ترس، اضطراب و نگرانی از بارداری امکان دارد از دوران اوایل نوجوانی یا حتی پس از دوران بارداری اول در زنان آغاز گردد.
 

مقدمه

ترس از بارداری در اصطلاح علمی توکوفوبیا نامیده می شود. زنانی که به این ترس و اضطراب نگران کننده مبتلا هستند، از دوران بارداری و زایمان کردن به شدت می ترسند و تمایلی به بارداری نشان نمی دهند. بارداری و زایمان از موقعیت های با اهمیت بسیار بالا در زندگی هر خانمی است که هم می تواند باعث افزایش خوشی و شادی درونی فرد و اطرافیان ش را فراهم کند و هم روش منحصر به فردی جهت کاهش اضطراب، استرس، نگرانی و دلشوره ای که غالبا افراد را در زایمان فرا می گیرد، شود. این دسته از دلشوره و نگرانی ها غالبا با افزایش میزان آگاهی فرد، تسلط به نقاط ضعف و قوت خود، یافتن راهکارهایی برای رسیدن به آرامش و ریلکسیشن، همراهی با گروه دوستان و افزایش دایره ارتباطی بصورت محسوس و قابل توجهی رفع خواهند شد.
 

نشانه و علامت های شناسایی ترس از زایمان در خانم ها

شاید برای شما جالب باشد که برخی از خانم ها به دلیل ترس بیش از حدی که از بارداری دارند، فعالیت های جنسی خود با شریک شان را نیز محدود و کمتر از قبل می کنند. در موارد شدیدتر اصلا تمایلی به ارتباط جنسی با همسرشان را ندارند. حتی دیده شده است که زنانی که از ترس از زایمان دارند، هنگام بارداری خود اصرار شدیدی دارند که زایمان شان بصورت سزارین اتفاق افتد، حتی حاضرند خطر را به جان بخرند ولی عمل طبیعی زایمان صورت نگیرد.

جالب تر از ترس زایمان این است که بدانید احتمال دارد مردان هم به ترس و اضطراب شدید و افراطی از زایمان مبتلا شوند. محققان دریافته اند که این دسته از آقایان بصورت کاملا افراطی دچار دلهره و دلشوره در مورد سلامت نوزاد و مادر بوده و دائما به دنبال چکاب کردن آنها توسط پزشکان مختلف هستند.
 

دلایل ترس از زایمان چیست؟

علل بسیار زیاد و فراوانی به منظور ترس از زایمان مشاهده شده است. به طور مثال می توان اضطراب و نگرانی از قرار گرفتن در شرایط ناشناخته، از دست دادن حریم خصوصی یا عدم کنترل بر شرایط زندگی، تجربه تلخ تجاوز جنسی، ترس و نگرانی از داشتن درد، ترس در رابطه با آینده و زندگی نوزاد، اعتماد نداشتن به کادر پزشکی متخصص.
 

انواع توکوفوبیا یا ترس از زایمان

ترس اولیه
ترس اولیه در خانم هایی ایجاد می گردد که بارداری را تجربه نکرده اند. این ترس، اضطراب و نگرانی امکان دارد از دوران اوایل نوجوانی یا حتی پس از دوران بارداری اول آغاز گردد. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی در زنان و دخترانی که تجربه آزار و اذیت یا تجاوز جنسی داشته اند هم احتمال وقوع این ترس ها وجود دارد. آزمایش های مختلف و چکاب های پزشکی وسواس گونه در طول زمان بارداری می توانند این نوع ترس را در فرد شکل دهد و سیستم ایمنی بدن او را تضعیف کند.
 
ترس ثانویه
این طبقه از ترس در خانم هایی دیده می شود که قبلا تجربه بارداری را داشته اند. دیده شدن چنین ترس و دلهره ای در فردی که تجربه قبلی دارد، نشانه دهنده تجربه ای سخت و تلخ در گذشته فرد در دوران بارداری می باشد. ترس از زایمان برای خانم هایی که بصورت عمدی یا غیر عمدی سقط جنین داشته اند یا درمان های بارور کردن شان موفقیت آمیز نبوده است و دیگر ناامید شده اند یا تجربه مرده به دنیا آوردن نوزاد را دارند، بیشتر است.
 
اما در مواردی که بسیار هم دیده می شود، ترس های عادی و طبیعی فردی چنان شدید بروز داده می شوند که عملکرد زندگی فردی و اجتماعی شخص را مختل می کنند. اصطلاحا به آنها ترس از زایمان گفته می شود. طبق مشاهدات و تحقیقات بالینی، چنین ترسی در 3 الی 6 درصد از خانم ها وجود دارد. بعضی دیگر از تحقیقات نشان دهنده آن است که در حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد از خانم ها مبتلا به ترس و اضطراب از زایمان می شوند.
 

گام به گام در جهت کاهش ترس از زایمان

اگر حس می کنید که مبتلا به ترس از زایمان شده اید یا حس می کنید که ممکن است دچار آن شوید، به نکات زیر توجه نمائید:
- زمانی که نشانه های اولیه ترس از زایمان را در خود دیدید، پس از مراجعه به متخصص، احساسات و هیجاناتی که شما را اذیت می کنند را به دکتر یا متخصص مامایی بگویید و اصلا خجالت نکشید. این را بدانید که داشتن سطحی از اضطراب در بدن لازم و ضروری است. با بیان کردن این اضطراب، احساسات و هیجانات درونی خود، متخصصین می توانند روش های آرام سازی را به شما آموزش دهند. به شما قوت قلب دهند. روش های بهتر گذراندن دوران بارداری را برای شما بیان کنند، تا ترس و اضطراب کمتری در مواجهه با بارداری داشته باشید.

- پیشنهاد می کنیم که در فکر طراحی کردن یک برنامه جامع برای دوران زایمان خود با کمک اطرافیان و همسرتان باشید. برای به ثمر رسیدن این برنامه لازم است خواسته ها و نیازهایی که دارید را با پزشک متخصص خود در میان گذارید. مثلا برای کاهش ترس از زایمان خود، درباره مدل ها و تکنیک های کنترل درد، روش های نوین و جدید زایمان با او مشورت کنید تا بهترین انتخاب را داشته باشید. زمانی که برنامه و هدفی مشخص دارید، این نتیجه را می گیرید که اوضاع تحت کنترل و مدیریت شما خواهد بود. پس در این راستا ترس و اضطراب کمتری را تجربه خواهید کرد.

- اگر احساس می کنید که اطرافیان یا گروه هایی که در آنها هستید، احساسات و هیجانات منفی به شما تزریق می کنند، سعی کنید از هم صحبتی با آنان دوری کنید. شنیدن داستان یا تجربه های تلخ دیگران در مورد زایمان می تواند ترس شما را بیشتر ار قبل کند. پیشنهاد می کنیم اطلاعات تخصصی و معتبر پزشکی در مورد زایمان را مطالعه کنید و آگاهی کافی، قبل و بعد از زایمان داشته باشید. زیرا هر چقدر آگاهتر باشید، کمتر به تجربه های تلخ، شایعات و احساسات منفی اطرافیان توجه می کنید.

- یکی دیگر از روش های کاهش ترس از زایمان، شرکت کردن در کارگاه های آموزشی پیش از زایمان است. در این کلاس ها روش هایی برای کنترل درد و فشارهایی که به مادر خواهد آمد، آشنایی با فرایند و طول مدت زمان زایمان و مسائل مرتبط با آن بحث می شود که کاهش دهنده ترس از زایمان خواهد بود.

منبع: مرکز مشاوره رهیاب