برخی از علائم آمبولی ریه که به دنبال علائم لخته شدن خون به وجود می‌آید و باید بلافاصه به اورژانس یا بیمارستان منتقل شوید.
 

مقدمه

لخته شدن خون در رگ‌های عمیق پاها یا لگن یک نوع اختلال به نام ترومبوز وریدهای عمقی است. خطر لخته شدن خون یا ترومبوآمبولی، شش تا هشت هفته پس از زایمان افزایش می‌یابد. در بعضی مواقع ممکن است یکی از این لخته‌ها متلاشی ‌شود و از طریق جریان خون به سمت ریه‌ها حرکت کند و در یک رگ خونی ساکن ‌شود که منجر به انسداد مسیر جریان خون خواهد شد و انسداد آمبولی ریوی نامیده می‌شود. همچنین لخته‌های خون ممکن است در رگ‌های زیر پوست پاها ایجاد شود که اختلال ترومبوز وریدی سطحی نامیده می‌شود. در این مطلب می‌توانید با علائم لخته شدن خون و آمبولی ریه پس از زایمان، دلایل و عوامل مؤثر در ایجاد آمبولی ریه، تشخیص و درمان لخته شدن خون و آمبولی ریه و پیشگیری از وقوع آمبولی ریه آشنا شوید.
 

علائم لخته شدن خون و آمبولی ریه

آمبولی ریه که به دنبال لخته شدن خون به وجود می‌آید، به گرفتگی و بسته شدن عروق ریوی گفته می‌شود که در تازه‌مادران به دلیل از دست دادن خون هنگام زایمان احتمال وقوع بیشتری دارد. لخته شدن خون پس از زایمان علائم مشخصی ندارد، اما گاهی نیز ممکن است با علائمی همراه باشد که لازم است به این علائم دقت کنید و در صورت داشتن هر کدام از آنها به پزشک مراجعه کنید. برخی از این علائم شامل موارد زیر است:
_ تب
_ درد یک‌طرفه در هر ناحیه از پا و اغلب ساق یا ران پا
_ حساسیت به لمس در هر کدام از پاها
_ گرم شدن پا یا قرمزی در هر ناحیه‌ای از پا
_ ورم یک‌طرفه یا ورم در یکی از پاها

همچنین برخی از علائم آمبولی ریه که به دنبال علائم لخته شدن خون به وجود می‌آید و باید بلافاصه به اورژانس یا بیمارستان منتقل شوید شامل موارد زیر است:
_ تنگی نفس
_ درد قفسۀ سینه
_ سرفه همراه با خونریزی؛ سرفه‌های خونی یا خلط خونی

وقتی آمبولی ریه به مرحلۀ خطرناکی برسد، بیشتر عروق ریه مسدود می‌شود. در صورت ادامۀ این روند و گرفتگی درصد بیشتری از عروق ریه، گردش خون ریه مسدود و منجر به مرگ خواهد شد.
 

دلایل و عوامل مؤثر در ایجاد آمبولی ریه

برخی از عوامل و مشکلات در مادران باعث افزایش ایجاد آمبولی ریه می‌شود. برخی از این عوامل افزایش‌دهنده شامل موارد زیر است:
_ خونریزی زیاد بعد از زایمان
_ کم‌خونی
_ جراحی سزارین به دلیل از دست دادن خون زیاد
‌_ عارضۀ پره‌اکلامپسی
‌_ عفونت‌های پس از زایمان
_ دیابت
_ سرطان
_ کم‌تحرکی
_ چاقی
_ محدودیت رشد داخل رحمی جنین
_ زمینۀ ارثی و ژنتیک
_ مصرف سیگار و دیگر محصولات دخانی
_ سابقۀ ترومبوز یا آمبولی
_ نوعی بیماری پوستی به نام لوپوس
_ بارداری چند‌قلو
_ بارداری در سن‌های بالاتر از ۳۵ سال
 

تشخیص و درمان لخته شدن خون و آمبولی ریه

در صورت شک و تردید به هر کدام از علائم وجود لخته، لازم است فوراً به پزشک مراجعه کنید. تشخیص لختۀ خون یا ترومبوز ورید عمقی معمولاً بر اساس نتایج سونوگرافی انجام می‌شود و برای تشخیص آمبولی ریه، از سی‌تی‌اسکن استفاده می‌شود. درمان لختۀ خون سطحی در ساق پا شامل استفاده از کمپرس گرم برای کاهش درد، بستن بانداژ مخصوصی که توسط پزشک یا پرستار بسته شده باشد و بالا بردن پای آسیب‌دیده خواهد بود. خانم‌های مبتلا به ترومبوز ورید عمقی یا آمبولی ریوی نیاز به داروی هپارین دارند که یک داروی ضدانعقاد و رقیق‌کنندۀ خون است و باعث می‌شود خون آنها کمتر لخته شود. همچنین برای پیشگیری از بروز آمبولی ریه در مادرانی که زمینۀ ‌ارثی این عارضه را دارند یا پزشک احتمال این اتفاق را می‌دهد، دارو‌های ضد‌انعقاد تجویز می‌شود.
 

پیشگیری از وقوع آمبولی ریه

برای جلوگیری از آمبولی ریه، لازم است در طول دوران بارداری، نکات خودمراقبتی لازم را انجام دهید. برخی از این نکات شامل موارد زیر است:
_ در طول بارداری به قدر کافی تحرک داشته باشید.
_ مراقبت‌های لازم را از خودتان انجام دهید.
_ در جلسات ملاقات با پزشک در طول بارداری حاضر شوید.
_ تمام مشکلات را با پزشک تان مطرح کنید.
_ به درمان کم‌خونی‌ خود اهمیت بدهید.
_ بعد از زایمان تان تحرک کافی داشته باشید.
_ ساعت‌های طولانی دراز نکشید.
_ هرگز سیگار و دیگر محصولات دخانی نکشید.
_ در صورت داشتن واریس، از جوراب‌های واریس استفاده کنند.

منبع: سایت مادرشو