی، راه را برای ایجاد اختلال شخصیت هموار می کنند. تلاش برای مشخص کردن این عوامل در مشکل شخصیتی طرف مقابل تان خیلی مثمر ثمر نخواهد بود؛ بهتر است وقت و انرژی خود را صرف این کنید که الآن باید چه کار کنید و بفهمید چرا در برخورد اول چنین مجذوب او شده اید. در اکثر موارد توصیه می کنیم از این رابطه محترمانه خارج شوید؛ در سایر موارد هم توصیه خواهیم کرد بزنید به چاک اما اگر می خواهید بمانید، توصیه می کنیم در مسیر ناهمواری که در مقابل تان دارید، مراقب خودتان باشد.
 
حتی تشخیص گذاران حرفه ای هم وقتی می خواهند شبکه پیچیده عوامل رشدی دخیل در سال های نخست زندگی افراد دچار اختلال شخصیت را بفهمند، تا حد زیادی به حدس و گمان رو می آورند. همچنین یادتان باشد برخی از مبتلایان به اختلالات شخصیت (مثل اختلال شخصیت ضداجتماعی) معمولا در مورد پیشینه خود دروغ می گویند و خاطرات دوران کودکی بسیاری از آنها شک برانگیز است چون تجربه های زندگی خود را با عینک اختلال شخصیت فعلی خود می بینند.
 

به نظر می رسد عوامل ژنتیکی و محیطی تاحدودی در اختلال شخصیت نقش دارند. ما می دانیم که سهم ژنتیک در ابعاد شخصیتی بنیادی، همچون درون گرایی و برون گرایی، حدود ۵۰ درصد است، بنابراین می توانیم فرض کنیم اختلالات شخصیت، یک بار ژنتیکی سنگین دارند. اما حتی اگر ژن ها دخیل باشند هم تجربه های رشدی - به ویژه تجربه های شخص با پدر و مادرش -در پیدایش اختلال شخصیت، سهم بزرگی دارند (انجمن روان پزشکی آمریکا، ۲۰۰۰ میلون. ۱۹۹۶؛ اسپری،۲۰۰۳).

ادامه دارد...

 
منبع: کتاب «عشق دیوانه وار»