عباس واعظ طبسی
آیت الله عباس واعظ طبسی (متولد ۳ تیر ۱۳۱۴ در مشهد، درگذشته ۱۴ اسفند ۱۳۹۴ در مشهد) تولیت آستان قدس رضوی از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ شمسی، نماینده ولی فقیه در خراسان، مدیر عالی حوزه علمیه خراسان، عضو مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام بود.
ایشان به عنوان نماینده ولی فقیه و عضو مجلس خبرگان رهبری و تولیت آستان قدس رضوی شناخته می‌شود. آیت الله عباس واعظ طبسی به پشتوانه درآمد حاصل از نذورات زائرین و وقف کنندگان آستان قدس رضوی و امان نامه امام خمینی مبنی بر معافیت مالیاتی آستان قدس، با ایجاد یک تشکیلات نظارتی منسجم اقتصادی این سازمان را به یکی از پر نفوذترین سازمانهای جمهوری اسلامی تبدیل کرده‌است که هم اکنون آستان قدس رضوی علاوه بر ایجاد تسهیلات فراوان برای زائران علی بن موسی الرضا مدیریت بزرگترین هلدینگ اقتصادی شرق کشور را برعهده دارد.
زندگی شخصی
تولد
آیت الله عباس واعظ طبسی، در سوم تیرماه سال ۱۳۱۴ در مشهد و در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، غلامرضا واعظ طبسی از روحانیون تأثیرگذار زمان خود به شمار می‌آمد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه به تحصیل در علوم حوزوی علاقمند شد و در سن ۱۶ سالگی با حضور در حوزه علمیه مشهد دروس مقدمات، سطح و خارج را در محضر اساتید این حوزه گذراند. آشنایی وی با سید مجتبی نواب صفوی در سال ۱۳۳۰، باعث به وجود آمدن روحیه‌ای قوی برای مبارزه با دودمان پهلوی شد. دیدار او با مقام معظم رهبری و شهید سید مجتبی نواب صفوی موجب شد تا برای مبارزه علیه رژیم با هم یک گروه را تشکیل دهند و از آن پس مبارزه علنی آیت الله واعظ طبسی با دودمان پهلوی آغاز شد.
خانواده
پدرش، شیخ غلامرضا واعظ طبسی از مبلغان مشهد بود. آیت الله طبسی در یک سالگی از نعمت پدر محروم ماند و دوران کودکی را با سرپرستی مادر پشت سر گذاشت. مصطفی واعظ طبسی فرزند آیت الله واعظ طبسی و رئیس دفتر تولیت آستان قدس رضوی است.
اساتید
عباس واعظ طبسی از محضر افرادی همچون آیات عظام : محمدتقی ادیب نیشابوری، مدرس یزدی، حاج شیخ هاشم قزوینی، میرزا جواد آقا تهرانی، میلانی، برخوردار گردید و فلسفه، فقه، اصول، کلام و سایر علوم اسلامی را نزد آنان با موفقیت آموخت.
آیت الله سید حسین طباطبایی بروجردی او را طلبه‌ای خوش فکر و به عنوان زبان حوزه‌های علمیه دانسته و با تقدیر و تفقد از ایشان نام می‌بردند.
فعالیتهای انقلابی
آیت الله واعظ طبسی به همراه مقام معظم رهبری و شهید هاشمی نژاد روحانیونی بودند که هسته مرکزی فعالیتهای انقلابی در مشهد با محوریت حرم مطهر علی بن موسی الرضا (ع) را مدیریت می‌کردند. وی شدیداً تحت تأثیر شهید نواب صفوی بود و در طول سالهای ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۴ در سخنرانیهای خود به مخالفت با رژیم پهلوی برخاست و سرانجام در سال ۱۳۳۴ مجدداً ممنوع المنبر شد و این منع تا هنگام سقوط رژیم پهلوی ادامه یافت.
