بی توجهی کودکان به حرف والدین

اکثر والدین وقتی می بینند بچه به حرف آنها گوش نمی کند فریاد می کشند. این کار را بدتر می کند. توصیه می شود که والدین آرام تر و مهربانانه تر صحبت کنند.
 

علل کم توجهی و بی توجهی کودکان به حرف والدین «ذهن» عملکردهای متنوعی را به عهده دارد. تقریباً همگی این عملکردها وابسته به «توجه» هستند. بی توجهی کودکان به حرف والدین به این معناست که غالباً در خود فرو رفته‌اند یا درگیر تخیلات خود هستند. دسته دیگری از کودکان کم توجه فعالیت‌های بیش از حد از خود بروز می‌دهند و یا حتی پرخاشگری نشان می دهند. لازم به ذکر است که گاهی، ترس‌ها و نگرانی‌ها باعث می‌شوند که کودک بسیار فعال و کم‌توجه شود. برخی کودکان ممکن است چنین واکنش‌هایی را به علت حساسیت به برخی داروها، موادغذائی و شیمیائی بروز دهند. برخی کودکان، وقتی در محیط‌‌های شلوغ، پر ازدحام یا پر از سر‌و صدا قرار می‌گیرند، واکنش‌های شدید، فعالیت گسترده و بی‌توجهی نشان می‌دهند. گروهی دیگر زمانی که در موقعیت ترسناک یا تهدیدکننده واقع می‌شوند، پر جنب و جوش و بی‌توجه می‌گردند.
 

بهترین رویکرد در مواجهه با کم توجهی و بی توجهی کودکان به حرف والدین، این است که دقیقاً بررسی کنیم که کدامیک از عملکردهای کودک دچار اختلال شده است.
 

والدین و معلمان اعضاء اصلی هر گروه درمانی هستند. آنها کودک را بیش از هر فرد دیگری می‌شناسند و بهتر از همه بهتر می‌دانند که کودک چه عملکردهایی را می‌تواند انجام دهد. حتی می دانند که کودک قادر به انجام کدامیک از عملکردهای جزئی نیست. دیدگاه معلمان و والدین می‌تواند تکمیل‌کننده اطلاعاتی باشد که متخصصان برای پی بردن به مشکل کودک و حل آن نیاز دارند. بعلاوه، مراجعه به یک درمانگر متخصص برای دریافت شدت و گستردگی اختلال کمک کننده است.
 

بهتر است به ‌جای اینکه ذهن خود را درگیر پاسخگوئی به این سئوال کنید که آیا فرزندم دچار اختلال نقص توجه یا بیش‌فعالی هست یا نیست، و آیا نیاز به خوردن دارو دارد یا ندارد؟ بهتر است تلاش کنید تا توانمندی‌های او را شناسائی کرده و آنها را تقویت نمائید.

- به او نشان دهید که شنونده خوبی هستید.
- وقتی با شما صحبت می کند مستقیم به او نگاه کنید.
- به او نشان دهید که به حرف هایش توجه می کنید و اهمیت می دهید.
- بچه ها تقلید کننده های خوبی هستند هر جور که با آنها رفتار شود رفتار می کنند.
 

وقتی جمله را با این سه کلمه شروع می کنید در واقع کودک تمایلی به شنیدن ندارد و از شما رویگردان می شود به این علت که:
اگر: می تواند یک کلمه تهدیدآمیز باشد و او را بترساند و بچه ها همیشه از ترس فرار می کنند
تو: کودک احساس می کند که از سوی شما مورد حمله قرار گرفته و شخصیتش مورد تهدید قرار می گیرد
چرا: با این کلمه از کودک خود می خواهید که چیزی را توضیح دهد، کاری که معمولا بچه ها قادر به انجامش نیستند.
 

