چگونه با نوجوان خود برخورد کنیم؟ (بخش دوم)

اکثر نوجوانان بیشترین الگو برداری‌های خود را از روی دوستان خود می‌کنند. پس حواس تان باشد که فرزند نوجوان شما با چه کسانی رفاقت می‌کند.
 

دوران جوانی بسیار مهم است و هر فردی در این دوران برای خودش خط قرمز های دارد که دوست ندارد به آنها تعرض شود. این دوران باید با مراقبت های بیشتری همراه باشد. والدین مانند باغبانی که مراقب است تا نهال های او از آفت ها و شته ها در امان باشند، باید مراقب فرزند نوجوان خود باشند تا رشد و تعالی پیدا کند. الان  زمان آن رسیده که مهارت های فرزند پروری تان را کمی سبک سنگین کنید و با روش های متفاوتی با فرزندتان برخورد کنید تا یک رفاقتی در بین شما ایجاد شود و بتوانید به راحتی نکات تربیتی را به فرزندتان انتقال دهید. 
 

نباید روی دنده لج باشید و برای هر رفتاری که فرزندتان انجام می‌دهد با او جر و بحث کنید چون این رفتار باعث کاهشِ محبت بین شما و فرزندتان می‌شود. می خواهید نوجوان تان پس از مدتی فقط صدای شما را نشنود بلکه به حرف تان نیز گوش دهد بایستی حواس تان به گفتگوها باشد و نگذارید که از صحبت کردن با شما ناامید شود. دنبال بهانه گیری و جر وبحث نباشید. از کاه، کوه نسازید و بر سر هر موضوع کوچک و بزرگی غرغر نکنید. چشم تان را بر روی برخی از رفتارهای غلط او ببندید تا جای بحث برای موضوعات مهم تر باقی بماند. جر و بحث های بی مورد فقط باعث کمرنگ شدن اعتماد در بین شما می‌شود و رابطه ها را خراب می‌کند. «در روایتی آمده است که؛ با ورع ترینِ انسانها کسانی هستند که جر و بحث را ترک می‌کنند اگر چه بر حق باشند، چرا که جر و بحث، خلق شیطان است و بذر شرّ را در دل ها می‌کارد.» [1] 
 

اکثر نوجوانان بیشترین الگو برداری‌های خود را از روی دوستان خود می‌کنند. پس حواس تان باشد که فرزند نوجوان شما با چه کسانی رفاقت می‌کند. حساس باشید و آینده فرزند برای شما مهم باشد. چون با یک اشتباه نادرست، زندگی نوجوان شما متحول خواهد شد و به سمت تباهی می‌رود. 

توجه: برخی از خانواده ها، نوجوان خود را رها می‌سازند و بعد از اینکه در دام اعتیاد و رفتارهای اخلاقی گرفتار شدند تازه به فکر می آیند که فرزند خود را نجات دهند. در حالی که باید مراقبت ها را خیلی جدی تر انجام می‌دادند که این مشکلات بوجود نیاید.

نکته: خود نوجوان هم باید دقت داشته باشد و آینده خودش را با انتخاب نادرست، تحت الشعاع قرار ندهد و در انتخاب دوستان خودش دقت کافی را به خرج دهد. 

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند ؛«دوستان سه دسته هستند. اول: کسی که مانند غذا در هر زمان به او نیاز هست و او دوست عاقل است. دوم:کسی که [برای انسان] مانند بیماری و درد [رنج آور] است، و او دوست احمق [و نادان] است و سوم: کسی که وجودش برای فرد همانند داروی حیات بخش است، و آن رفیق روشن بین [و اهل تفکر] است.»[2] 
 

فرزند شما به دنبال استقلال می‌گردد و می‌خواهد حس اقتدار خودش را نشان دهد. اگر رفتارهای انجام داد که مورد قبول شما واقع نشده است او را مسخره نکنید. چون شدیدا از مسخره کردن بدش می‌آید و احتمال اینکه در مقابل آن واکنش نشان دهد بسیار بالاست. کلماتی هستند که شما به شوخی استفاده می‌کنید، اما می‌تواند بار منفی داشته باشند. «مثلا از کاربرد کلماتی هم چون؛ کوتوله، خپل، لنگ دراز، دست و پا چلفتی، گامبو... و نیز از یادآوریِ وقایع نامطلوب دوران کودکی خودداری کنید. برای مثال، تو در پنج سالگی در فلان جا شلوارت را خیس کردی.» [3] 
 

والدین با آزاد گذاشتن فرزند نوجوان خود در هر زمینه‌ای و برآورده کردن همه نیازهای او،از شخصیت او فردی متکبر و خودخواه می‌سازید و با ادامه دادن این رفتار های خود باعث می شوید که او فکر کند در همه مکان‌ها و زمان‌ها، هر کاری که دلش بخواهد می‌تواند انجام دهد و هیچ کسی نمی‌تواند مانع او شود. 

توجه: باید یک مدیریت رفتاری داشته باشید و فرزند خود را نه آزاد آزاد بگذارید و نه اینکه محیط را برای او یک زندان انفرادی بسازید. مدیریت رفتاری داشته باشید تا نوجوان خوبی داشته باشید. 
 

یک اشتباه نادرستی که برخی افراد انجام می‌دهند این است که نوجوان خود را در محیط خانوادگی یا زمانی که اطراف آنها شلوغ است، موعظه می‌کنند. این رفتارها نه تنها تاثیری ندارد بلکه باعث کدورت در بین شما خواهد شد. نوجوان شما تازه به دوران استقلال رسیده و دوست ندارد که این استقلال خدشه دار شود مخصوصا در مقابل دیگران، پس سعی کنید موعظه های خود را در مکان خلوت انجام دهید. «امام على (علیه السلام) مى ‏فرماید: هر کس برادر دینی خود را مخفیانه موعظه کند او را آراسته ولى اگر آشکارا و در میان جمع عیوبش را متذکر گردد به شخصیت وى اهانت نموده است.» [4]

پی نوشت :
[1] میزان الحکمة، باب المراء، صفحه 231
[2] بحارالانوار، جلد 75، صفحه 237
[3 ] سعید اصلان‌آبادی و دیگران، بلوغ جنسی و روحی روانی در پسران، تهران: ما و شما 1387، چاپ هشتم، صفحه 107
[4] بحارالانوار، جلد 75، صفحه 374