آیت الله عباس واعظ طبسی اولین بار در سال ۱۳۴۱ دستگیر و راهی زندان ساواک شد. چند بار قبل از این هم دستگیر شد اما منجر به زندانی نشد.
در سال ۱۳۴۳ به همراه سیدحسن میردامادی نجف‌آبادی ، سیدمحمود مجتهدی برادر آیت الله سیدعلی سیستانی مرجع تقلیدشیعیان و مرحوم مدرس یزدی نزد امام خمینی رفت و در جلسه‌ای با حضور خیل کثیری از مردم سخنرانی در خصوص اتفاقات ۱۵ خرداد کرد. امام خمینی تحت تأثیر صحبتهای او به گریه افتادند و پس از آن دوباره در راه آهن قم دستگیر و به زندان قزل قلعه منتقل شد. در این دیدار امام خمینی در مورد ایشان گفت: من به شما از دو حیث ارادت دارم، بخاطر خودتان و به خاطر مرحوم والدتان، چه بسیار افرادی غیرمسلمان بودند که تحت تأثیر منطق و کلام مؤثر و پرجاذبه او به اسلام مشرف شدند و در کشورهای عربی موقعیت ویژه‌ای داشت.
آیت الله واعظ طبسی در کنار شهیدان باهنر، بهشتی و مقام معظم رهبری
آیت الله واعظ طبسی اولین بار در سال ۱۳۴۴ شهید محمدجواد باهنر را در مراسمی که برای سخنرانی در رفسنجان دعوت شده بود ملاقات کرد. قبل از سخنرانی جلسه‌ای با شهید باهنر داشت و موضوعات قابل طرح در سخنرانی را با یکدیگر مرور کردند. پس از سخنرانی به وی اعلام شد که ممنوع المنبر است. شهید باهنر چند بار پس از انقلاب به مشهد آمد و از دانشگاه علوم اسلامی رضوی بازدید کرد و قرار بود در این دانشگاه به آیت الله واعظ طبسی کمک کند که به شهادت رسید.
سمت‌ها
تولیت آستان قدس رضوی از انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ خورشیدی تا زمان وفات،
نماینده ولی فقیه در استان خراسان (رضوی، شمالی و جنوبی)
مدیر عالی حوزه علمیه خراسان
عضو مجلس خبرگان رهبری
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام
تولیت آستان قدس رضوی
۲۵ بهمن‌ماه ۱۳۵۷، توسط حضرت امام خمینی سرپرستی آستان قدس رضوی به آیت الله واعظ طبسی محول شد. دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۵۹، وی حکم تولیت آستان قدس رضوی را از امام خمینی دریافت کرد.
حکم تولیت آستان قدس رضوی
حکم انتصاب به تولیت استان قدس رضوی به شرح ذیل است: بسم الله الرحمن الرحیم/جناب آقای مستطاب حجت الاسلام جناب آقای عباس واعظ طبسی دامت افاضاته نظر به سابقه‌ای که جنابعالی در اداره امور آستان مقدس حضرت ثامن الائمه صلوات ا... و سلامه علیه و علی آبائه الطاهرین دارید و اعتمادی که دراین‌باره به جنابعالی می‌باشد به سمت تولیت آن آستانه مقدسه منصوب می‌شوید تا با کمال جدیت و به طور دقیق از متعلقات آنجا خصوصاً کتابخانه و خزینه و محتویات ضریح مقدس و موقوفات و سایر متعلقات آن آستان مقدس محافظت کامل را بفرمایید و از حیف‌ومیل و ضیاع اموال جلوگیری نمایید و حضرات خدام محترم با جنابعالی در این امر لازم تشریک مساعی خواهند نمود و آنچه لازم به تذکر است این مطلب می‌باشد که هیچ‌یک از نهادهای جمهوری اسلامی مانند جهاد سازندگی و همچنین وزارت ارشاد ملی و یا اشخاص عادی حق دخالت در موقوفات و سایر متعلقات آستان قدس را ندارد. از خدای تعالی موفقیت را در انجام وظایف الهی مسئلت دارم. والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته_۱۸ جمادی الاولی ۱۴۰۰_۱۵ فروردین ماه ۱۳۵۹ / روح ا... الموسی الخمینی
توسعه فضاهای زیارتی حرم امام رضا
در طول دوران مدیریت آیت الله طبسی بر آستان قدس رضوی فضاهای عبادی و زیارتی حرم امام رضا علیه السلام چندین برابر شد.
