مروری بر عملیات های بیولوژیکی (بخش اول)

در طی جنگ جهانی اول، عوامل آلمانی اسب ها و گاوها را قبل از حمل آنها به آمریکا و فرانسه به بیماری آلوده می‌کردند.
 

برخی کشورها به ویژه سران استکبار برای رسیدن به اهداف خود در نقاط مختلف دنیا، دست به یک سری اقداماتی زده اند که به عنوان برگه های سیاه تاریخ از آن یاد می شود و اینکار نیز تا به امروز ادامه دارد.
 

جنگ بیولوژیک عبارت است از استفاده از عوامل بیولوژیکی، اعم از باکتری‌ها، ویروس‌ها، گیاهان، حیوانات، و فراورده‌های آن‌ها به منظور اهداف خصمانه، و قتل‌عام (کشتار جمعی).
 

در سال ۱۳۴۶ میلادی طاعون، سپاهیان تاتار را در حین حمله به کافا در کریمه در هم شکست. حمله کنندگان نعش کشته‌ها را در پای دیوارهای شهر رها کردند. در نتیجه این کار و با رفت و آمد مدافعین شهر اپیدمی طاعون به تمام منطقه گسترش یافت. احتمال می‌رود برخی از افرادی که به علت طاعون کافا را ترک کردند باعث همه گیری وسیع طاعون در اروپا شدند که بعداً به مرگ سیاه شهرت یافت.

در طی جنگ جهانی اول، عوامل آلمانی اسب ها و گاوها را قبل از حمل آنها به آمریکا و فرانسه به بیماری آلوده می‌کردند.

در سال ۱۹۳۷ ژاپن برنامه منظمی برای تولید جنگ‌افزارهای بیولوژیک شروع کرد که مرکز آن در ۴۰ مایلی جنوب هاربین در منچوری قرار داشت و به مرکز آزمایشی ۷۳۱ معروف بود. تحقیقات این مرکز تا سال ۱۹۴۵ ادامه یافت که در آن سال این مرکز در یک آتش‌سوزی به علت جنگ از بین رفت. تحقیقاتی که زاپنی ها انجام می‌دادند بر روی سیاه زخم و طاعون بود. در سال ۱۹۴۵ ژاپنی ها مقدار ۴۰۰ کیلوگرم از میکرب سیاه زخم ذخیره کرده بودند که در بمب هایی با طراحی ویژه استفاده می‌شد.

آمریکا در سال ۱۹۴۳ برنامه تحقیقاتی خود را برای استفاده از عوامل بیولوژیک آغاز کرد. این برنامه به طور رسمی تا سال ۱۹۶۹ ادامه یافت. در آن سال نیکسون رئیس جمهور وقت آمریکا به این برنامه پایان داد و مواد تهیه شده در ۱۹۷۱ و ۱۹۷۲ با حضور نمایندگان وزارتهای مربوط (دفاع و کشاورزی) از بین رفت. این مواد شامل Bacillus anthracis (عامل سیاه زخم)، سم بوتولیسم، Francisella tularensis (عامل تولارمی)، Coxiella burnetii (عامل تب Q)، ویروس انسفالیت ونزوئلایی، Brucella suis (عامل بروسلوز) و انتروتوکسین B استافیلو کوکی بود. به طور همزمان با پایان این برنامه ارتش آمریکا برنامه دفاع میکربی در جنگ را از سال ۱۹۵۳ شروع کرد که تا الان نیز ادامه دارد.

در سال ۱۹۷۲ کشورهای جهان کنوانسیونی مبنی بر عدم تولید، فرآوری و گسترش سلاح های بیولوژیکی امضا کردند؛ اگر چه بعضی از کشورهای امضا کننده تحقیقات در این زمینه را ادامه دادند. موارد متعددی از استفاده سلاح های بیولوزیک در سال های اخیر گزارش شده است. یکی از موارد آن " باران زرد " در آسیای جنوب شرقی بود که به علت آزاد شدن تصادفی عامل سیاه زخم از سوردولوسک روسیه بود. مورد بعدی استفاده از عامل ریسین به عنوان وسیله کشنده در لندن در سال ۱۹۸۷ بود.

در ۲ آگوست ۱۹۹۱ گزارش شد که عراق تحقیقاتی در مورد Bacillus anthracis (عامل سیاه زخم)، سم بوتولیسم و Clostridium perfringeus (کلستریدیوم پرفریجنس) انجام می‌دهد. بسیاری از این تاسیسات در طی جنگ اول خلیج فارس از بین رفت. در سال ۱۹۹۵ مشخص شد که عراق تحقیقات بر روی سیاه زخم، سم بوتولیسم، کلستریدیوم پرفریژنس، آفلا توکسین‌ها و ریسین را ادامه داده است و توانسته است از آنها در راکت ها، بمب های هوایی و تانک های اسپری کننده استفاده کند. در نهایت عراق صد بمب ۴۰۰ کیلویی را با سموم بوتولیسم، ۵۰ بمب را با آنتراکس و ۱۶ بمب را با آفلاتوکسین پر کرده بود. علاوه بر آن ۱۳ موشک الحسین (اسکاد) با سم بوتولیسم، ۱۰ موشک با آنتراکس و ۲ موشک نیز با آفلا توکسین آماده کرده بود. در کل عراق ۱۹۰۰۰ لیتر از سم تغلیظ شده بوتولیسم، ۸۵۰۰ لیتر از آنتراکس تغلیظ شده و ۲۲۰۰ لیتر از آفلا توکسین دارا بود.
 

اخیرا در پارک ملی یوسمیت آمریکا یک بیماری مسری ناشناخته که موجب عفونت دستگاه تنفسی می شود؛ گزارش شد. به سرعت مشخص شد که عامل بیماری نوعی ویروس از خانواده هانتا ویروس ها است. تا کنون درمانی قطعی برای بیماری های ایجاد شده با هانتاویروس ها یافت نشده است. تا کنون 3 نفر در اثر این بیماری مرده و حدود 8000 هزار نفر از بازدیدکنندگان این پارک ملی که طی ماه های ژوئن و آگوست از این پارک بازدید کرده اند مشکوک به آلودگی هستند.

 به گزارش یو اس آ تودی و دیگر منابع بررسی های جدید نشان می دهد که افراد مشکوک به برخورد با عامل بیماری زا به 22000 نفر افزایش یافته است که 2500 نفر از آنها توریست هایی بوده اند که از 40 کشور مختلف طی تابستان 2012 برای بازدید از پارک آمده بوده اند. به نظر می رسد که این بیماری از جوندگان منشا گرفته و قابل سرایت از انسان به انسان نیز می باشد. مقامات بهداشتی آمریکا مرگ زایی هانتاویروس ها را 36 درصد تخمین می زنند که در مقایسه با برخی از بیماری ها مانند آنفولانزا بسیار بیشتر است. تشخیص هانتاویروس ها سخت بوده و علایم اولیه بیماری های آنها چیزی شبیه به آنفولانزا است و هیچ واکسن اختصاصی بزای این ویروس ها وجود ندارد.

ادامه دارد....

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان