جایگزین کردن تنبیه کلامی به جای تنبیه بدنی

باید تنبیه کلامی را جایگزین تنبیه بدنی کرد. 
 

گاهی اوقات کودکان رفتار های ناپسندی از خود نشان می ­دهند و والدین برای اصلاح این عمل کودک او را تنبیه می­ کنند، در حالی که این کار والدین برای آن ها هیچ مفهوم خاصی ندارد و در نهایت  نه تنها تاثیر مثبتی بر روی کودک ندارد و حتی ممکن است موجب  آسیب روانی در او شود.
 
والدین باید توجه کند که زمانی تنبیه برای کودک منجر به اصلاح عمل می­شود که با روشی درست اعمال شود.
 
عده ای از والدین برای اصلاح فرزند خود از تنبیه بدنی استفاده می­کنند که این امر سبب ترس کوتاه مدت کودک شده و دوباره کودک در نبود والدین همان کار ناپسند را تکرار می ­کند؛ از پیامدهای نامطلوب تنبیه بدنی می ­توان به: (فاصله و سردی میان کودکان و والدین، ضریب هوشی یا «iQ» را پایین می­آورد، سبب ترشح هورمون آدرنالین در مغز کودک می­ شود که همان هورمون جنگ گریز است و عوارضی مثل فلج شدگی در بدن کودکان دارد) اشاره کرد.
 
در آیات و روایت نیز برای هر عملی که از کودک سر می ­زند و مورد رضایت والدین نیست، تنبیه بدنی را منع کرده است مگر در مواردی که برای کودک سرنوشت ساز است به طوری که پیامبر اکرم(صلی علیه و آله و سلم) به امیر مومنان علی (علیه السلام) می ­فرماید: «برای تادیب و تربیت بیش از سه ضربه به کودک نزن» .[1]

همانطور که همه ما می­دانیم در هر خانه ای یک سری اصول و قوانینی کلی حاکم است که مورد توافق پدر و مادر می ­باشد و اگر کودکان از انجام آن قوانین سر باز زنند یا در انجام آن دچار افراط یا تفریط شوند، مورد خشم والدین قرار می­ گیرند.

تنبیه کلامی شکل ویژه­ای از تنبیه است، به طوری که والدین با گفتن کلامی مثل« از رفتار تو ناراحت شدم» یا «عملی که انجام دادی من را عصبی کرد» و در کنار آن اخمی کنند یا موقتا ارتباط صمیمی و عاطفی خود را با کودک کمرنگ تر کنند، کودک متوجه خطا و اشتباه خود می ­شود و از انجام دوباره آن به شدت خود داری می­کند زیرا هدف از تنبیه کردن مورد سرزنش قرار دادن رفتار کودک است نه شخصیت او.

روش دیگری که با آن می­توانیم کودک خود را تنبیه کنیم محروم کردن کودکان از یک سری امتیازاتی که کودک بسیار به آن علاقه دارد، مثل: ( تماشای تلویزیون، رفتن به خانه دوستان، خرید وسایل و خوراکی ­هایی که کودک به آن علاقه دارد) ولی والدین باید توجه کنند که این محرومیت کودکان نیز بسته به نوع خطایی که انجام می­ دهند درجه بندی خاصی دارد و همچنین در انجام تنبیه خود باید محکم و با ثبات باشند و بخاطر گریه و ناراحتی کودک تنبیه را لغو نکنند، زیرا این امر اقتدار آنان را زیر سوال می ­برد.

تنبیه کلامی برای کودکان زیر دو سال که قادر به درک رفتار خوب از بد را نیستند باید به صورتی باشد که اگر کودک کار خطایی انجام داد با شنیدن کلمه « نه» قطعی از سوی والدین، از انجام آن عمل دست کشیده و دوباره آن را تکرار نکنند و هنگامی که کودک کمی بزرگتر شد علت این امر و نهی را باید به او کامل توضیح داد تا مفهوم درستی و نادرستی برای کودک کاملا روشن شود.

والدین باید با حفظ مهربانی برای کودکان حد و مرز هایی تعیین کنند، تا کودک آنچه را که انجام می ­دهد درونی کند و در مقابل راهنمایی و نصیحت های والدین از خود مقاومت نشان ندهد.[2]
 

این سوال برای بیشترین والدین وجود دارد که« آیا باید کودک خود را تنبیه کنم یا نه» جواب این سوال بستگی به هدف ما از تربیت کودکمان دارد ولی به طور کلی باید گفت تنبیه کردن کودکان سبب نوعی مکانیسم روانی در کودک می­ شود که احتمال آسیب پذیری کودک را افزایش می­دهد.

والدین باید به این نکته دقت کنند که کودکان نمی­ توانند برای رشد و کمالشان همیشه از خود رفتار بی نقصی نشان دهند و به حمایت و آموزش والدین در این مسیر بسیار نیاز دارند.

معمولا کودکانی که زیاد والدین آن ها را تنبیه می ­کنند، نسبت به تنبیه مقاوم شده که بروز این امر نتنها باعث اصلاح کودک نمی­ شود بلکه باعث ایجاد حس حقارت، بی ارزشی، سرافکندگی، بی اعتمادی به جامعه و انتقام در کودک می ­شود.

گاهی رفتار هایی که از کودک سر می­زند ویژگی های طبیعی سن او است و کودک به مرور درک می­ کند که این عمل او رفتاری ناپسند مانند: (نوجوانی که در این سن به سمت جنس مخالف گرایش پیدا می­ کند) در این مواقع والدین با گذاشتن قوانین و چارچوبی می ­توانند این رفتار کودک یا نوجوان را کنترل کنند.

بعضی مواقع نیز والدین می­ گویند که ما از همه شیوه های تربیتی مناسب استفاده کرده ­ایم ولی کودکمان همچنان این رفتار ناپسند را از خود نشان می­ دهد، در این مواقع با صحبت کردن با مربی کودک و مقایسه او با سایر کودکان متوجه می ­شویم که این رفتار کودک امری مسئله ساز است یا خیر.[3]