شکوه گسترش حرم امام رضا
افزایش تصاعدی زائران، عدم گنجایش فضاهای باز و سرپوشیده حوزه حرم و رواق‌ها، عدم سهولت زیارت و آمد و رفت انبوه زائران و ... ، آیت الله واعظ طبسی به عنوان تولیت آستان قدس رضوی را وا داشت به راه‌هایی فکر کند که ضمن در نظر گرفتن مسائل اجتماعی، فرهنگی زیارتی و خدماتی، بهترین و آرام‌ترین فضاهای لازم برای زیارت و نیایش زائران فراهم شود. روند احداث فضاهای زیارتی، فرهنگی و خدماتی به‌سرعت افزایش یافت، به‌گونه‌ای که طی سالهای اخیر، حجم عملیات اجرایی بالغ بر پنج برابر بناهای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است. زیربنای اماکن در طول ۱۲ قرن، حدود ۱۲ هکتار بود، در صورتی که از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون به ۹۰ هکتار رسیده است. احداث بناهای سرپوشیده و فضاهای باز جدید، همراه با توسعه و ترمیم بناهای گذشته، از رویکردهای اصلی این ساخت و سازها بوده، ضمن این‌که آستان قدس رضوی در این سال‌ها از توسعه فضاهای فرهنگی هم غافل نمانده است. با احتساب تلاش‌های اخیر، از آغاز پیدایش حرم تاکنون، ۲۶ بنای سرپوشیده به نام رواق، ۹ فضای باز به نام صحن و ۴ مدخل ورودی به نام بست در اطراف مضجع شریف رضوی ساخته شده است.
مدیریت موفق اسلامی
آیت الله عباس واعظ طبسی یکی از موفق‌ترین روحانیونی است که در مناصب مدیریتی در جمهوری اسلامی قرار گرفته است. وی با ایجاد جریان مدیریت موفق اسلامی به عنوان یک سبک مدیریتی جدید تمامی موفقیت‌های آستان قدس رضوی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی را به این سبک مدیریت نسبت داد.
حفاظت و صیانت از موقوفات
ایشان از همان ابتدای شروع کار در پست سرپرستی و سپس تولیت آستان قدس رضوی مهمترین وظیفه آستان قدس رضوی را حفاظت و صیانت از موقوفات امام رضا علیه السلام اعلام کرد؛ و در طول دوران تصدی پست تولیت آستان قدس رضوی با حفظ و حراست از اموال آستان قدس رضوی این را ثابت کرد.
جایگاه سیاسی
او یکی از حامیان مهم مقام معظم رهبری امام خامنه‌ای و از طرفداران نظریهٔ ولایت مطلقهٔ فقیه است.
درگذشت
آیت الله واعظ طبسی روز جمعه ۷ اسفند ۱۳۹۴ پس از شرکت در انتخابات، دچار عارضه مغزی و وقفه تنفسی شد و به سرعت به اورژانس بیمارستان امام رضا مشهد انتقال داده شد و سرانجام پس از یک هفته فرو رفتن در کمای عمیق، در ساعت ۲ بامداد روز جمعه چهاردهم اسفند ۱۳۹۴ در سن ۸۰ سالگی درگذشت. در پی درگذشت او، سه روز عزای عمومی در خراسان ها اعلام شد و تمام ادارات و مدارس مشهد شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۴ تعطیل شد.
مراسم تشییع جنازه و خاکسپاری او، شنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۴ برگزار شد .
{{Fullname}} {{Creationdate}}
{{Body}}