وقتی می خواهید با کودک خود صحبت کنید ابتدا مطمئن شوید که توجه او را جلب کرده اید. برای جلب توجه کودک چند راه توصیه می کنیم:
- در مقابل کودک خود بنشینید.
- به چشم های او نگاه کنید.
- با مهربانی و به آرامی صورت او را بالا نگه دارید که به چشمان شما نگاه کند.
- در ابتدای صحبت کردن از جملاتی نظیر لطفا به من گوش کن استفاده کنید.
- در طول صحبت می توانید با مهربانی دستان او را بگیرید تا توجه او به شما باشد.
 

اکثر والدین وقتی می بینند بچه به حرف آنها گوش نمی کند فریاد می کشند. این کار را بدتر می کند. توصیه می شود که والدین آرام تر و مهربانانه تر صحبت کنند. این کارنتیجه مثبت تری دارد تا اینکه صدا را بلندتر کنیم.

- می توانید در خیلی کوتاهی به کودک خود حرفی بزنید.
- زیاد صحبت کردن، وقت تلف کردن است و اینکه توجه بچه در گفت و گوی طولانی کمتر می شود.
- خوب است که خواسته خود را صریح و کوتاه بیان کنید.
 

اگر می خواهید بچه از قوانین خانه و خانواده شما اطاعت کند درخواست خود را بدون سوالی کردن آن به کار ببرید. مثلاً به جای اینکه بگویید: می خواهی حمام کنی؟ بگویید: الان وقت حمام کردن است، لطفا برو حمام.
 

اگر مطمئن هستید که بچه درخواست شما را شنیده اما هنوز می خواهد آن را نادیده بگیرد لازم است درخواست خود را با نتیجه و پیامدش همراه کنید.
 

دانشمندان معتقدند بی توجهی کودکان به حرف والدین یک دلیل علمی دارد که به کارکرد مغز کودکان مربوط است. آنها می گویند کودکان عمدا ما را نادیده نمی‌گیرند، بلکه این موضوع همان تفاوت بین دیدن و نگاه کردن است یا بین شنیدن و ثبت کردن آنچه گفته شده است.

آگاهی کودکان از محیط اطراف به مراتب کمتر از بزرگسالان است. والدین، مراقبان و یا آموزگاران باید بدانند که در مقایسه با بزرگسالان، تمرکز حتی روی یک مسئله کوچک و ساده توجه بچه ها به محیط اطراف را کاهش می دهد.

میزان آگاهی از آنچه بیرون دایره تمرکز کودک است با رشد او ارتباط دارد. اما بی توجهی کودکان به حرف والدین و یا حتی برای بزرگترها مزایایی هم دارد!
 

بی تردید عدم آگاهی محیطی به معنی این است که می توانیم متمرکز باقی بمانیم و تمرکز بالا داشته باشیم. روانشناسان می گویند ما ظرفیت محدودی برای توجه و تمرکز داریم، طبیعتا برای انجام کارهایی که به تمرکز نیاز بالا دارند، این خصوصیت خودش را نشان می دهد.

بخش بزرگی از مغز به این کار اختصاص دارد، کار مشکلی است و به همین دلیل مغز نمی‌خواهد به موضوعات بی اهمیت بپردازد. برای همین به کوری (تفاوت بین دیدن و نگاه کردن) ناشی از بی‌توجهی نیاز داریم، چرا که درغیر اینصورت نمی‌توانیم تمرکز کنیم.

ما این تصور باطل را داریم که مغزمان همیشه در حال مشاهده همه چیز است، بنابراین وقتی متوجه چیزی نمی‌شویم، تعجب می‌کنیم. ما از چیزهایی بدیهی غافل می شویم؛ مثل راننده ای که عابر را نمی بیند چون متوجه خطر دیگری است. ما بزرگسالان دائما یاد می‌گیریم چه چیزهایی مهم نیستند.

همه ما به شکلی به کوری ناشی از بی‌توجهی دچاریم، همه از آن ناراضی هستیم ولی لازمه زندگی است. ولی یادمان بماند وقتی حواس مان متمرکز تلویزیون است انتظار نداشته باشیم بچه هایمان از اینکه دیده نمیشوند خوشحال باشند.

منبع: مرکز مشاوره رهیاب