تخیلات هدایت شده از سوی والدین، می تواند زمینه ساز شکل گیری درست شخصیت کودک شود. 
 

مقدمه

کودکان با سن کم به شدت به بازی و موضوعات تخیلی علاقه دارند، زیرا در تخیلات خود می ­توانند آن گونه که می­ خواهند رفتار کنند خارج از تمام قوانین و مقرراتی که والدین برای آن ها تعیین کرده ­اند.
 
خیال پردازی در کودکان در هر سنی امکان پذیر است، ولی این امر در کودکانی که به مدرسه نمی­روند یا تک فرزند هستند بیشتر به چشم می خورد. البته باید این نکته را ذکر کنیم که والدین با تشویق و تایید های خود و فراهم کردن وسایلی که کودک به آن علاقه دارد زمینه ظهور این خلاقیت ها را افزایش می­ دهند.
 
باید بدانیم که تخیلات دوران کودکانه هیچ گاه رفتاری بیمار گونه تلقی نمی­ شود مگر در مواردی که کودک در محیطی نا مناسب شروع به خیال پردازی کند برای مثال( هنگامی که در مدرسه مربی با کودکان صحبت می­ کنند و کودک چشمش به مربی است ولی حواسش جای دیگر مشغول خیال پردازی است که سبب ایجاد اختلالات یادگیری در کودک می­ شود.
 
بخشی از تخیل در کودکان ذاتی و بخش دیگری مربوط به یادگیری می ­شود که باید با کمک والدین به کودکان آموزش داده شود.
 

آیا تخیل در کودکان جرم است؟

برای ایجاد تخیل و خیال پردازی در کودکان آن ها به آرامش روانی، اطمینان خاطر و اعتماد به نفس قوی نیاز دارند و سرزنش کردن کودکان برای این امر خلاقیت را درون آن ها را از بین می ­برد.
 
رشد و شکوفایی تخیل کودکان همراه با آگاهی قدرت انعطاف پذیری، قدرت تفکر معقول و خلاقیت در کودک افزایش یافته و سبب خلق اثری جدید یا ایده متفاوت می­شود.
 
و همچنین کودکانی که دارای قوه تخیل قوی می ­باشند صفاتی مثل خود انضباطی، بازیگوشی، شوخ طبعی و به خوبی درون آن ها مشهود است.
 
تخیل در کودکان باعث می­شود که آن ها خود را قهرمانی فرض کنند که قدرت بسیاری بر سایرین دارند، که این قدرت خارق العاده در کودکان باعث شکوفا شدن استعداد و توانایی های آن ها می ­شود که همین امر اعتماد به نفس در کودکان را دو چندان می­کند.
 
بهره گیری از قوه تخیل سر آغاز افکار انتزاعی در کودکان می­باشد برای مثال: قصر پادشاهی را در یک تپه شنی می بیند که از همین مهارت در کودکانی که به مدرسه می ­روند از اهمیت خاصی برخودار است زیرا کودکان اعداد را سمبل گروهی از موضوعات می­ دانند.[1]
 
با استفاده از بازی های تخیلی کودکان می­ توانند بر ترس هایشان غلبه کنند یا بر احساست کلافه کننده­ ی درون خود مثل احساس خشم یا حسادت نسبت به والدین یا سایرین  را خالی کنند.
 
کودکان با گفت گوهای تخیلی که با دوستان یا همسالان خود دارند می ­توانند دایره لغات خود را افزایش دهند که همین امر موجب افزایش مهارت ارتباطی درون آن ها می­ شود.
 
با استفاده از نکات بالا در می­ یابیم که تخیل نه تنها جرم نیست بلکه باعث پیشرفت کودک در عرصه های مختلف می ­شود.
 

راه های تقویت قوه تخیل در کودکان

همانطور که قبلا در این مقاله ذکر شده است والدین در پروش قوه تخیل کودکان نقش بسیار مهمی دارند و با انجام اقداماتی کودکان خود را می­توانند در این امر همیاری کنند که به شرح زیر است:
 
  1. برای کودکان خود داستان های تخیلی تعریف کرده یا به کودکان خود اجازه دهید خودش داستانی را تعریف کند. 
  2. با کودک وارد بازی های تعاملی شوید و در انجام بازی ها نقشی به خود بگیرید و سعی کنید لباس آن شخصیت را بر تن کنید. 
  3. دختر بچه ها وسایلی مثل ملحفه یا بالشت را در اختیار کودک قرار دهید تا بتواند با آن خانه درست کند و یا بازی های خیالی دیگری را برایشان طراحی کنید. 
  4. برای کودکان خود اسباب بازی هایی طراحی کنید که بسیار ساده و ابتکاری هستند مثل: اسباب بازی هایی که به کمک قطعات مختلف آن می­توان خانه یا ماشین و... ساخت و کودکان را وادار به بازی کردن با آن ها کنید. 
  5. سعی کنید در طول روز زمان های بسیاری با کودک خود در طبیعت سپری کنید، زیرا محل هایی که برای ساختن آن ها انسان دخالتی نداشته است برای رشد قوه تخیل کودک بهتر است. 
  6. هنگام برخورد با خیال پردازی های کودکان با اشتیاق برخورد کنید و هرگز او را بخاطر این امر سرزنش نکنید.[2] 
  7. والدین باید توجه کنند که زمانی که کودکان آن ها را به دنیای خیالی خود دعوت می­ کنند با آغوشی باز آن ها را بپذیرند برای مثال: با کودکان خود سوار بر قایق خیالی یا سفینه فضایی شوند ولی رهبری بازی را به عهده کودک خود قرار دهند. 
  8. قصه های موزون یا آهنگین برای فرزندان خود بخوانید و به نوبت اشعار را تکرار کنید. 
  9. استفاده از بازی های کامپیوتری را با نظارت خود محدود کنید و چالش های جدیدی برای کودک خود ایجاد کنید.
 
تماشای تلویزیون را در کودکان کنترل کنید و سعی کنید کودکان را تشویق به دیدن فیلم هایی که خود قبلا دیده­اید، تا ذهن کودک به سمت مثبتی که برایش در نظر گرفته اید جهت دهی شود.[3]

پی نوشت:
[1] . محمد جواد قاسم زاده، روانشناسی کودک، انتشارات شمیم قلم 1390، ص88.
[2] . سایت تبیان، بخش کودک.
[3] . لورا برک، ، روان شناسی رشد، مترجم: یحیی سید محمدی، انتشارات ارسباران، ص84.